سهم اینترنت در آلودگی هوا

پیشرفت‌های تکنولوژی طی سال‌های اخیر دستاورد‌های زیادی برای بشر داشته است. اما در مقابل، این تکنولوژی‌های دیجیتال، برخلاف تصور، مقدار زیادی آلاینده وارد محیط زیست می‌کنند.

آمار‌ها حاکی از آن است که هر جست‌وجوی گوگل، ۲/ ۰ گرم CO ۲ وارد جو می‌کند و با انجام روزانه ۵/ ۳ میلیارد مورد جست‌وجوی گوگل، دست‌کم روزی ۶۹۱ تن دی‌اکسیدکربن وارد محیط زیست می‌شود. اکانت‌های شبکه‌های اجتماعی در گرمایش زمین سهم دارد.

سردار صدیقی/ کارشناس ارشد برنامه‌ریزی و فعال محیط‌زیست و گردشگری: پاکسازی دیجیتال به معنای مقابله با سطل زباله دیجیتالی، حذف آن و همچنین تغییر برخی از عادات آنلاین ماست. با افزایش روزافزون حجم مطالب در شبکه جهانی وب (اینترنت)، تقریبا هر اطلاعاتی را که نیاز دارید با استفاده از موتور‌های جست‌وجو مانند گوگل (Google) و یاهو (Yahoo) در دسترس است.

علاوه بر مزایایی که این جست‌وجو‌ها به همراه دارد، اما خطراتی هم هست. برنامه‌ها فضای گرانبهایی از تجهیزات دیجیتالی ما را اشغال می‌کنند و هر به‌روزرسانی می‌تواند باعث بارگذاری و انتقال صد‌ها مگابایت داده در هر ماه شود.

تازه‌ترین آمار‌ها نشان می‌دهد که فیس‌بوک، یوتیوب و واتس‌اپ میزبان بیشترین تعداد کاربران فعال در ماه هستند.

فیس‌بوک همچنان جزو پرطرفدارترین شبکه‌های اجتماعی در میان کاربران محسوب می‌شود و برخلاف خیل عظیمی از کاربران که در دوره‌های مختلف اقدام به حذف حساب کاربری خود از این شبکه کردند همچنان آمار قابل‌توجهی از مردم کشور‌های مختلف جهان تمایل به استفاده از آن دارند.

هر سال اینترنت و سیستم‌های پشتیبانی‌کننده آن ۹۰۰ میلیون تن دی‌اکسید کربن (CO۲) تولید می‌کنند. طی یک دهه، شبکه اینترنت ۲۰ درصد از کل انرژی جهان را مصرف خواهد کرد. مصرف بی‌حد و حصر داده‌ها توسط کاربران امروز به سه برابر بیشتر از تمام صفحه‌های خورشیدی در جهان، نیاز به انرژی دارد.

این شوق اینترنتی ما امروزه بیشتر از طریق سوخت‌های فسیلی تامین می‌شود؛ بنابراین این جست‌وجو‌ها عامل تولید بیش از ۸۷۰ میلیون تن دی‌اکسید کربن هستند و سرعت بیشتری به روند مرگبار گرم شدن کره زمین می‌دهند.

فایل‌ها و اپلیکیشن‌های بی‌فایده‌ای که اطلاعات قدیمی و غیرضروری در گوشی‌های همراه، کامپیوتر، لپ‌تاپ و سایر وسایل دیجیتالی ذخیره می‌کنند مسوول انتشار ۷/ ۳ درصد از گاز‌های گلخانه‌ای هستند. هر مورد جست‌وجو در گوگل دو دهم گرم گاز دی‌اکسید‌کربن تولید می‌کند در هر ثانیه جست‌وجو در گوگل هشت‌کیلوگرم و هر دقیقه با نزدیک به دو و نیم میلیون جست‌وجو ۴۸۰ کیلوگرم گاز دی‌اکسید‌کربن در فضا منتشر می‌شود.

سه‌ونیم میلیارد جست‌وجوی اینترنتی روزانه و مصرف بالای انرژی الکتریکی و انتشار گاز‌های گلخانه‌ای توسط رایانه‌ها و اینترنت به تازگی نگرانی‌هایی برانگیخته شده است.

گزارش محققان حوزه IT نشان می‌دهد که صنعت جهانی تکنولوژی به اندازه صنایع خطوط هوایی قادر به تولید گاز‌های گلخانه‌ای خواهد بود. برای مثال سیستم‌های گوگل که ممکن است موارد جست‌وجو را برای بررسی و محاسبه به هزاران مایل دورتر ارسال کنند، در برابر کاهش تاخیر زمانی و افزایش سرعت جست‌وجو، مصرف انرژی را به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌دهند.

ایمیلی که دارای فایل‌های ضمیمه سنگین باشد می‌تواند تا ۵۰ گرم گاز گلخانه‌ای ایجاد کند و حتی ایمیلی که باز نشده است نیز قابلیت تولید ۳/ ۰ گرم گاز گلخانه‌ای دارد. هر روز ۳۰۰ میلیارد ایمیل به اطراف سیاره ما ارسال می‌شود. تازه کردن، خواندن و پاسخ دادن به ایمیل‌های کاری ما بیش از ۳ ساعت در روز طول می‌کشد.

اگر حساب ایمیل شخصی داشته باشید چک کردن آن می‌تواند بیش از ۲۳ درصد از روز کاری یا بیش از ۲۰ هفته در سال زمان ببرد.

ذخیره یک گیگابایت ایمیل در طول یک سال ۱/ ۳۲ کیلووات ساعت انرژی مصرف می‌کند یعنی برابر با پخت ۱۰ ساعته اجاق گاز خانگی. اگر هر فرانسوی تنها ۵۰ ایمیل را از پست الکترونیکی خود پاک کند انرژی صرفه‌جویی شده برابر است با:

۱. خاموش کردن حدود یک و نیم میلیارد لامپ کم‌مصرف برای یک ساعت
۲. خاموش کردن چراغ‌های برج ایفل برای ۲۴ ساعت
یا ۳. برابر با مصرف یک نیم روز انرژی در پاریس

مصرف برق در وسایل الکترونیکی برای شرکت‌ها و منازل مسوولیت حدود ۲‌درصد از کل انتشار گاز‌های گلخانه‌ای جهانی را به عهده دارد. تا سال ۲۰۴۰ این میزان انتشار می‌تواند ۱۴‌درصد از کل انتشار گاز‌های گلخانه‌ای جهانی را به خود اختصاص دهد.

در یک ساعت تماشای یک دستگاه تلویزیون ۱۵ اینچی نزدیک به ۳۴ گرم گاز گلخانه‌ای ایجاد می‌شود این در حالی است که این میزان در تلویزیون‌های ۳۲ اینچی ۸۸ گرم تخمین زده شده است.

اگر ۷۰ میلیون مشترک بخواهند کیفیت ویدئو سرویس‌های پخش جریانی خود را از HD به Standard پایین آورند، ماهانه ۵/ ۳ میلیون تن دی‌اکسید کربن کاهش می‌یابد؛ معادل از بین بردن ۶‌درصد کل مصرف زغال سنگین در ایالات متحده.

اطلاعات به درد نخور روی کامپیوتر و موبایل‌های ما و حتی ایمیل‌های انبار شده روی سرور‌ها می‌توانند تاثیری منفی بر محیط‌زیست داشته باشند. هم اکنون بیش از ۱۰ میلیارد عکس در فیس‌بوک وجود دارد و برای اینکه این عکس‌ها به‌طور مستقیم قابل دسترسی باشد پایگاه‌های اینترنتی از سرور‌ها استفاده می‌کنند و همین سرور‌ها همچون رایانه‌ها گرم می‌شوند و لازم است آن‌ها به‌طور مرتب خنک شوند. این خنک‌سازی هم با استفاده از منابع مختلف انرژی از جمله کربن و برق انجام می‌شود.

با این حال ما می‌توانیم تنها به اندازه چند دقیقه کار مهمی انجام دهیم؛ کاری که شاید تا این لحظه فکر نمی‌کردید که می‌تواند موجب کاهش گاز‌های گلخانه‌ای شود.

بهترین کار این است که فایل‌های اضافی همچون عکس‌ها، فیلم‌ها، اپلیکیشن‌ها، پیام‌ها و ایمیل‌هایی را که در شبکه‌های اجتماعی خود دارید و نیازی به آن‌ها ندارید پاک کنید. با نظم‌دهی و مرتب‌سازی زندگی دیجیتال خود هم در کاهش گاز‌های گلخانه‌ای قدم موثری برداشته‌ایم و هم تمرکز زندگی خود را افزایش خواهیم داد.

با مدیریت اینترنت و تعادل استفاده از آن می‌توانیم به زندگی خود نظم دهیم و از پیامد‌های روانی احتمالی اعتیاد به اینترنت جلوگیری کنیم. باید از شرکت‌های بزرگ دیجیتالی در دنیا هم بخواهیم که از دیتاسنتر‌های سبز استفاده کنند.