کشف مقبرۀ 1100 سالۀ «زن و سگش» که در قایق دفن شده بودند

فرادید| این دفن که قدمت آن شاید به حوالی سال‌های ۹۰۰ تا ۹۵۰ میلادی بازگردد، نگاهی منحصربه‌فرد به آداب و رسوم دفن وایکینگ‌ها و روابط بین انسان‌ها و حیوانات آن دوره ارائه می‌دهد. این مکان که سال ۲۰۲۳ توسط افراد دارای دستگاه فلزیاب کشف شد، روشن‌کننده سنت‌های وایکینگی است که به ندرت مستندسازی شده‌اند. 

به گزارش فرادید، دفن در قایق نه‌تنها به دلیل نادر بودن آن اهمیت دارد، بلکه به دلیل حفظ شگفت‌انگیز بقایای زن و سگ هم قابل‌توجه است. این گور که درست زیر سطح یک مزرعه قرار داشت، شامل گورنهاده‌هایی می‌شود که نشان می‌دهد زن یادشده موقعیت محلی برجسته‌ای داشته است. این کشف به محققان کمک می‌کند ساختارهای اجتماعی وایکینگ‌ها و نحوه آمیختن به ویژه سگ‌ها در زندگی و مرگ آنان را بهتر درک کنند. 

محل دفن زن و سگش در قایقی که کاملا پوسیده اما شکل آن هنوز مشخص است

دفنی با جایگاه اجتماعی بالا و اشیای ارزشمند

آنجا راث نیمی، باستان‌شناس موزه دانشگاه قطب شمال نروژ، معتقد است این دفن در قایق ممکن است وابسته به فردی با جایگاه اجتماعی بالا باشد. در این گور دو سنجاق بیضی با سیم نقره‌ای تزئینی وجود داشت که از ویژگی‌های شاخص جواهرات زنان وایکینگ است. این سنجاق‌ها همراه دیگر اشیاء مانند داس آهنی، سنگ تیزکن و ابزار استخوان نهنگ نشان می‌دهند این زن نقش مهمی در فعالیت‌های خانگی و کشاورزی داشته است. وجود وزنه دوک ریسندگی هم نشان می‌دهد تولید منسوجات که بخش مهمی از جامعه وایکینگ‌ها بوده، بخشی از زندگی روزمره او بوده است. 

خود قایق که بیشتر آن تجزیه شده بود، حدود ۱۸ فوت طول داشت و شاید برای سفرهای ساحلی یا ماهیگیری استفاده می‌شده است. دفن در قایق که همواره ویژه افراد سرآمد بوده، اهمیت زن را در جامعه‌اش برجسته می‌کند. دیگر اشیاء تدفینی، مهره‌هایی از استخوان یا کهربا و آویز فلزی نیز جایگاه بالای او را نشان می‌دهند. 

یکی از دو سنجاق بیضی که هنوز در حال مرمت است

نقش سگ در دفن‌های وایکینگی

شاید احساسی‌ترین بخش این کشف، حضور سگ باشد. سگ نزدیک پاهای زن یافت شده و به شکل اسکلت کامل دفن شده؛ این نکته به گفته نیمی، گواه پیوند عاطفی عمیق بین زن و حیوان همراهش است. برخلاف اسب‌ها که گاهی قربانی شده و قطعاتی از آن‌ها دفن می‌شد، سگ‌ها همواره به شکل کامل در گورهای وایکینگ‌ها دفن می‌شدند و این نماد پیوندی فراتر از مرگ بود. 

اگرچه نژاد سگ هنوز روشن نشده، باستان‌شناسان معتقدند احتمالاً سگی بوده که به عنوان همراه شکار یا سگ نگهبان خدمت می‌کرده است. جایگذاری دقیق سگ در گور، اهمیت حیوانات در جامعه وایکینگ‌ها را نشان می‌دهد، نه‌تنها به‌عنوان ابزار یا همراه، بلکه به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از جهان‌بینی آنان. 

سگ کوچک که نزدیک پاهای متوفی قرار داده شده

درک زندگی و ساختار اجتماعی وایکینگ‌ها

این کشف دیدگاه‌های ارزشمندی از سبک زندگی وایکینگ‌ها، به ویژه در شمال نروژ ارائه می‌دهد. بقایای حفظ‌شده، نگاهی به سلامت، رژیم غذایی و احتمالاً نقش اجتماعی زن ارائه می‌دهد. استخوان‌ها برای تعیین سن، وضعیت سلامت و سبک زندگی او بررسی خواهند شد تا سرنخ‌هایی از زندگی پیش از مرگش ارائه شود. همچنین بقایای سگ مطالعه خواهند شد تا نقش آن در خانه و میزان فایده یا همراه بودنش مشخص شود. 

این مکان ممکن است بخشی از یک گورستان بزرگ‌تر باشد، زیرا یک سنجاق دیگر در آن نزدیکی یافت شده که نشان می‌دهد شاید گورهای بیشتری کشف شوند. نیمی و تیمش قصد دارند کاوش‌های بیشتری انجام دهند تا وسعت کامل این مکان دفن را بررسی کنند که می‌تواند شواهد بیشتری از آداب وایکینگی و روابط پیچیده بین انسان‌ها، حیوانات و زمین ارائه دهد. 

این گور-قایق وایکینگی با اشیای ارزشمند و پیوند بین زن و سگش، نگاهی نادر و صمیمی به دنیای وایکینگ‌ها ارائه می‌دهد و روشن‌کننده فرهنگی است که مدت‌ها مورخان و باستان‌شناسان را جذب کرده است.

مترجم: زهرا ذوالقدر