چهارصد هزار سال قبل در اینجا یک فیل «قصابی» شد

فرادید| یک مقاله جدید که به‌تازگی در PLOS ONE منتشر شده، شواهدی یافته که نشان می‌دهد انسان‌های اولیه‌ای که در نواحی نزدیک رم امروزی می‌زیستند، حدود ۴۰۴ هزار سال پیش یک فیل غول‌پیکر را قطعه‌قطعه کرده، گوشت آن را خورده و استخوان‌هایش را به ابزار تبدیل کرده‌اند. 

به گزارش فرادید، این کشف در «کازال لومبروزو» در شمال‌غربی رم، یکی از کامل‌ترین نماها از زندگی هومینین‌هایی است که در اروپا در یک دوره گرم اقلیمی میان عصر یخبندان‌ها می‌زیستند. 

رسوب باستان‌شناسی و دیرین‌شناسی کازال لومبروزو (الف) و نقشه استخوان‌های پستانداران بزرگ که در سطح اصلی آشکار شده‌اند (ب) 

دانشمندان دانشگاه ساپی‌یِنزای رم بیش از ۳۰۰ قطعه استخوان فیل با دندان مستقیم و بیش از ۵۰۰ ابزار سنگی (بیشتر از جنس سنگ چخماق) کشف کردند. لایه‌های خاکستر آتشفشانی بالا و زیر این بقایا به دانشمندان در تاریخ‌گذاری این مکان کمک کردند که قدمتش به ۴۰۴ هزار سال پیش در دوره‌ای بین دو عصر یخبندان بازمی‌گردد. 

رسوبات این مکان و گیاهان فسیلی نشان می‌دهند این منطقه روزگاری محیطی جنگلی و مرطوب در دلتای رود تیبر و سرشار از زندگی بوده است. افزون بر استخوان‌های فیل، استخوان‌های کرگدن، گوزن، بوفالو، سگ‌سانان، پستانداران کوچک، لاک‌پشت، دوزیستان و پرندگان هم یافت شده که نشان‌دهنده یک اکوسیستم فعال ماقبل‌تاریخی است. 

بررسی‌های دقیق نشان داده که لاشه فیل چندی پس از مرگ توسط انسان‌ها قصابی شده است. بسیاری از استخوان‌ها دارای شکستگی‌های تازه و نشانه‌های ضربه هستند که گواه اعمال ضربات آگاهانه برای استخراج مغز استخوان هستند. جالب اینکه شمار کمی از استخوان‌ها دارای علامت برش هستند، شاید به این دلیل که قصابان از ابزارهای کوچک سنگ‌چخماقی استفاده می‌کردند، بیشتر این ابزار کمتر از ۳۰ میلی‌متر طول داشتند و برای بریدن بافت نرم مناسب بودند، اما برای کارهای سنگین نه. کمبود سنگ‌های بزرگ در منطقه شاید انسان‌های اولیه را مجبور کرده از ابزارهای کوچک استفاده کنند و خود استخوان‌های فیل را به ابزارهای بزرگ تبدیل کنند. 

مجموعه ابزارهای سنگی کشف‌شده از کازال لومبروزو

برخی قطعات استخوان شواهد روشنی از شکل‌دهی آگاهانه و استفاده به‌عنوان ابزار دارند که نشان می‌دهد این بقایا دوباره به‌عنوان ابزار استفاده شده‌اند. ترکیب ابزارهای کوچک سنگی و تکنولوژی استخوانی نشان‌دهنده سازگاری و خلاقیت انسان‌های باستانی است که از منابع محدود محیط خود بیشترین استفاده را می‌کردند. 

پژوهشگران برآورد می‌کنند فیل شاید به‌طور طبیعی مرده (در گِل یا آب گرفتار شده) پیش از آنکه انسان‌ها از آن استفاده کنند. با این حال، امکان اینکه حیوان آگاهانه به موقعیت آسیب‌پذیری هدایت شده باشد، رد نمی‌شود. تلاش هماهنگ برای قصابی لاشه‌ای به این عظمت نشان از همکاری اجتماعی و دانش مشترک میان سازندگان ابزار دارد. 

تصویری خیالی از دو فیل با دندان‌های مستقیم در محیطی پوشیده از علف

انسان‌های مدرن هنوز تکامل نیافته بودند و نئاندرتال‌ها هزاران سال بعد ظاهر شدند. کاربران احتمالی ابزار در کازال لومبروزو شاید Homo heidelbergensis یا Homo erectus بوده‌اند که هر دو در بافت‌های اروپایی این دوره شناخته شده‌اند. توانایی آن‌ها در استفاده از منبعی به بزرگی یک فیل، نشان‌دهنده دانش بالای پردازش غذا و ساخت ابزار است، دانشی بسیار بالاتر از آنچه پیش‌تر برای انسان‌های این دوره تصور می‌شد. 

کازال لومبروزو در فهرست مکان‌های مهم دوره میانه پلیستوسین در مرکز ایتالیا قرار دارد، مانند کاستل دی گوئیدو و لا پولِدرا دی چکانیبّیو که آنجا نیز بقایای فیل و ابزارها ثبت شده است. همه این کشفیات اهمیت این منطقه را در بازسازی رفتار انسان‌های اولیه در دوره‌های اقلیمی گرم تأیید می‌کند، زمانی که انسان‌های اولیه و جانوان بزرگ در شبه‌جزیره ایتالیا شکوفا شدند. 

با بررسی نحوه قطعه‌قطعه کردن، تغییر شکل و استفاده از استخوان‌های فیل توسط هومینین‌های باستانی، پژوهشگران در حال بازسازی دنیای باستانی هستند، دنیایی که در آن اروپاییان اولیه برای زنده ماندن در محیطی در حال تغییر، به هوشمندی و همکاری متکی بودند.

مترجم: زهرا ذوالقدر