باستان‌شناسان می‌گویند بزرگترین «گاو بالدار» تمدن آشور را کشف کرده‌اند
مقام‌های فرهنگی عراق از کشفی خبر داده‌اند که می‌تواند مقیاس هنر آشوری را بازتعریف کند: یک گاو بالدار (لاماسو) شش متری که به‌تازگی در موصل پیدا شده است.
فرادید| قدمت این اثر به دوران پادشاهی اسرحدون در قرن هفتم پیش از میلاد (۶۸۱–۶۶۹ ق. م) بازمی‌گردد؛ زمانی که امپراتوری نوآشوری از خلیج فارس تا مصر گسترده بود. این مجسمه عظیم در تالار تخت اسرحدون در محوطه «نبی یونس» موصل (بخشی از نینوا باستان) کشف شده و به تصور باستان‌شناسان، بزرگترین لاماسو در تاریخ است.
به گزارش فرادید، این کشف نه‌تنها یک شگفتی باستان‌شناختی است، بلکه نمادی نادر از شکوه امپراتوری آشور و نقطه عطفی در پژوهش میراث بین‌النهرین به شمار می‌رود. بزرگترین گاو بالدار آشوری تاریخ با ارتفاعی نزدیک به شش متر در موصل و در تالار تخت قصر اسرحدون، زیر مسجد نبی یونس قرار داشته است.
کاوش‌ها همچنین به شناسایی نسخه‌های کوچک‌تر کمک کرده و امکان تخمین دقیق‌تر اندازه و ساختار تالار تخت (یکی از مهم‌ترین فضاهای معماری امپراتوری آشور) را فراهم کرده است.
بزرگترین لاماسوی کشف‌شده
لاماسوها، موجودات ترکیبی با بدن گاو یا شیر، بال‌های عقاب و سر انسان، در فرهنگ بین‌النهرین به‌عنوان نگهبانان و موجودات حامی شناخته می‌شدند. این مجسمه‌ها همواره در ورودی کاخ‌ها نصب می‌شدند تا از شرّ بدی‌ها جلوگیری کرده و قدرت شاه را به نمایش بگذارند.
مشهورترین نمونه‌های این آثار امروزه در موزه بریتانیا (از خورسباد) و لوور پاریس (از دور-شروکین) نگهداری می‌شوند که بیشتر بین ۳/۵ تا ۴/۲ متر ارتفاع دارند. حتی لاماسوهای عظیم نمرود که در قرن نوزدهم کشف شدند، به ندرت از این ابعاد فراتر رفته‌اند.
لاماسوی تازه‌یافته در موصل با ارتفاع نزدیک به شش متر، از همه نمونه‌های شناخته‌شده بزرگ‌تر است و نقطه عطفی در باستان‌شناسی آشوری محسوب می‌شود.
بزرگترین گاو بالدار در تاریخ آشور با ارتفاع ۶ متر در پشت مسجد نبی یونس در موصل، عراق کشف شد
داخل تالار تخت اسرحدون
این مجسمه در ویرانه‌های کاخ اسرحدون، پادشاه قدرتمند امپراتوری نوآشوری کشف شده است. اسرحدون به دلیل بازسازی بابل، لشکرکشی به مصر و گسترش قدرت آشور در سراسر خاور نزدیک شناخته می‌شود.
معماری کاخ شامل چندین تالار متصل به تالار تخت می‌شود که هر ورودی آن با یک جفت لاماسوها محافظت می‌شده است. باستان‌شناسان باور دارند مجسمه تازه یافت‌شده یکی از یک جفتی بوده که در دو سوی دروازه اصلی تالار تخت قرار داشته‌اند.
کشفیات پیشین و ادامه کاوش‌ها
این نخستین بار نیست که در این محل، لاماسو کشف می‌شود. در دهه ۱۹۹۰، یک نمونه کوچک‌تر در سمت چپ کاخ پیدا شد که کمی کمتر از چهار متر ارتفاع داشت. سال ۲۰۲۱ نیز یک لاماسوی بزرگ دیگر گزارش شد، هرچند کوچک‌تر از نمونه جدید بود. اما در کاوش اخیر، بزرگترین لاماسو تاریخ کشف شده است.
لاماسو از امپراتوری نوآشوری مربوط به ۷۲۱ تا ۷۰۵ پیش از میلاد. این نمونه که در موزه بریتانیا به نمایش گذاشته شده، تصویرگر مجسمه‌های گاو بالدار محافظ است که روزگاری از کاخ‌های آشوری پاسداری می‌کردند. این اثر برای ارائه زمینه تاریخی نشان داده شده و مجسمه تازه‌کشف‌شده در موصل نیست
همکاری بین‌المللی و موزه آینده
کاوش‌ها توسط اداره آثار باستانی عراق با همکاری دانشگاه هایدلبرگ آلمان در حال انجام است. برنامه‌هایی در دست است تا محوطه نبی یونس به یک مجموعه موزه‌ای تبدیل شود که یافته‌های آشوری را با میراث اسلامی مسجد نبی یونس ترکیب کند.
پیتر نیکلاس، باستان‌شناس دانشگاه هایدلبرگ، گفته که تیم‌ها تعداد زیادی لوح میخی شامل نوشته‌های سناخریب، اسرحدون و آشوربانی‌پال را هم کشف کرده‌اند. برخی دیگر از اشیاء نیز به غنایم جنگی از مصر و شام اشاره دارند که تصویر غنی‌تری از لشکرکشی‌های آشوری ارائه می‌دهد.
برای آشورشناسان، این مجسمه شش‌متری پرسش‌های تازه‌ای ایجاد کرده: آیا سفارش ویژه‌ای برای اسرحدون بوده یا بخشی از سنتی بزرگ‌تر که امروز بیشتر آن از بین رفته؟ چگونه چنین مجسمه عظیمی تراشیده، حمل و در تالار تخت نصب شده؟ این ابعاد چه چیزی را درباره دیدگاه شاه از اقتدار در اوج امپراتوری آشور نشان می‌دهند؟
مترجم: زهرا ذوالقدر
