۱۰ مقبرۀ سلطنتی که باستانشناسان در جستجویشان هستند؛ از اسکندر تا دراکولا!
در این مطلب با برخی از مهمترین مقبرههای گمشدهی فرمانروایان نامدار تاریخ آشنا میشوید؛ مقبرههایی که ممکن است رازهایی شگفتانگیز از دنیای باستان را در خود پنهان کرده باشند.
فرادید| مکان دفن افراد مشهور، اسرار باستانشناسی ماندگاری در خود دارند، اما مهمترین ویژگی آنها، ارزش نمادین آنهاست.
به گزارش فرادید، بسیاری از اکتشافات باستانشناسی، از گورهای باستانی نشات گرفتهاند، اما نه گور افراد معروف تاریخ. برای نمونه، این گورهای باستانی حاوی اطلاعاتی در مورد جامعهی آن زمان افراد مدفون، نقش آنها در جامعهشان یا فناوریهای مرتبط با گورنهادههایشان است. آزمایشهای علمی مدرن روی بقایای انسان نیز میتواند جزئیاتی از جنسیت، قومیت، روابط خانوادگی و رژیم غذایی متوفی را در اختیار محققان قرار دهد.
از سوی دیگر، برخی از این تدفینهای بسیار معروف، اگر زمانی پیدا شوند، ممکن است معماهای واقعی تاریخی را حل کنند.
اسکندر مقدونی
اسکندر مقدونی تقریباً در هر فهرستی از مقبرههای «گمشده» در صدر قرار دارد. تا سال ۳۲۶ قبل از میلاد، این پادشاه جوان مقدونیه، بسیاری از جهان باستان از یونان و مصر گرفته تا افغانستان و شمال هند را تسخیر کرد. او در راه فتوحات بیشتری بود که در بابل بیمار شد (احتمالاً از مالاریا یا تب حصبه) یا شاید به دلیل نوشیدن بیش از حد شراب (برخی ادعا میکنند او مسموم شده است) و در سال ۳۲۳ قبل از میلاد درگذشت.
جسد اسکندر در عسل نگهداری شد و به مصر منتقل شد. ابتدا در ممفیس و سپس دو بار دیگر در دو مقبره در اسکندریه، شهر همنام خودش، دفن شد. اما اسکندریه در قرن چهارم و پنجم پس از میلاد تا حد زیادی ویران شد و باستانشناسان نمیدانند جسد او دقیقا در کجا قرار دارد.
چنگیز خان
امپراتوری چنگیز خان، رهبر مغول از اوکراین کنونی تا چین، در زمان مرگش در سال ۱۲۲۷ پس از میلاد در ۶۷ سالگی گسترش داشت. مرگ او را به بیماری، جراحات شکار یا جنگ نسبت دادهاند. حدود ۷۵ سال بعد، مارکوپولو، مسافر ایتالیایی گزارش داد که چنگیز خان حین مبارزات بر اثر زخم عفونی تیر درگذشت. پولو مدعی شد که بیش از ۲۰۰۰۰ نفر که مکان مقبره را میدانستند برای مخفی ماندن آن کشته شدند. اکنون باستانشناسان تصور میکنند این مقبره ممکن است جایی در منطقه اوردوس در شمال چین باشد.
کلئوپاترا و مارک آنتونی
کلئوپاترا آخرین ملکه مصر و معشوقه ژنرال رومی مارکوس آنتونیوس (مارک آنتونی به انگلیسی) بود. پس از ترور سزار، آنتونی با وارث سزار یعنی اکتاویان (آگوستوس) متحد شد، اما سپس علیه او شورش کرد؛ ظاهراً او میخواست مصر و سرزمینهای شرقی رم را برای خود و وارثانش نگه دارد.
اما آنتونی و کلئوپاترا در نبرد سرنوشتساز آکتیوم در سال ۳۱ قبل از میلاد از نیروهای اکتاویان شکست خوردند و کلئوپاترا با از دست دادن پادشاهی خود مواجه شد. در نتیجه سال ۳۰ قبل از میلاد خود را در اسکندریه کشت. بنا بر گزارشها او پس از گزیده شدن عمدی توسط یک مار کشنده جان باخت. گفته میشود آنتونی پس از شنیدن خبر مرگ کلئوپاترا با شمشیر خودش را کشت. گمان میرود آنها کنار هم دفن شده باشند، اما کجا معلوم نیست.
آتیلا هون
آتیلا رهبر هونها بود، مردمانی بتپرست و کوچنشین که در قرن پنجم پس از میلاد به اروپای شرقی و مرکزی حمله کردند و امپراتوری قدرتمند هونیک را با گروههای متحد گوتها، آلانها و بلغارها تشکیل دادند. آتیلا یکی از ترسناکترین دشمنان امپراتوری روم شرقی و غربی پس از آغاز حکومت وحشیانه خود در سال ۴۳۴ پس از میلاد بود، اما آنطور که شایع شده، او شب عروسی خود در سال ۴۵۳ در سن ۴۷ سالگی درگذشت. میگویند او از شدت خونریزی در طول جشنها عذاب کشید. گمانهزنیهایی نیز وجود دارد که او ممکن است توسط همسر جدیدش ایلدیکو مسموم شده باشد که نامش ریشههای گوتیک دارد. تصور میشود آتیلا با ثروتهایی فراوان جایی در مجارستان دفن شده است، اما گفته میشود خادمینی که او را دفن کردهاند برای فاش نشدن مکان آن، کشته شدهاند.
خوفو
مصریان باستان به واسطهی مقبرههای سلطنتی خود مشهورند و بسیاری از مقبرههای گمشده آنها جزو فهرست ماست. مقبرهی یکی از قدیمیترین پادشاهان مصر دقیقاً گم نشده است، چون هرم بزرگ جیزه است که تا به امروز منظره نزدیک قاهره را تحتالشعاع خود قرار داده است. اما اتاقکی که در آن جسد خوفو قرار دارد هرگز مکانیابی نشده است، اگرچه بسیاری از گذرگاهها و اتاقهای مدفون آن کاوش شدهاند. خوفو که به نام خئوپس نیز شناخته میشود، از حدود ۲۵۵۱ قبل از میلاد تا ۲۵۲۸ پس از میلاد بر مصر حکومت میکرد. اسکنهای اخیر با استفاده از پرتوهای کیهانی، تونل پنهانی را داخل هرم نشان دادهاند، اما تاکنون هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد یک اتاقک مقبره خفی آنجاست.
آمنهوتپ اول
آمنهوتپ اول فرعون مصر باستان از حدود ۱۵۲۵ تا ۱۵۰۴ قبل از میلاد بود. مومیایی او در قرن نوزدهم در یک نهانگاه نزدیک شهر مدرن مصری اقصر (شهر باستانی تبس پیشین) پیدا شد، جایی که برای محافظت از آن در برابر دزدان قبر پنهان شده بود، اما مقبره سلطنتی او هرگز یافت نشد. به نظر میرسد آمنهوتپ اول یک فرعون قدرتمند بوده که معابد زیادی را در مصر بازسازی کرده و سعی کرده کنترل مصر را به سرزمینهای خارجی گسترش دهد. او به عنوان یک شخصیت تاریخی میان مصریان باستان بعدی بسیار محبوب بود و به افتخار او یک آیین خاکسپاری خاص تأسیس شد.
نفرتیتی
نفرتیتی در دوران باستان به عنوان ملکه مصر شهرت داشت و پس از کشف یک مجسمه چوبی نقاشیشده از سر او که ظاهراً مدلی برای مجسمههای سنگی بود مشهورتر شد. نفرتیتی از حدود سال ۱۳۷۰ تا ۱۳۳۰ ق. م زیست و همسر فرعون آخناتون، پادشاه اصلاحطلبی بود که نوعی آیین توحیدی را در مصر حاکم کرد. آخناتون بر خانواده سلطنتی تأکید داشت و در بسیاری از حکاکیها، او را با نفرتیتی نشان میدهند که برخی گمان میکنند به نوعی با آخناتون در فرمانروایی مشارکت داشته است. به رغم ادعاهای اخیر، مقبره سلطنتی نفرتیتی و مومیایی او هرگز پیدا نشدند.
بودیکا
بودیکا ملکه قبیله بریتانیایی ایسنی بود که در منطقه نورفولک کنونی در شرق انگلستان زندگی میکرد. سال ۶۰ پس از میلاد، او شورش خونینی را علیه حاکمان رومی بریتانیا رهبری کرد که سال ۴۳ پس از میلاد به آنها حمله کرده بودند. محرک این شورش، مرگ همسر بودیکا بود، پادشاه ایسنی که رومیها ادعا میکردند حالا پس از مرگ او، آنها تنها وارثان پادشاهی ایسنی هستند. اما بودیکا معتقد بود دخترانش باید حداقل نیمی از آن را به ارث ببرند (شاید رومیها ادعای دختران را به دلیل زن بودن به رسمیت نمیشناختند). رومیها بدون مذاکره دستور دادند بودیکا را کتک بزنند و به دخترانش تجاوز کنند، پس از آن بود که بودیکا شورش خود را آغاز کرد. چندین قبیله بریتانیایی دیگر به او پیوستند و در حالی که شورش در نهایت توسط رومیان سرکوب شد، شخصیت بودیکا در قرون بعدی به قهرمان ملی انگلیس تبدیل شد. او پس از آخرین نبرد خود علیه رومیان در سال ۶۱ پس از میلاد، احتمالاً پس از مصرف سم برای جلوگیری از اسیر شدن، درگذشت. شایع شده که مقبره او در منطقه همپستد لندن یا احتمالاً زیر سکوی قطار ایستگاه کینگز کراس لندن باشد.
مونتزوما دوم
مونتزوما دوم یکی از آخرین امپراتوران آزتک در مرکز مکزیک قبل از حمله فاتح اسپانیایی هرنان کورتس به این منطقه بود. (دو امپراتور دیگر آزتک قبل از کامل شدن فتح اسپانیا بر سر کار آمدند، اما هر دو فقط چند ماه دوام آوردند.) مونتزوما دوم امیدوار بود اسپانیاییهای مهاجم را آرام کند و سعی کرد آنها را با طلا بخرد. روایتهای متفاوتی از مرگ او در سال ۱۵۲۰ وجود دارد: یا اسپانیاییها به او خیانت کردند یا طبق روایات اسپانیایی، توسط مردم خود برای تلافی تا سر حد مرگ مجروح شد. بر اساس برخی گزارشات، او چند روز بعد سوزانده شد اما بقایایش هرگز پیدا نشد.
ولاد دراکولا
قهرمان ملی رومانی، ولاد دراکولا، فرمانروای والاچیا در قرن پانزدهم بود و برای استقلال و جدایی این منطقه از عثمانی مبارزه کرد. گفته میشود او لقب «impaler» گرفت، چون روش ترجیحی او برای اعدام این بود که بدن دشمنانش را با میخ سوراخ کند. در یک واقعه معروف در سال ۱۴۶۲، او این شکنجه را به کل اهالی یک دهکده شامل ۲۰۰۰۰ مرد، زن و کودک تحمیل کرد تا ترکهایی را که در حال پیشروی بودند بترساند. ترکها نیز با ترس یا شاید انزجار عقبنشینی کردند. نام خانوادگی ولاد، دراکولئا، به معنای اژدها بود، اما حالا به معنای شیطان است و سرگذشت او همواره الهامبخش داستانهای خونآشام دراکولا بوده است. آرامگاه او هرگز پیدا نشده است.
مترجم: زهرا ذوالقدر