(تصاویر) کشف یک «کاسۀ شفا» با قدمت 800 سال در ترکیه

فرادید| حین حفاری‌های جاری در تپه‌ی حسنکیف در ترکیه که یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های شناخته شدۀ جهان به شمار می‌رود، یک کاسه شفای ۸۰۰ ساله و دو حلقه زهگیر از جنس عقیق و استخوان که کمانداران از آن استفاده می‌کردند، پیدا شد. 

به گزارش فرادید، به رهبری زِکای اِردال، دانشیار گروه تاریخ هنر دانشکده ادبیات دانشگاه ماردین آرتوکلو، آثار نادری در دوره پنجم کاوش‌ها در این منطقه باستانی کشف شدند. 

دانشیار زِکای اِردال با بیان اینکه تنها ۲۲ کاسه شفا در جهان وجود دارد که با حسنکیف به ۲۳ کاسه می‌رسد، گفت که آن‌ها یک کاسه شفا از جنس برنز کشف کردند که در دورۀ اسلامی گاهی در طب عامیانه از آن استفاده می‌شد. 

دانشیار دکتر اِردال گفت: «کاسه شفا که به برخی نقوش و عبارات مزین شده است و نوعی نقش محافظت را در باورهای محلی عامیانه ایفا می‌کرده است».

اردال با بیان اینکه اعتقاد بر این است که کاسه‌ای که روی آن، نقوش اژدهای دوسر، سگ، مار و عقرب حک شده، به دو صورت محافظ است. اردال می‌گوید: «اعتقاد بر این است که از فردی که از کاسه شفا آب می‌نوشد، در برابر نیش مار و عقرب‌گزیدگی و گاز سگ محافظت می‌شود. کاسه شفا وسیله‌ای است که از آن برای شفای افرادی که در معرض نیش مار و عقرب و گاز سگ قرار دارند نیز استفاده می‌شده است». 

ارزیابی این کاسه به ویژه از منظر طب عامیانه اهمیت دارد.

اردال با بیان اینکه آن‌ها دو زهگیر که در کاوش‌های قبلی با مشابه آن مواجه نشده بودند به همراه کاسه شفا یافته‌اند، گفت: 

«یکی از زهگیرها حین حفاری در یک زیارتگاه کشف شد و این موضوع نشان‌دهنده اهمیت فردی است که آنجا دفن شده، هرچند هویت او را نمیتوان مشخص کرد. زهگیرها از عقیق و استخوان ساخته شدند. در قرون وسطی، زهگیر یکی از مهمترین عناصر مورد استفاده در جهان اسلام و هنرهای اسلامی ترک، به ویژه در تیراندازی با کمان بود. این ابزار حلقه‌مانند را هنگام تیراندازی با کمان روی انگشت می‌گذاشتند تا از آسیب رساندن بند کمان به انگشت جلوگیری کنند». 

این آثار به ریاست موزه حسنکیف تحویل داده شدند.

مترجم: زهرا ذوالقدر