مکان‌های گردشگری اراک؛ ۱۶ جاذبه تاریخی و طبیعی که حتما باید ببینید

اراک شهر ابرهای سیاه و دودودَم غلیظ است. البته پشت این هاله سیاه‌رنگ، زیبایی‌های شگفت‌انگیزی نهفته‌اند. این شهر نسبتا جوان قدم‌به‌قدم مملو از آثار تاریخی و فرهنگی و جاذبه‌های طبیعی است که بسیاری از ما هنوز نه دیده‌ایم، نه حتی درباره آنها شنیده‌ایم. برای همین دست‌به‌قلم شده‌ایم و هدفمان معرفی جاهای دیدنی اراک و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی این شهر صنعتی است.

۱. حمام تاریخی چهارفصل

حتی اگر ذره‌ای به تماشای مکان‌های تاریخی علاقه‌مندید، محال است از دیدن حمام چهارفصل اراک، بزرگ‌ترین حمام ایران، لذت نبرید. دلیل نام‌گذاری این حمام وجود تابلوهای کاشی‌کا‌ری از چهار فصل سال روی دیوارهای سربینه مردانه است. اینجا اوج هنر کاشی‌کاری ایرانی را در اواخر دوران قاجار می‌بینید و می‌توانید ساعت‌ها به تماشای تزئینات منحصربه‌فرد آن بنشینید. در‌حال‌حاضر بخشی از این حمام را به موزه‌ای برای نگهداری اشیای به‌دست‌آمده از دوران قبل و بعد از اسلام اختصاص داده‌اند.آدرس: اراک، خیابان بهشتی، حمام چهارفصل

۲. ارگ حکومتی؛ از جاهای دیدنی اراک

برج شیشه یا همان ارگ حکومتی روزگاری به‌عنوان محل اقامت حاکم و مرکز حکومتی شهر ساخته شد، اما با وجود ثبت‌شدن در فهرست آثار ملی کشورمان، حالا چیزی زیادی از آن باقی نمانده و بخش زیادی از آن تخریب شده است! کاشی‌کاری‌های لوزی‌شکل که بالای ارگ به‌ کار رفته بودند، زیر نور خورشید درست مثل شیشه می‌درخشیدند و به‌خاطر همین این ارگ به برج شیشه معروف شد. در‌حال‌حاضر تنها بخشی از آن که منزل یوسف خان سپهدار بوده، باقی مانده و قابل‌تماشاست.آدرس: اراک، خیابان ادبجو

۳. بازار تاریخی اراک

وقت سفر کوتاه است و می‌خواهید با یک تیر دو نشان بزنید؟ رفتن به بازار تاریخی اراک هم فال است و هم تماشا. هم چیزهایی را که دوست دارید تهیه می‌کنید، هم در سازه‌ای قدم می‌زنید که قدمتش به دوران فتحعلی‌شاه قاجار برمی‌گردد. حتی می‌توانید سوغات اراک را از همین بازار بخرید. همین بازار سرپوشیده‌ای که امروز از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را در آن پیدا می‌کنید، روزگاری علاوه‌بر مسجد و سقاخانه، مدرسه و حمام و کاروانسرا و آب‌انبار هم داشته که امروزه چیزی از آنها باقی نمانده است.آدرس: اراک، میدان شهدا

۴. منطقه هفتادقله

اگر دوست دارید یکی از شکارگاه‌های محبوب پادشاهان قاجار را ببینید، دعوت می‌کنیم سری به تابلوی نقاشی هفتادقله در اراک بزنید. روی کوه‌های این منطقه که درحال‌حاضر تفرجگاهی حفاظت‌شده است، ده‌ها کتیبه سنگی به‌ چشم می‌خورند که قدمت آنها دست‌کم به ۴۰۰ سال پیش برمی‌گردد. همچنین به‌لطف تجمع کوه و دره و چشمه و آبشخور در این منطقه، گونه‌های جانوری و گیاهی مختلف در آن زندگی می‌کنند که تماشای آنها در سفر به اراک خالی از لطف نیست.آدرس: ۲۵کیلومتری شمال شرقی اراک، بین شهرستان‌های اراک، خمین و محلات

۵. خانه حسن‌پور؛ از جاهای دیدنی اراک

یکی از زیباترین جاهای دیدنی اراک که حال‌و‌هوای تاریخی و رنگ‌وبوی معماری سنتی ایرانی دارد، خانه حسن‌پور است. این بنای ۲طبقه خشتی در زمان احمدشاه قاجار در زمینی ۶۰۰متری ساخته شد؛ طبقه اول برای اتاق‌های زمستان‌نشین و طبقه دوم برای اتاق‌های شاه‌نشین. این بنا در فهرست آثار ملی کشورمان ثبت شده و حالا موزه صنایع دستی اراک در آن دایر است.آدرس: اراک، بلوار امام خمینی، خیابان پاسداران، بازار، گذر سپهداری

۶. مقبره آقا نورالدین عراقی

آقا نورالدین عراقی یکی از علمای پرنفوذ و یکی از پیشوایان دینی بزرگ بود. این بقعه تاریخی در دوران قاجار به احترام این مجتهد ساخته شد تا بنایی درخور شخصیت «اویس زمان» باشد. دیوارها و حصارهای آجری این مقبره فیروزه‌ای‌رنگ را از بخش جنوبی قبرستان قدیمی شهر جدا کرده‌اند. وارد بقعه که می‌شوید، یک ایوان ورودی، روضه‌خانه و نمازخانه تمام چیزی است که در نگاه اول می‌بینید. در بخش نمازخانه نیز یک محراب ساده و کوچک دیده می‌شود.آدرس: اراک، دروازه تهران، گورستان کهن

۷. روستای انجدان؛ یک از جذاب‌ترین جاهای دیدنی اراک

روستای انجدان یکی دیگر از جاهای دیدنی اراک با قدمت هزارساله است. اینجا تا چشم کار می‌کند، قلعه‌ها و کاروان‌سراهای دوران اسماعیلیان را می‌بینید که بعد از حمله مغول، مدتی را در این روستا سپری کرده بودند. اگر اهل غارگردی هستید، غارهای گیوه کش، کبوتر، آسیلی و طاق رجه را حتما ببینید و اگر از دیدن آثار تاریخی لذت می‌برید، سری به مقبره شاه قلندر و مقبره شاه غریب بزنید. به طبیعت‌دوستان هم تماشای چشمه آبسرد در دره آبسرد را پیشنهاد می‌کنیم.آدرس: ۳۷کیلومتری شرق اراک در دامنه کوه چشمه، بین شهرهای خمین، اراک و محلات

۸. تالاب میقان

تالاب میقان که در گذشته به آن نمکزار فراهان می‌گفتند، یکی از زیباترین تالاب‌های کویری ایران در دل اراک است. این منطقه بهشت درناهای ایران به‌‌ حساب می‌آید. بسیاری از گردشگران صرفا برای تماشای گیاهان آب شور و پرندگان مهاجر (به‌خصوص در اواسط آبان‌ماه) عازم شرق اراک می‌شوند. وسط این تالاب ۳ جزیره به نام‌های کریستالین یک، دو و سه وجود دارد که در گذشته روی یکی از آنها خرابه‌های یک قلعه قدیمی دیده می‌شد.آدرس: ۱۵کیلومتری شرق اراک (جنوب غربی داوود آباد)

۹. قنات ابراهیم‌آباد

می‌خواهید به غنای فکری و فرهنگی و اصالت تمدن ایرانی پی ببرید؟ قنات ابراهیم‌آباد اراک حجت را بر شما تمام می‌کند!‌ این قنات از کوه‌های هفتادقله سرچشمه می‌گیرد و بعد از ۱۱ کیلومتر، به روستای ابراهیم‌آباد می‌رسد. رفتن داخل این قنات کار راحتی نیست، اما می‌توانید نمای بیرونی آن را ببینید و لذت ببرید. این سازه مسحورکننده که بیانگر هنر معماری و محاسبات ایرانیان در اواخر دوران قاجار است، تا همین امروز صحیح‌و‌سالم مانده و در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.آدرس: بخش مرکزی شهرستان اراک، روستای ابراهیم‌آباد

۱۰. آبشار قطره باران

چشمتان را ببندید و دره‌ای عریض با چشم‌انداز زیبای ریزش قطرات آبشار و دیواره‌های پوشیده از گیاه پرسیاوشان را تصور کنید. این آبشار که عده‌ای آن را «کوه باران» می‌نامند، از لابه‌لای گیاهان و خزه‌ها عبور می‌کند و به قناتی می‌ریزد که انتهای این دره قرار گرفته است. در سفر به تفرش، خود را از لذت تماشای این آبشار زیبا و گوش‌دادن به صدای دل‌نشین جریان آب محروم نکنید. اینجا یکی از جاهای دیدنی تفرش اراک است که در زیبایی چیزی از آبشارهای معروف لرستان کم ندارد!آدرس: ۳۰کیلومتری شمال غرب تفرش، دهستان بازرجان، نزدیکی روستای کوریان

۱۱. کلیسای مسروپ اراک

درست در قلب صنعتی‌ترین شهر ایران، کلیسایی وجود دارد که در گذشته محل عبادت ارمنی‌های ساکن این بخش از کشورمان بود. درباره معماری این بنا نکته‌ای که توجهمان را بیشتر از هرچیز دیگری جلب می‌کند، نورگیرهای متعدد در ۴ طرف بنا و برج ناقوسی است که جلوی ورودی غربی آن واقع شده است. چند بخش دیگر از جمله مدرسه، سالن اجتماعات، خانه کشیش و اقامتگاه سرایدار نیز در محوطه این کلیسا واقع شده‌اند.آدرس: اراک، خیابان چمران

۱۲. جاهای دیدنی اراک؛ قلعه حاج وکیل

یکی از جاهای دیدنی اراک قلعه حاج وکیل یا همان عمارت کلاه‌فرنگی اراک است. این بنا در دوران ناصرالدین‌شاه قاجار و در اصل برای کمپانی فرش زیگلر ساخته شده بود، اما بعدها محمدحسن وکیل آن را خرید و به نام او شهرت پیدا کرد. امروزه موزه صنایع دستی و هنرهای سنتی دایر در این قلعه، آثار ارزشمندی از فرش‌های دست‌بافت، آثار قلم‌زنی، تابلوهای خطاطی، انواع تابلوفرش و گلیم را به نمایش می‌گذارد.

۱۳. پیست اسکی پاکل شازند

اگر در فصل زمستان عازم اراک شدید، فرصت دیدن پیست اسکلی معروف شهدای سربند (پاکل) را اصلا از دست ندهید. اینجا یکی از بهترین جاهای دیدنی شازند در منطقه‌ای کاملا کوهستانی است و تمام امکاناتی را که برای یک روز شاد و پرانرژی نیاز دارید یکجا در اختیارتان می‌گذارد. بعد از تجربه تیوب‌سواری روی برف و تماشای چشم‌انداز پیست روی تله‌سیژ، تا مدت‌ها آدرنالین خونتان تأمین است. بعد از بازی و سرگرمی در مجموعه می‌توانید برای صرف غذا وارد رستوران محوطه شوید یا برای استراحت یک سوئیت اجاره کنید.آدرس: ۲۵کیلومتری شهر شازند و ۵۵کیلومتری اراک

۱۴. روستای تاریخی هزاوه

بهشت تاریخی هزاوه با ۵هزار سال قدمت یکی از زیباترین جاهای دیدنی اراک در بهار است. نظیر این روستای پلکانی با همین بافت پیچیده را احتمالا در ماسوله گیلان دیده‌اید. در این منطقه هم جنس خانه‌ها از سنگ و گل و چوب است و سقف خانه پایینی حیاط همسایه بالایی است. از‌آنجاکه مردان بزرگی چون امیرکبیر و قائم مقام فراهانی در همین روستا به دنیا آمده‌اند، عده‌ای آن را زادگاه مردگان تاریخ می‌نامند. هر زمان گذرتان به این روستای تاریخی افتاد، حتما به آثار باستانی ارزشمند آن مانند تپه تاریخی هزش و مقبره شاه احمد سر بزنید.آدرس: ۱۸کیلومتری شمال غرب اراک، بخش مرکزی، دهستان امیریه

۱۵. غار سفیدخانی؛ از جاهای دیدنی اراک

اراک برای علاصه‌مندان به طبیعت‌گردی که اهل تاریخ هم هستند، جاذبه‌های جالبی برای کشف‌کردن دارد. یکی از جذاب‌ترین آنها غار سفیدخانی یا غار عین هو روی کوه سفیدخانی است. در بدو ورود اولین چیزی که نظرتان را جلب می‌کند، یک برآمدگی ۸متری روی دهانه غار است که به آن دودکش جن می‌گویند. این سازه کاملا طبیعی و بر اثر فرسایش باد و آب در طول زمان به وجود آمده است.آدرس: ۱۸کیلومتری شهر اراک، کوه سفیدخانی از توابع شهر سنجان

۱۶. آب‌انبار تاریخی بلور

آب‌انبار بلور با ستون‌های متعدد، طاق‌های گنبدی‌شکل مزین به آجرهای قرمز و آبی‌ لعابدار و گنبدخانه‌های کوچک یکی از زیباترین جاهای دیدنی تفرش اراک است. به هر طرف که نگاه کنید، ورودی، راه‌پله، مخزن یا دو بادگیر زیبای آب‌انبار اصالت معماری قاجار را به‌وضوح در تاروپود این بنای ۴۵۰متری می‌بینید. این اثر ملی ثبت‌شده تماما از سنگ و آجر و ملات و گچ و آهک ساخته شده و امروزه در جایگاه رستوران سنتی بلور پذیرای شما بازدیدکنندگان گرامی است.آدرس: تفرش، محله فم، خیابان آیت‌الله سعیدی

زمان طلایی سفر به اراک

اراک زیبا به‌دلیل موقعیت مکانی آن که درست روی فلات مرکزی و بخش‌ نیمه‌خشک ایران است، آب‌‌و‌هوای سرد و نیمه‌خشک دارد. یعنی تابستان‌ها نسبتا گرم و خشک و زمستان‌ها سرد و مرطوب است. پاییز و بهار اراک اما آب‌و‌هوای دلپذیری دارد که موقعیت مناسبی برای سفر به این شهر فراهم می‌کند. اگر به گرمای سخت یا سرمای استخوان‌سوز عادت ندارید، پیشنهاد می‌کنیم سفرتان به اراک را به اوایل پاییز، بهار یا اواخر تابستان موکول کنید.

منبع: انصاف