کتیبۀ 3 هزار سالۀ «نام فرعون» در بیابانهای اردن کشف شد

در یک کشف باستانشناسی چشمگیر، کتیبهی هیروگلیفی حاوی نام سلطنتی فرعون رامسس سوم در منطقه وادی رم در جنوب اردن شناسایی شد.
فرادید| این کشف که از سوی لینا عناب، وزیر گردشگری و آثار باستانی اردن در یک نشست خبری اعلام شد، نقطه عطفی در درک پیوندهای تاریخی میان مصر باستان، اردن و شبهجزیره عربستان بهشمار میرود. عناب که در این کنفرانس با دکتر زاهی حواس، باستانشناس برجسته مصری همراه بود، بر منحصر بهفرد بودن این کتیبه تأکید کرد و گفت: «این نخستین نمونه از این دست است که در اردن کشف شده و شواهد نادری از حضور تاریخی مصر فرعونی در این منطقه ارائه میدهد.»
به گزارش فرادید، او این کشف را «افزودهای کیفی» به مجموعهی غنی کتیبههای اردن توصیف کرد و تأکید کرد این یافته جایگاه اردن را در مقام «کتابخانهای گشوده از میراث فرهنگی» تقویت میکند. این کتیبه در جنوبشرقی منطقه وادی رم و نزدیک مرز اردن و عربستان قرار دارد و شامل دو «کارتوش» میشود که نام تولد و نام شاهی رامسس سوم، یکی از فرمانروایان برجسته دودمان بیستم مصر را در خود دارد.
(در هیروگلیفهای مصری، کارتوشها به معنی طرحهای بیضی شکلی بودند که در درون آنها متون هیروگلیف نوشته میشد و معمولا حاوی نام فراعنه مصر بودند.)
دکتر حواس بر اهمیت این کشف تأکید کرد و اشاره کرد که این یافته میتواند منجر به درک عمیقتر تعاملات مصر با منطقه شام جنوبی و شبهجزیره عربی در بیش از سه هزار سال پیش شود. او ضمن «حیاتی» خواندن این کشف، خواستار انجام کاوشهای سازمانیافته در این محل شد تا شاید آثار باستانی بیشتری کشف شود که روابط تاریخی میان اردن و مصر را روشنتر کند.
این همکاری مشترک بین اردن و کمیسیون میراث عربستان، با هدف ردیابی شواهدی از لشکرکشیهای رامسس سوم در منطقه، گامی مهم در پژوهشهای باستانشناسی بهشمار میآید.
رامسس سوم که از ۱۱۸۶ تا ۱۱۵۵ پیش از میلاد حکومت میکرد، بیشتر بهعنوان آخرین پادشاه بزرگ پادشاهی نوین مصر شناخته میشود. او بیشتر بهخاطر جنگهایش با «مردمان دریا» شهرت دارد؛ اتحادیهای از مهاجمان دریایی که در دوران حکومتش امنیت مصر را تهدید میکردند. رامسس سوم همچنین بهخاطر پروژههای ساختمانی عظیم خود مشهور است، از جمله ساخت مجموعه معبد باشکوه هابو که معبد یادبود و گواهی بر قدرت او به شمار میرفت.
اعلام رسمی این کشف، پس از انجام تحقیقات و تحلیلهای بیشتر انجام خواهد شد تا بتوان تفسیر جامعی از اهمیت آن ارائه داد.
مترجم: زهرا ذوالقدر