سنجاق شیشه‌ای و جواهری که دزدها گم کردند! یافته‌های باستانی جالب در پایتخت صربستان

فرادید| یک بررسی باستان‌شناسی منجر به کشف گورستانی مربوط به دوران رومی و بخشی طولانی از یک قنات رومی در مرکز تاریخی بلگراد در نزدیکی ساختمان پارلمان صربستان شده است. چهارده مقبره رومی مربوط به قرن‌های سوم و چهارم پس از میلاد در این سایت باستانی حفاری شده‌اند که دارای سبک‌های تدفین و چندین قبر قابل‌توجه هستند.

به گزارش فرادید؛ دو مورد از مقبره‌ها مستطیل شکل هستند و با دیوارهای آجری و سقف‌های قوسی ساخته شده‌اند. دو مقبرۀ دیگر دارای تابوت‌های آجری هستند و چهار مقبره نیز تابوت‌های سنگی دارند که فقط مختص افراد بسیار ثروتمند بوده‌اند.

(سنجاق ساخته شده از شیشۀ رنگین‌کمانی)

یکی از مقبره‌ها از سنگ قبرهای بازیافت‌شده از قبرهای قدیمی ساخته شده بود. تکه‌ای از سنگ قبر حکاکی‌شده نیز نشان می‌داد متوفی یک سرباز رومی بوده که پس از ۳۰ سال خدمت در لژیون‌ها در سن ۴۶ سالگی درگذشته است.

در طرف دیگر، دو اسکلت دست‌نخورده پیدا شد که خیلی ساده درون یک گودال دفن شده بودند. دست‌هایشان روی سینه به شکل ضربدری بود و جهت قبرها شرقی-غربی بود که نشان می‌داد گورها متعلق به مسیحیان بوده است. 

(یکی از سنگ‌قبرهای یافت شده در این سایت باستانی)

این مقبره‌ها در دوران باستان غارت شده بودند، اما دزدان چیزهایی را باقی گذاشته بودند. قطعه‌ای از یک گردن‌بند طلا با سنگ سبز نیمه‌قیمتی زیر استخوان‌های متوفی در داخل یکی از تابوت‌های سنگی پیدا شد، همینطور یک شئ دیگر که به دلیل شکنندگی و مواد منحصر به فردش بسیار خاص است. این شئ یک سنجاق سر ساخته شده از شیشه‌ی رنگین کمانی است که بسیار خوب مانده است. سنجاق‌های سر معمولاً از فلز یا استخوان ساخته می‌شدند. این نسخه‌ی شیشه‌ای تنها نمونه از نوع خود است که تاکنون در بلگراد یافت شده است.

منطقه‌ی حفاری‌شده، بخش جنوب شرقی شهر باستانی سینگیدونوم است؛ سکونتگاهی که توسط مردم سلتیک Scordisci در قرن سوم پیش از میلاد تأسیس شد و سال ۷۵ پیش از میلاد توسط روم فتح شد و اهمیتش به خاطر ارتباط با یک دژ دفاعی اصلی که در کنار رود دانوب ساخته شد افزایش یافت.

در سال ۱۶۹ پس از میلاد از سوی هادریان، حقوق یک شهر (municipium) به آن اعطا شد و در سال ۲۳۹ پس از میلاد این شهر به مستعمره رسمی تبدیل شد. 

(بقایای یک قنات باستانی)

دو هفته پیش از کشف گورهای رومی که زیر بقایای دوران عثمانی مدفون بودند، بقایای یک قنات پیدا شده بود. وجود گورستان در این منطقه شناخته‌شده بود، اما قناتی به طول ۲۰۰ فوت و لوله‌های اصلی سربی یک یافته‌ی غیرمنتظره بود. باستان‌شناسان بر این باورند که این قنات، یک انشعاب بعدی از قنات اصلی ساخته شده توسط وسپاسیان در قرن ۱ است و احتمالاً از آن برای تامین آب شیرین قلعه استفاده می‌شده است. 

متاسفانه آیندۀ بدی در انتظار این سایت باستانی است: سنگفرش شدن برای ساخت یک پارکینگ عمومی. ساخت این محوطه تمام بقایای باستانی غیرمنقول را از بین می‌برد. از زمان اکتشافات اخیر هیچ طرح جدیدی برای حفظ این میراث غنی اعلام نشده است.

(یکی از گورهای ساخته شده با خشت)

برخی از باستان‌شناسان که دغدغۀ حفظ این آثار را دارند گفته‌اند: «ما برای این تصمیم اندکی بیشتر صبر خواهیم کرد. یکی از راه‌حل‌ها انتقال این بقایا به پارک باستان‌شناسی است که اگر عملی شود، در نوع خود نخستین بار در بلگراد خواهد بود.»

مترجم: زهرا ذوالقدر