۱۰ باور اشتباه درباره پیری
بسیاری از افراد در مورد پیری باورهای اشتباهی دارند. مثلا باور اشتباه این است که فکر کنیم نیاز یک فرد به خواب با افزایش سن کمتر میشود یا افراد مسن توانایی یادگیری چیزهای جدید را از دست میدهند. برعکس پیرشدن میتواند مزایای احساسی زیادی داشته باشد.
فرادید | با بالا رفتن سن، دانستن و درک جنبههای مثبت پیر شدن بسیار مهم است. تحقیقات نشان داده است که میتوان با انتخاب یا ادامهی عادتهای مثبت و یک سبک زندگی سالم، سلامت و تحرک را حتی در پیری از دست نداد.
باور اشتباه ۱: افسردگی و تنهایی در افراد مسن طبیعی است.
به گزارش فرادید، با افزایش سن ممکن است برخی از افراد احساس انزوا و تنهایی کنند. این احساس اگر کنترل نشود میتواند به افسردگی، اضطراب و غم منتهی شود. بااینحال، نمیتوان گفت این احساسات در فرایند پیری عادی هستند. برعکس پیرشدن میتواند مزایای احساسی زیادی داشته باشد. برای نمونه، روابط طولانیمدت با دوستان و اعضای خانواده و یک عمر خاطره برای به اشتراک گذاشتن با عزیزان.
در حقیقت، براساس تحقیقات انجام شده، احتمال ابتلا به افسردگی در افراد مسن نسبت به جوانان کمتر است. پس چه زمانی حق دارید نگران باشید؟ بدانید افراد مسنی که افسردگی دارند شاید نشانههای واضحی از این بیماری را بروز ندهند یا دربارهی احساساتشان صحبت نکنند. افسردگی یک اختلال خلقی رایج و جدی است، اما خوشبختانه برای بیشتر مردم درمانهای نتیجهبخش وجود دارد.
باور اشتباه ۲: با بالا رفتن سن، نیاز به خواب کمتر میشود.
با بالارفتن سن، ممکن است به خواب رفتن و خواب ماندن سخت شود. باور اشتباه اینست که فکر کنیم نیاز یک فرد به خواب با افزایش سن کمتر میشود. افراد مسن به اندازهی تمام بزرگسالان جوان به ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه نیاز دارند. خواب کافی شما را سالم و هشیار نگهمیدارد، ریسک زمین خوردن را کاهش میدهد، سلامت ذهن را بهبود میبخشد و فواید بسیار دیگری دارد.
باور اشتباه ۳: افراد مسن توانایی یادگیری چیزهای جدید را از دست میدهند.
افراد مسن همچنان توانایی یادگیری چیزهای جدید، ساختن خاطرات جدید و بهبود عملکردشان را در انواعی از مهارتها دارند. بااینکه پیر شدن معمولا با تغییراتی در تفکر توام است، بسیاری از تغییرات شناختی مثبت هستند، از قبیل داشتن آگاهی و دانش بیشتر که حاصل یک عمر تجربه است.
تلاش برای یادگیری مهارتهای جدید حتی بر تواناییهای شناختی اثر مثبت میگذارد. برای نمونه، در یک مطالعه دریافتند یادگیری لحافدوزی یا عکاسی دیجیتال حافظهی سالمندان را بهتر کرده است. برقراری ارتباطات اجتماعی و مشارکت در فعالیتهای جمعی از قبیل کلاس رقص یا باشگاه کتاب، مغز را فعال نگه داشته و میتواند سلامت شناختی را تقویت کند.
باور اشتباه ۴: ابتلا به زوال عقل در افراد مسن اجتنابناپذیر است.
زوال عقل یا دِمانس بخش طبیعی فرایند پیری نیست، گرچه ریسک ابتلا به آن با بالا رفتن سن بیشتر میشود. در بسیاری از افراد حتی در ۹۰ سالگی و پس از آن، افت قابلتوجه فکری و رفتاری که نشانهای از دمانس باشد، دیده نمیشود. گاه فراموشی یک قرارملاقات یا گم کردن کلیدها نشانههای معمولیِ فراموشی جزئی هستند که در روند پیرشدنِ طبیعی بسیار عادی است.
بااینحال اگر نسبت به حافظه و توانایی فکرکردن خودتان نگرانی جدی دارید، یا در رفتار و شخصیتتتان متوجه تغییراتی شدهاید، حتماً با پزشک صحبت کنید. این مشکلات ممکن است دلایل مختلفی داشته باشند که برخی از آنها قابلدرمان یا برگشتپذیر است. یافتن دلیل برای تعیین بهترین گام بعدی مهم است.
باور اشتباه ۵: افراد مسن نباید ورزش کنند تا آسیبی به آنها وارد نشود.
شاید فکر کنید با بالا رفتن سن، ورزش کردن خطرناک است، بهویژه اگر به یک بیماری مزمن مبتلا باشید. اما تحقیقات نشان میدهد که با فعال بودن از فواید زیادی بهره میبرید که نشستن طولانیمدت شما را از آنها محروم میکند. وقتی سالمندان توانایی انجام کارهای شخصیشان را از دست میدهند، کمتحرکی و عدمفعالیت بیشتر مقصر است تا کهولت سن. تقریباً هر فردی، در هر سنی میتواند در نوعی از فعالیتهای فیزیکی مشارکت کند.
درواقع، فعالیت فیزیکی حتی به مدیریت برخی از بیماریهای مزمن کمک میکند. ورزش کردن نهتنها برای سلامت عمومی و روانی بلکه برای مستقل ماندن در سنین بالا مفید است. تاثیر تایچی و تمرینات مشابه ذهنی و فیزیکی بر بهبود تعادل و ثبات در افراد مسن اثبات شده است. این فعالیتها جلوی وابستگی سالمندان به دیگران و زمینخوردنشان را میگیرد.
باور اشتباه ۶: اگر عضوی از خانواده آلزایمر داشته باشد، دیگر اعضا هم به آن مبتلا خواهند شد.
اگر زوال عقل در خانوادهتان سابقه داشته باشد، احتمال ابتلا شما به آلزایمر بالاتر از دیگران است، چون ژنهایی وجود دارند که ریسک ابتلا را بالا میبرند. باوجوداین، داشتن پدر یا مادری که مبتلا به آلزایمر است، لزوماً به معنای قطعی بودن احتمال ابتلای خود شما به آلزایمر نیست.
عوامل محیطی و سبک زندگی از قبیل عدم تحرک، رژیم غذایی ناسالم، قرار گرفتن در معرض آلایندهها و سیگار کشیدن هم بر خطر ابتلا به آلزایمر اثر میگذارند. بااینکه کنترلی روی ژنها ندارید، اما از حالا میتوانید با تغییرات مثبت از جمله ورزش منظم، کنترل فشار خون و ترک سیگار گامهای مثبتی را برای سالم ماندن در سنین بالا بردارید.
باور اشتباه ۷: با بالا رفتن سن، باید رانندگی را کمکم رها کنید.
با افزایش سن ممکن است تغییراتی طبیعی رخ دهد که بر توانایی رانندگی افراد هم اثر بگذارد، مثلا کاهش سرعت واکنش، کاهش بینایی یا شنوایی و کم شدن قدرت یا تحرک. این پرسش که چهزمانی رانندگی را محدود یا متوقف کنیم به سن مربوط نیست، بلکه به توانایی رانندگی ایمن فرد بستگی دارد. اگر فکر میکنید شما یا یکی از عزیزانتان نیاز به محدود کردن یا صرفنظر کردن از رانندگی دارید، شاید این پاسخ این پرسشها تکلیفتان را روشن کند.
باور اشتباه ۸: فقط خانمها باید نگران پوکی استخوان باشند.
بااینکه پوکی استخوان در زنان شایعتر است، هنوز بسیاری از مردان به آن مبتلا هستند. احتمال ابتلای مردان به این بیماری در مقایسه با زنان، بهخاطر بیشتر بودن تراکم استخوانشان از جوانی، کمتر است، اما از هر ۵ مرد یک مرد بالای ۵۰ سال شکستگی ناشی از پوکی استخوان را تجربه میکند. در سن ۶۵ یا ۷۰ سالگی، مردان و زنان به یک اندازه تودهی استخوانی را از دست میدهند.
بسیاری از عواملی که مردان را در معرض خطر ابتلا قرار میدهد مشابه موارد مربوط به زنان است، مثلا سابقهی خانوادگی، کمبود کلسیم و دیتامین دی و ورزش نکردن. سطوح پایین تستوسترون، مصرف الکل بیش از حد، مصرف برخی داروهای خاص و سیگار کشیدن از دیگر عوامل خطر به حساب میآیند.
باور اشتباه ۹: من برای ترک سیگار خیلی پیر شدهام.
فرقی نمیکند چند ساله هستید یا چه سال است که سیگار میکشید، ترک آن در هر زمان و در هر سنی که باشید سلامت شما را بهبود میبخشد. کسانیکه سیگار را ترک میکنند نسبت به قبل کمتر دچار سرماخوردگی و آنفولانزا میشوند، میزان ابتلای آنها به برونشیت و ذاتالریه کمتر میشود و درمجموع حال عمومی بهتری پیدا میکنند.
مزایای ترک سیگار تقریباً آنی هستند. ظرف چند ساعت، سطح مونوکسیدکربن خون شروع به پایین آمدن میکند و ظرف چند هفته، گردش خون بهتر میشود و عملکرد ریه بهتر میشود. سیگار کشیدن افزایش آنی و بلندمدت ضربان قلب و فشار خون را به همراه دارد، اما ترک آن به مرور زمان، ضربان قلب و فشار خون را کاهش میدهد.
ترک این عادت مخرب، خطر ابتلا به سرطان، حملات قلبی، سکته و بیماریهای ریوی را پایین میآورد. افزونبراین، اعضای خانواده و دوستان و همکاران فرد را از قرارگرفتن در معرض دود ناخوشایند سیگار نجات میدهد. برای بهرهمندی از مزایای ترک سیگار و تبدیل شدن به سرمشقی سالم برای فرزندان و نوهها، هیچگاه دیر نیست.
باور اشتباه ۱۰: فشارخون من پایین آمده یا به حالت نرمال برگشته، پس میتوانم داروهایم را قطع کنم.
فشارخون بالا مشکل رایج بسیاری از افراد بهویژه در دهههای ۸۰ و ۹۰ سالگیست و اگر بهدرستی درمان نشود مشکلات جدی برای سلامتی بهوجود میآورد. اگر برای فشارخون بالا دارو مصرف میکنید و فشارخونتان پایین آمده، یعنی دارو و هرگونه تغییری که در سبک زندگیتان ایجاد کردهاید، جواب داده است. بااینحال، ادامهی مصرف دارو و فعالیتهای سالمِ دیگر به مدت طولانی، بسیار مهم است. اگر مصرف دارو را قطع کنید، این احتمال وجود دارد که فشارخون شما دوباره بالا رفته و مشکلاتی را برای قلب (سکته) و کبد ایجاد کند. دربارهی هرگونه تغییر یا قطع داروهایتان حتما با پزشک مشورت کنید.
منبع: www.nia.nih.gov