نقد فیلم The Watchers – هر شب ما را تماشا می‌کنند!

The Watchers فیلمی ترسناک و ماورالطبیعه، محصول سال ۲۰۲۴ آمریکا می‌باشد که کارگردانی آن را ایشانا نایت شیامالان (Ishana Night Shyamalan) در اولین کارگردانی خود بر عهده داشته. این کارگردان، خودش فیلم‌نامه را به رشته تحریر درآورده و آن را براساس رمانی به همین نام، به نویسندگی A. M. Shine نوشته است.

داکوتا فانینگ (Dakota Fanning) به عنوان مینا، کاراکتر اصلی، جورجینا کمبل (Georgina Campbell) به عنوان سیٍرا، آلون فوئره (Olwen Fouéré) در نقش مدلین، الیور فینیگان (Oliver Finnegan) در نقش دنیل و جان لینچ (John Lynch) به عنوان پروفسور کیل مارتین در The Watchers به ایفای نقش می‌پردازند.

گم شدن در جنگل

مدلین که به نظر می‌رسد رهبر گروه است توضیح می‌دهد که هر شب توسط موجودات مرموزی که نگهبانان نامیده می‌شوند، تحت نظر قرار می‌گیرند.  مینا متوجه می‌شود که این جنگل مرزی غیر قابل فرار دارد. در واقع هرکس که وارد مرز این جنگل می‌شود راه خروجی ندارد.

مینا و همراهانش متوجه می‌شوند که این نگهبانان هر شب از زیر زمین به سطح می‌آیند و آن‌ها را مشاهده می‌کنند. آنها باید قوانینی مانند ماندن در پناهگاه بعد از غروب، دوری از تونل‌های زیرزمینی و هرگز پشت کردن به آینه‌ای که نگهبانان را از آنها جدا می‌کند، رعایت کنند. مینا تصمیم می‌گیرد قوانین را زیر پا بگذارد و در نهایت با کشف یک دریچه زیر زمینی، ویدئوهای ضبط شده توسط پروفسور کیل مارتین را پیدا می‌کند. این پروفسور تاریخدان سال‌ها نگهبانان را مطالعه کرده و به عمد این پناهگاه را برای محافظت از خود ساخته بود.

پروفسور می‌گوید که این موجودات پری‌هایی هستند که در زمان‌های دور با انسان‌ها دوستی داشتند اما فرزندان دورگه انسان و پری‌ها ویژگی خاصی دارد که می‌تواند خودش را به شکل دیگر انسان‌ها دربیاورد. کم کم این پری‌ها از جامعه انسانی طرد شده و در جنگلی طلسم شده زندانی می‌‌شوند.

این موجودات قدرت پرواز را از دست می‌دهند و زین پس در این جنگل به عنوان نگهبان زندگی می‌کنند و هر کسی را که از این جنگل گذر کند شکار می کنند و از شمایلش بهره می‌برند. در ویدئو آخر پروفسور راه خروج از این جنگل را نشان می‌دهد.

سه نفر از این چهار انسان به سلامت از جنگل خارج شده و به شهر می‌رسند اما مینا می‌فهمد که رهبر گروه خودش یکی از نگهبانان بوده. بنابراین سعی می‌کند آخرین بازمانده را مطلع کند. اما باز هم فریب تغییر شکل پری را می‌خورد. دوباره در انتهای فیلم همه چیز اوج می‌گیرد و در یک نبرد بین مینا و نگهبان، او موفق می‌شود پری را همراهی کند و از او صلح طلب کند. پری نگهبان بال‌هایش را به دست می‌آورد و در طی سال‌ها در شمایل مختلفی به مینا سر می‌زند.

وقتی همه چیز بد پیش می‌رود!

فیلم The Watchers به کارگردانی ایشانا نایت شیامالان با نقدهایی منفی در مورد برخی جنبه‌های کارگردانی خود مواجه شده است. یکی از مهم‌ترین انتقاد‌های وارده، فقدان خلاقیت و جسارت کارگردان می‌باشد. بسیاری از منتقدان معتقدند که فیلم از نظر خلاقیت و جسارت کمبود دارد و بیشتر به یک فیلمنامه ضعیف تکیه کرده است.

دیالوگ‌ها بی‌روح و سطحی هستند و فیلم در ایجاد تعلیق و هیجان به عنوان یک ژانر هیجان‌انگیز و وحشت، کاملا ناکام مانده است. طراحی نامناسب موجودات نیز دیگر نقطه ضعف کارگردانی این فیلم است. در حالی که طراحی موجودات در تاریکی جالب توجه است، اما وقتی این موجودات در نور دیده می‌شوند، ترس و وحشت آن‌ها کاهش می‌یابد و بیشتر شبیه به طرح‌های کلیشه‌ای و تکراری می‌شوند. این امر باعث می‌شود تا قدرت تاثیرگذاری موجودات به شدت کاهش یابد.

گنگ بودن داستان نه به معنای پیچیدگی بلکه به مفهوم نامنسجم بودن، دیگر ضعف فیلم به شمار می‌رود. فیلم تلاش می‌کند تا مضامین مختلفی مانند زیر نظر گرفتن و تماشای دیگران را بررسی کند، اما این موضوعات به طور کامل پرداخت نشده و بیشتر به صورت فرضیه باقی می‌مانند تا یک اندیشه کامل. این امر باعث می‌شود تا مخاطبان نتوانند به طور کامل با داستان ارتباط برقرار کنند.

در ضمن، هم‌زمان کارگردانی فلش بک‌هایی از گذشته مینا را تصویر می‌کند و سعی دارد به طور موازی تروما‌های او را نیز به مخاطب نشان دهد. اما سکانس‌ها آن‌قدر درهم می‌شوند که تماشای فیلم را برای مخاطب طاقت‌ فرسا رقم می‌زند. عدم توازن بین ژانرها نیز بر لیست اشتباهات فیلم اضافه می‌کند.

فیلم بین ژانرهای مختلف مانند فانتزی و وحشت در نوسان است و نمی‌تواند تصمیم بگیرد که بیشتر به کدام یک بپردازد. این عدم توازن باعث می‌شود که فیلم هویتی مشخص نداشته باشد و نتواند به طور کامل در هیچ کدام از ژانرها موفق باشد.

دیالوگ‌های سنگین و توضیحی حوصله افراد را حین تماشای فیلم به شدت سر می‌برد. فیلم پر از دیالوگ‌های توضیحی است که به جای نشان دادن، اطلاعات را به بیننده می‌گوید. این مسئله باعث می‌شود تا فیلم از نظر روایتی ضعیف به نظر برسد و بازیگران نتوانند عملکرد خوبی داشته باشند. این نقدها نشان می‌دهند که The Watchers با وجود داشتن پتانسیل، نتوانسته انتظارات طرافداران این ژانر را برآورده کند و در بسیاری از جنبه‌های کارگردانی به ویژه در ایجاد تعلیق و پرداخت مناسب داستان ضعف داشته است.

وقتی که حتی داستان هم گیرا نیست!

پیش‌بینی‌پذیری و کلیشه‌ای بودن داستان یکی از معضلات این‌ روز‌های ژانر وحشت است. این روایت خلاقیت‌هایی دارد، با این وجود خط داستانی آن بسیار آشنا می‌باشد. در واقع داستان فیلم بسیار کلیشه‌ای و قابل پیش‌بینی است. این امر باعث می‌شود تا بیننده نتواند ارتباط عمیقی با داستان برقرار کند و از تجربه تماشای فیلم لذت ببرد. چرا که احتمالا چیزی شبیه به این روایت را بارها و بارها دیده است.

دیالوگ‌های طولانی و نامناسب نیز تماشای این فیلم را به یک عذاب تبدیل می‌کند. آن‌هم نه دیالوگ‌های پر مفهوم! فیلمنامه پر از دیالوگ‌های توضیحی است که به جای نشان دادن وقایع، اطلاعات را به صورت مستقیم به بیننده می‌گوید. درست مثل این که یک داستان بدون فضای بصری قصد روایت چیزی را داشته باشد. این مسئله باعث می‌شود تا فیلمنامه از نظر روایتی ضعیف به نظر برسد و بازیگران نتوانند عملکرد خوبی در اکت و حرکت از خود نشان دهند.

شخصیت‌های فیلم به خوبی پرداخته نشده‌اند و انگیزه‌ها و پس‌زمینه آنها به صورت ناقص توضیح داده می‌شود. این مسئله باعث می‌شود تا بیننده نتواند با شخصیت‌ها همدلی کند و آنها را درک کند. البته نویسنده بسیار سعی دارد که با مرور گذشته مینا، احساسات را برانگیزد اما حقیقت ماجرا این است که همه چیز آن‌قدر خشک و بی‌حس نوشته و پرداخته شده است که حتی ذره‌ای از احساسات با کاراکتر همراه نمی‌شود. عدم انسجام در داستان دیگر دلیلی است که می‌توان فیلم‌نامه را بنا به آن ناقص دانست.

داستان فیلم در برخی قسمت‌ها دچار عدم انسجام و پراکندگی است. این موضوع تمرکز را از بین می‌برد، و از جذابیت فیلمنامه می‌کاهد و باعث می‌شود که مخاطب نتواند به طور کامل جریان داستان را دنبال کند و درک درستی از مسیر روایت نخواهد داشت.

استفاده نادرست از تم‌های فانتزی و وحشت فقط متن را به یک اثر فکر نشده بدل می‌کند. فیلم تلاش می‌کند تا تم‌های فانتزی و وحشت را با هم ترکیب کند، اما در این کار موفق نیست و نمی‌تواند توازن مناسبی بین این دو ژانر برقرار کند. این عدم توازن باعث می‌شود که فیلم هویتی مشخص نداشته باشد و نتواند حتی یکی از ژانر‌ها را به سرانجامی مناسب برساند.

بعد افسانه‌ای و تاریخی فیلم پتانسیلی برای ارائه یک اثر جذاب و فانتزی را دارد اما وقتی ژانر وحشت به آن اضافه می‌شود نویسنده کاملا بین دو خط داستانی سردرگم می‌ماند و این بی‌ثباتی به وضوح در فیلم مشخص است. بنابراین باید گفت که علاوه بر کارگردانی، محتوای اثر نیز موفق نبوده و نتوانسته هیجان را با ماجراجویی درآمیزد.

راجع به ژانر فانتزی فیلم The Watchers باید گفت که ترکیب آن با ترس و وحشت با مشکلات و اشتباهات زیادی مواجه شده است. همان‌طور که گفته شد، فیلم نتوانسته توازنی مناسب بین عناصر فانتزی و وحشت ایجاد کند. برخی صحنه‌ها بیش از حد به سمت فانتزی متمایل هستند و برخی دیگر بیش از حد ترسناک، که این امر باعث می‌شود فیلم هویتی نامشخص داشته باشد و نتواند در هیچ یک از ژانرها به طور کامل موفق باشد.

زمانی که پری به شکل واقعی و بالدار درمی‌آید دیگر از ترس خبری نیست، و زمانی که این نگهبانان در جنگل به دنبال مینا می‌گردند به طور کامل فراموش می‌شود که موجودی افسانه‌ای در این فیلم وجود دارد.

طرح‌های کلیشه‌ای و تکراری نیز در محتوای آن به شدت به چشم می‌خورد. موجودات و عناصر فانتزی در فیلم به شکلی کلیشه‌ای و تکراری طراحی شده‌اند. این موجودات در تاریکی ممکن است ترسناک به نظر برسند، اما وقتی در نور دیده می‌شوند، بیشتر شبیه به طرح‌هایی هستند که قبلاً در فیلم‌های دیگر به دفعات دیده‌‌ایم.

همچنین پرداخت ناقص و مبهم داستان منجر به گم شدن خط روایی می‌شود. فیلم تلاش می‌کند تا مفاهیم فانتزی پیچیده‌ای را مطرح کند، اما در توضیح و پرداخت آنها ناکام مانده است. بسیاری از مفاهیم و عناصر فانتزی به خوبی توضیح داده نمی‌شوند و بیننده درک کاملی از آنها تا انتهای فیلم پیدا نمی‌کند.

علاوه بر همه این‌ها، برخی از عناصر داستانی افسانه‌ای و فانتزی فیلم به نظر می‌رسد که به زور وارد داستان شده‌اند و با دیگر عناصر فیلم هماهنگی ندارند. این مسئله باعث می‌شود که فیلم از نظر روایتی نامنسجم و پراکنده به نظر برسد. پروفسور سعی دارد که در ویدئو‌هایش توضیح دقیقی راجع به این موجودات به مخاطب بدهد.

اما آن‌قدر داستان افسانه‌ای او پیچ و تاب دارد که موجب گمراهی و باور ناپذیری داستان می‌شود. این اشتباهات نشان می‌دهد که فیلم The Watchers در استفاده از عناصر فانتزی و ترکیب آنها با ژانر وحشت موفق نبوده و نتوانسته است تجربه‌ای جذاب و هماهنگ برای بینندگان و طرفداران این سبک ایجاد کند.

افسانه پری

فیلم The Watchers به دفعات تلاش می‌کند که از تم‌های افسانه‌ای مانند جنگل‌های مرموز و موجودات فراطبیعی بهره ببرد، اما این عناصر به صورت سطحی و بدون عمق مناسب استفاده شده‌اند. به جای اینکه این تم‌ها به تقویت داستان و ایجاد یک دنیای غنی کمک کنند، بیشتر به عنوان پس‌زمینه‌ای بی‌معنی و ناکارآمد باقی می‌مانند.

موجودات و مفاهیم افسانه‌ای به خوبی توسعه نیافته‌اند. برای مثال، نگهبانان که به عنوان موجودات مرموز فیلم معرفی می‌شوند، به درستی توضیح داده نمی‌شوند و منشاء و نیت آنها مبهم باقی می‌ماند. این مسئله باعث می‌شود که بیننده نتواند به درستی با این عناصر ارتباط برقرار کند و آن‌ها را درک کند. در واقع حس مخاطب به این موجودات مبهم است چرا که تمام فیلم از آن‌ها خوشش نمی‌آید و به یک‌ باره در انتها این موجود تغییر ماهیت می‌دهد و بیننده را سر درگم باقی می‌گذارد!

تضاد بین تم‌های افسانه‌ای و واقعیت حس باور ‌پذیری را از بین می‌برد. فیلم نتوانسته که توازنی مناسب بین عناصر افسانه‌ای و واقعیت برقرار کند. این امر باعث می‌شود که فیلم جلوه‌های هیجان‌انگیز خود را از دست بدهد و بیننده نتواند به طور کامل در دنیای افسانه‌ای آن غرق شود.

این تضادها و عدم انسجام در روایت، از تاثیرگذاری کلی فیلم می‌کاهد. The Watchers تلاش می‌کند تا از استعاره‌ها و نمادهای افسانه‌ای استفاده کند، اما این تلاش‌ها به دلیل اجرای ضعیف و عدم پرداخت مناسب، به نتیجه نمی‌رسد. برای مثال، داستان مینا در زندگی اصلی و رابطه او با گذشته‌اش و همچنین موجودات نگهبان به طور کامل توضیح داده نمی‌شوند و بیشتر به صورت اشارات سطحی باقی می‌مانند.

نارسایی در ایجاد ترس و تعلیق از طریق عناصر افسانه‌ای یکی از شکست‌های این فیلم محسوب می‌شود. یکی از اهداف اصلی استفاده از تم‌های افسانه‌ای در فیلم‌های وحشت، ایجاد ترس و تعلیق است. اما در این فیلم، موجودات و عناصر افسانه‌ای نتوانسته‌اند این هدف را به خوبی محقق کنند و بیشتر به عنوان عواملی بی‌تاثیر و کلیشه‌ای باقی می‌مانند.

اهدافِ به مقصد نرسیده!

یکی از اهداف اصلی فیلم‌های ژانر وحشت و فانتزی، ایجاد تعلیق و وحشت در بیننده است. The Watchers تلاش می‌کند تا با معرفی موجودات مرموز و محیط جنگلی وهم‌آور، ترس و تعلیق را ایجاد کند. اما به دلیل طراحی کلیشه‌ای موجودات و عدم توسعه کافی آن‌ها، نتوانست این هدف را به خوبی محقق کند.

طراحی نامناسب و عدم استفاده موثر از نور و تاریکی باعث شد تا موجودات به جای ترسناک بودن، بیشتر به صورت کلیشه‌ای و خنده‌دار به نظر برسند. فیلم قصد داشت تا پیام‌هایی اجتماعی و نقدهایی بر رسانه‌های معاصر و مصرف‌گرایی ارائه دهد.

برای مثال، نگهبانان به عنوان نمادی از تماشاگران بی‌روح و بی‌احساس رسانه‌ها که تنها به دنبال سرگرمی هستند، معرفی شده‌اند. اما این پیام‌ها به دلیل اجرای ضعیف و پرداخت ناکافی، به خوبی به بیننده منتقل نشدند و بیشتر به صورت مفاهیمی مبهم و ناواضح باقی ماندند.

یکی دیگر از اهداف فیلم، ایجاد شخصیت‌های قوی و داستانی عمیق و تاثیرگذار بود. شخصیت مینا و گذشته او به عنوان محور اصلی داستان معرفی شده‌اند، اما پرداخت ناقص و سطحی این شخصیت‌ها و ناتوانی در ایجاد ارتباط احساسی بین آن‌ها و بیننده، باعث شد تا این هدف نیز محقق نشود.

بیننده نمی‌تواند به درستی با شخصیت‌ها همدلی کند و انگیزه‌های آن‌ها را درک کند. فیلم سعی داشت تا دنیایی افسانه‌ای و فراطبیعی خلق کند که بیننده بتواند در آن غرق شود. اما عدم انسجام در روایت و پرداخت ناقص عناصر افسانه‌ای باعث شد تا این دنیا به صورت پراکنده و غیرقابل باور به نظر برسد. عناصر افسانه‌ای و وحشت به خوبی با هم ترکیب نشده‌اند و این امر باعث کاهش تاثیرگذاری کلی فیلم شده است.

در نهایت باید گفت که فلیم The Watchers با داستانی پراکنده و کارگردانی ضعیف و قرار دادن نقطه عطف‌ها در موقعیت‌های نامناسب جذابیت و وحشت خود را از دست داده و نتوانسته برای مخاطبان چیز منحصر‌به فردی را ارائه کند.

این فیلم به ظاهر ترسناک حتی در رساندن پیام خود به مخاطب شکست خورده و در واقع به خلق اثری بی‌ثبات و پیش‌پا افتاده دست زده که تاثیری ایجاد نمی‌کند و در یاد طرفداران این ژانر ماندگار نمی‌شود. تقریبا هیچ چیز در این فیلم مخاطب را غرق نمی‌کند و هر المانی که وارد مسیر داستانی می‌شود از باورپذیری آن به شدت می‌کاهد.

منبع: ویجیاتو