درخت‌های ناشناختۀ ۳ هزارساله در جنگل‌های آفریقا کشف شدند

فرادید|  یک تیم پژوهشی به رهبری آندریا بیانچی، باغبان و پژوهشگر موزه‌ی علوم میوز در ترِنتو، همراه کارشناسان محلی تانزانیا، این گونه و زیست‌بوم دورافتاده‌اش را مستند کردند. 

به گزارش فرادید، بیانچی و متخصصان محلی گیاه‌شناسی در سال ۲۰۱۹ در حال نقشه‌برداری از گیاهان ذخیره‌گاه‌های جنگلی «بوما لا مزینگا» و «اولوتی ویلیج» بودند که ناگهان به درخت تنومندی با پوست خاکستری برخورد کردند که برایشان ناآشنا بود. 

بررسی‌های بعدی در منطقه کوهستانی اودزونگوا نشان داد تنها حدود صد درخت بالغ پراکنده در دو دره شیبدار وجود دارد که هر درخت تاجی بالاتر از پوشش جنگل پیرامون دارد. 

نام این گونه princeps که در لاتین به معنی «بزرگ‌ترین» یا «برجسته‌ترین» است، به تاج‌های این درختان اشاره دارد که از دیگر شاخ و برگ‌ها بالاتر رشد می‌کنند و تنه‌های ضخیم با تکیه‌گاه‌های متوالی که در چشم‌انداز حضور قدرتمندی دارند. 

سن و ارتفاع این درختان چقدر است

بلندترین درختان نزدیک به ۴۰ متر ارتفاع دارند و تنه آن‌ها نزدیک به ۲.۷ متر قطر دارد، با ریشه‌های پهن و بزرگی که کم و بیش ۹۰ سانتی‌متر عمق دارند.  برش‌های مقطعی از تنه‌ای که به شکل طبیعی افتاده بود، نشان داد در هر سانتی‌متر ۱۲ تا ۱۵ حلقه‌ی رشد وجود دارد که این سرعت رشد بسیار کند است و نشان می‌دهد عمر بزرگ‌ترین درختان بین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ سال است.  بیانچی شمارش حلقه‌ها را کاری صبورانه توصیف کرده، انگار به گذشته و زندگی تمدن‌ها چشم می‌دوزید. 

این عمرِ دیرپا، تِسمانیا پرینسِپس را کنار کاج‌های بریسِل‌کُن (کاج زیرمیوه) و درختان تنومند سکویا قرار می‌دهد، گرچه این گونه جدید در جنگل‌های مرطوب رشد می‌کند نه دامنه‌های کوهستانی خشک که بریسِل‌کُن‌ها ترجیح می‌دهند. 

چرا این گونه درخت پنهان مانده بود

کوه‌های اودزونگوا بخشی از رشته‌کوه‌های قوس شرقی است؛ زنجیره‌ای قدیمی که به دلیل ناهمواری‌های زمین‌شناختی و ثبات دیرین‌مدت اقلیمی، زیستگاه‌های ویژه‌ای دارد. 

بسیاری از روستاهای این زنجیره کف دره‌ها قرار دارند، در حالی که این درختان در ارتفاع ۱۳۰۰ تا ۱۵۲۵ متر رشد می‌کنند، دور از زمین‌های کشاورزی و مسیرهای سنتی. 

پوشش ابر تکرارشونده، شیب‌های تند و حفاظت قانونی از سال ۲۰۱۶ موجب شده شکارچیان چوب و شکارچیان غیرقانونی کمتر وارد این مناطق شوند و جمعیت این درختان رشد کند. 

تا پیش از سال ۲۰۱۹، حتی گیاه‌شناسان محلیِ کهنه‌کار فکر می‌کردند همه گونه‌های بزرگ گیاهانِ این منطقه شناخته شده‌اند. این نکته نشان می‌دهد چگونه موجودات بزرگ در جنگل‌های انبوه می‌توانند از دید علم پنهان بمانند. 

کشف تسمانیا پرینسِپس برای همه حتی بومیان یک شگفتی بود. 

مترجم: زهرا ذوالقدر