کشف سکۀ طلای 2200 ساله با تصویر «ملکۀ مصر باستان» در فلسطین
باستان‌شناسان در بیت‌المقدس یک سکه طلای ۲۲۷۰ ساله کشف کرده‌اند که تصویر ملکه «برنیکه دوم» مصر و نوشته «ملکه» روی آن دیده می‌شود. این یافته نشان می‌دهد او یک فرمانروای قدرتمند و اثرگذار بوده است.
فرادید| باستان‌شناسان در بیت‌المقدس یک سکه طلای کوچک و نادر یافته‌اند که تصویر ملکه مصری «برنیکه دوم» را نشان می‌دهد و به دوره حکومت همسرش، سومین فرمانروای سلسله بطلمیوسی مصر، تعلق دارد.
به گزارش فرادید، سلسله «بطلمیوسی» یک دودمان سلطنتی مقدونی بود که توسط یکی از ژنرال‌های اسکندر کبیر به نام بطلمیوس یکم سوتر در دوران هلنیستی مصر (۳۲۳ تا ۳۰ پیش از میلاد) بنا شد.
این سکه شاید در اسکندریه ضرب شده و ممکن است بخشی از مجموعه‌سکه‌هایی باشد که به سربازان بازگشته از جنگ سوم سوریه (۲۴۶ تا ۲۴۱ پیش از میلاد) اهدا می‌شده، جنگی میان مصر بطلمیوسی و امپراتوری سلوکی سوریه.
رابرت کول، سرپرست بخش سکه‌شناسی درباره این کشف گفته: «این سکه فوق‌العاده زیباست. ما در ۱۰۰ سال گذشته تنها ۱۷ سکه از این نوع یافته‌ایم.»
از آن سکه‌ها، این نخستین مورد است که خارج از مصر و در کاوش‌های سازمان‌یافته کشف شده است. سکه در یک مکان باستانی در شرق بیت‌المقدس که هسته سکونتگاه باستانی شهر محسوب می‌شود، پیدا شد.
ریوکا لَنگلِر که دو سال در منطقه‌ای به نام پارکینگ گیواتی کاوش می‌کند، سکه را هنگام غربال‌گری خاک کشف کرد. او گفته: «در حال غربال خاک بودم که ناگهان چیزی درخشان دیدم. اول نمی‌توانستم باور کنم، اما چند ثانیه بعد از شدت هیجان در مکان کاوش می‌دویدم.»
یک طرف سکه پرتره ملکه برنیکه دوم با تاج، حجاب و گردنبند را نشان می‌دهد. طرف دیگر سکه که شاخ نعمت (نماد فراوانی) و دو ستاره دارد، دارای نوشته‌ای به زبان یونانی باستان «Basileisses» است، به معنی «ملکه».
«برنیکه دوم» همسر و همراه بطلمیوس سوم بود که بین سال‌های ۲۴۶ تا ۲۲۱ پیش از میلاد در مصر حکومت می‌کرد، اما نوشته روی سکه نشان می‌دهد برنیکه ممکن است در مقام فرمانروای مستقل نیز نقش داشته باشد.
کول توضیح داده: «او ملکه منطقه‌ای بود که امروز در شرق لیبی قرار دارد. وقتی با پسرعمویش بطلمیوس سوم ازدواج کرد، این منطقه بخشی از یک پادشاهی هلنیستی بزرگ، بسیار مهم و ثروتمند شد. وقتی همسرش سوریه را فتح کرد، او در مقام نایب‌السلطنه مصر عمل کرد.»
به عقیده پژوهشگران، احتمال دارد سکه طلای کوچک را به سربازی که از جنگ سوم سوریه بازمی‌گشته، هدیه داده باشند
ملکه‌های سلسله بطلمیوسی گاه روی سکه‌ها ظاهر می‌شدند، نمونه معروف آن کلئوپاترای هفتم، دختر بطلمیوس دوازدهم است. اما این کشف هنوز یکی از قدیمی‌ترین سکه‌های این نوع محسوب می‌شود و نشان می‌دهد ملکه برنیکه دوم قدرت سیاسی یا نفوذ زیادی داشته است.
چگونگی رسیدن این سکه به بیت‌المقدس روشن نیست، اما کشف آن نشان می‌دهد این شهر باستانی پس از تخریب معبد نخست در ۵۸۶ یا ۵۸۷ پیش از میلاد توسط نبوکدنصر دوم به سرعت در حال بازسازی بوده است.
به گفته باستان‌شناسان و مورخان، به نظر می‌رسد بیت‌المقدس از دوران فتح منطقه توسط ایرانیان، شروع به رشد کرد و تحت حکومت بطلمیوسی‌ها قوی‌تر شد. این شهر در قرن‌های پس از تخریب معبد نخست، خالی و منزوی نبود، بلکه شهری در حال بازسازی و احیای ارتباط با مراکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی قدرتمند زمان بود.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
