MCHC در آزمایش خون، از دلایل پایین بودن تا تشخیص و درمان

دلایل پایین بودن نتیجه تست MCHC

سایر مشکلات مرتبط با MCHC

علائم MCHC پایین

تشخیص

درمان

پیشگیری

چشم انداز و نتیجه‌گیری

فرادید | پایین بودن تست MCHC به معنای سطح پایین میانگین غلظت هموگلوبین گلبول قرمز است که نشان می‌دهد گلبول‌های قرمز شخص به انداز کافی هموگلوبین ندارند. هموگلوبین یک پروتئین غنی از آهن و کمبود آن موجب کم خونی می‌شود.

هموگلوبین مسئول رنگ قرمز خون و گرداننده اکسیژن در سراسر بدن است. کمبود اکسیژن بر اثر غلظت پایین هموگلوبین موجب خستگی، بی حالی و بسیاری علائم دیگر می‌شود.

تست میانگین غلظت هموگلوبین (تست MCHC) یک بخش استاندارد از آزمایش کامل خون (CBC) است که به هنگام آنالیز خون صورت می‌گیرد و اندازه MCHC برای ارزیابی شدت و علت کم خونی استفاده می‌شود.

تست MCHC به پزشک کمک می‌کند تا عامل کم خونی را تشخیص دهد، اگر چه پزشکان بیماری را تنها بر اساس شاخص پایین MCHC درمان نمی‌کنند.
بیشتر بخوانید: منظور از MCH در آزمایش خون چیست؟ کم خونی بوسیله پایین بودن سطح هموگلوبین مشخص می‌شود. این مشکل ممکن است ناشی از شرایط طبیعی همچون بارداری یا داشتن رژیم غذایی با آهن پایین باشد. در موارد نادر، ممکن است به علت بیماری‌های تهدید کننده زندگی از جمله سرطان ایجاد شده باشند.

عواملی که موجب پایین آمدن سطح هموگلوبین می‌شوند شامل موارد زیر هستند:
• سلول‌های خونی کمتری تولید شده
• تخریب سلول‌های خونی موجود سریع‌تر از آن‌هایی است که تولید می‌شوند
• از دست دادن خون

عوامل از دست دادن خون از جمله زخم ها، بریدگی ها، هموروئید یا سرطان است. همچنین ممکن است بر اثر عواملی همچون اهدای خون منظم و قاعدگی ایجاد شود.

انوع کم خونی‌ها شامل موارد زیر می‌شوند که با کاهش غلظت هموگلوبین مربوط هستند:

کم خونی ناشی از کمبود آهن
این مسئله می‌تواند ناشی از رژیم غذایی فاقد آهن یا یک نوع عدم توانایی جذب آهن بوجود آید. وقتی آهن کمی برای نمو گلبول قرمز در دسترس باشد، گلبول‌های قرمز خون کوچک‌تر و رنگ پریده‌تر می‌شوند.

کم خونی خطرناک
این نوع از کم خونی بوسیله رژیم غذایی که ویتامین B-۱۲ نا کافی دارد، ایجاد می‌شود. این شرایط نیز برای افرادی که نمی‌توانند ویتامین B-۱۲ جذب کنند، اثر می‌گذارد.

کم خونی آپلاستیک
این وضعیت بوسیله کاهش سلول‌های گلبول قرمز، گلبول سفید و پلاکت‌ها مشخص می‌شود.

کم خونی همولیتیک
این مسئله زمانی اتفاق می‌افتد که گلبول‌های قرمز خون قبل از پایان عمر خود در بدن از بین می‌روند و به سرعت توسط مغز استخوان جایگزین نمی‌شوند.

سایر مشکلات مرتبط با MCHC
در موارد نادر کم خونی ممکن است حاکی از شرایط جدی دیگری باشد از جمله:
• سرطان یا درمان‌های لوسمی
• نقایص مغز استخوان
• تومور‌های دستگاه گوارش
• بیماری کلیوی و کبد
• اختلالات التهابی

بیشتر بخوانید: ۲۰ سوال مهم درباره آزمایش خون بیماری‌های کلیوی نیز ممکن است موجب کم خونی شوند به دلیل اینکه کلیه‌ها قادر به تولید اریتروپویتین نیستند، هورمونی که در مغز استخوان برای ساختن گلبول‌های قرمز پیام ارسال می‌کند.

شیمی درمانی نیز ممکن است بر تولید گلبول‌های قرمز خون اثر بگذارد که در نتیجه آن منجر به کم خونی می‌شود.

مسائل پزشکی نام برده شده می‌تواند گلبول‌های قرمز خون را سریع‌تر از آن‌هایی که ساخته می‌شوند، تخریب کند.
• بزرگ شدن طحال
• پورفیری
• عفونت مجاری ادراری
• واسکولیت
• همولیز

علائم MCHC پایین
غلظت پایین هموگلوبین به صورت جزئی همیشه علائم قابل توجهی را به همراه ندارد و همیشه نشانه‌ای از بیماری نیست. برخی افراد از اینکه هموگلوبین پایینی دارند مطلع نیستند تا زمانی که یک غربالگری آزمایش خون معمولی را انجام می‌دهند.

افراد دیگر ممکن است علائم قابل توجهی را ایجاد کنند، از جمله:
• ضعف و خستگی
• نفس‌های کوتاه
• رنگ پریدگی پوست و لثه
• ضربان نامنظم قلب
• دست یا پا‌های سرد
• سرگیجه یا سر درد
• عدم تمرکز
• درد قفسه سینه

این علائم به پزشک برای احتمال کم خونی هشدار می‌دهد.

تشخیص
چندین عامل زمینه‌ای برای کم خونی وجود دارد. نخستین قدم ایجاد یک برنامه درمانی، تشخیص نوع کم خونی و ارزیابی شدت آن است. یک تست MCHC به پزشک برای شناسایی درست علت کمک خواهد کرد.

هنگامی که کم خونی تشخیص داده می‌شود که میزان هموگلوبین کمتر از ۱۳.۵ در هر دسی لیتر (g/dl) برای مردان، یا ۱۲ g/dl برای زنان باشد. در کودکان میزان هموگلوبین نرمال با توجه به سن متفاوت است.

پزشک ممکن است مقادیر زیر را نیز بررسی نماید:
• ویتامین B-۱۲ و فولات
• فریتین و درصد اشباع آهن

فولات و ویتامین B-۱۲ به تولید گلبول‌های قرمز بدن کمک می‌کند. فریتین یک پروتئین حاوی آهن است، در عین حال درصد اشباع آهن، مقدار آهنی است که برای استفاده در دسترس است.

اگر خونریزی داخلی یکی از عوامل باشد، ممکن است فرد بیمار نیازمند اندوسکوپی یا اشعه ایکس باشد. در طی اندوسکوپی، دوربین برای تشخیص علل احتمالی خونریزی در دستگاه گوارش فوقانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

درمان
درمان کم خونی شامل ایجاد تغییرات در رژیم غذایی، استفاده از مکمل ها، دارو‌ها یا تزریق خون می‌شود. بعضی از این درمان‌ها ممکن است در بیمارستان انجام شود.

کم خونی ناشی از کمبود آهن شدید ممکن است نیازمند تزریق آهن، آهن درمانی وریدی و یا تزریق خون باشد. هدف این است که گلبول‌های قرمز، هموگلوبین و سطوح آهن به حالت نرمال باز گردند.

به طور متوسط، مردان بالغ نیازمند ۸.۷ میلی گرم (mg) و زنان بالغ نیازمند ۱۴.۸ میلی گرم آهن در هر روز هستند. بعد از یائسگی، توانایی جذب آهن در زنان به ۸.۷ میلی گرم در روز کاهش می‌یابد.

نمونه شیمیایی پروتئین اریتروپویتین را می‌توان گاهی اوقات در ازای تزریق خون استفاده کرد. این دارو مغز استخوان را برای ساخت سلول‌های خونی بیشتر و افزایش هموگلوبین تحریک می‌کند.

اگرچه این درمان برای بعضی از موارد مانند کم خونی ناشی از شیمی درمانی از سوی FDA تایید شده است، نه برای تمامی انواع آن. اگر اجتناب از تزریق خون، ضروری باشد این دارو تجویز می‌شود.

پیشگیری
برخی از انواع کم خونی را می‌توان بوسیله یک رژیم غذایی که شامل آهن کافی، ویتامین B-۱۲، فولات و ویتامین C . می‌باشد را برای تولید سلول‌های سالم خونی مورد مصرف قرار داد.

گوشت قرمز ، مرغ و غذا‌های دریایی همگی منابع خوب آهن هستند. گیاهخواران نیز ممکن است نیازمند افزایش جذب آهن از طریق افزاش مصرف انواع مواد لوبیا، عدس و نخود باشند.

مواد غذایی دیگر غنی از آهن نیز مفید هستند، کهشامل غلات غنی شده، سویا و آجیل‌ها می‌شوند.
بیشتر بخوانید: تشخیص ۱۰ نوع سرطان با آزمایش خون

نتیجه گیری
بسیاری از انواع کم خونی نرمال شناخته می‌شوند و به آسانی درمان می‌یابند. برخی از انواع آن ممکن است برای یک عمر باقی بماند، اما با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی همراه با دارو می‌توان آن را به سادگی کنترل کرد.

تست MCHC می‌تواند به پزشک برای تشخیص علت و شدت کم خونی کمک کند. در حالی که سطح پایین هموگلوبین ممکن است به تعیین کم خونی کمک کند، درمان بر اساس عوامل مختلفی نظیر سلامت عمومی فرد و تمامی مشکلات زمینه‌ای سلامتی انجام می‌پذیرد.

منبع: medicalnewstoday
وب سایت فرادید