روی دیگر سکه اومیکرون
اُمیکرون آنطورها هم که به نظر میرسد تنها یک سرماخوردگی ساده نیست. آمارهای سازمان جهانی بهداشت نشان میدهد تعداد مبتلایان کرونا از ۲۵۸ میلیون نفر در دنیا فقط در ۷۰ روز به ۳۷۲ میلیون نفر رسیده است.
«سرما خوردهام. کمی بدندرد دارم. مشکلی ایجاد نمیشود نگران نباشید. دیروز در باران پیادهروی کردهام، کمی چاییدهام. نترسید کرونا نیست، سرماخوردگی است.»
شاید این جملهها را این روزها از اطرافیانتان زیاد بشنوید. علایمی از سرماخوردگی که نشان میدهد بیمارند، اما خودشان حاضر نیستند که بپذیرند بیمارند و به همین دلیل با عنوان اینکه سرماخوردگی ساده دارند، در محل کار و مجامع حاضر شده و سبب میشوند این چرخه برای سرایت سرعت بیشتری پیدا کند.
این در حالی است که بیشتر پزشکان به این نکته تاکید میکنند که هر سرماخوردگی را باید کرونا قلمداد کرد. اگر علایم این سرماخوردگی پس از دو روز خوب شد، سرماخوردگی بوده است، اما اگر ادامهدار شد، باید برای جلوگیری از سرایت آن قرنطینه را ادامه دهید.
روی دیگر سکه اُمیکرون
اُمیکرون با نشانههای سرماخوردگی ساده شایع شد. پزشکان و متخصصان ویروسشناس در ابتدا آن را در گروه یک بیماری ویروسی معمولی قرار دادند که بهراحتی کنترل میشود و شدت آن کم است.
اما ۷۰ روز پس از شیوع این ویروس، چهره واقعی اُمیکرون در حال رونمایی است؛ تا جایی که همین سویه ساده و کمخطر هر روز رکورد جدیدی در فوت و ابتلا ثبت میکند. آمار مبتلایان روزانه به اُمیکرون در برخی کشورهای اروپایی به ۲۰۰هزار نفر رسیده و آمریکا هم رکورد شناسایی بیش از یک میلیون بیمار مبتلا به کرونا در روز را پس از شیوع این سویه جدید ثبت کرده است.
این در حالی است که مجموع بیماران کرونایی در جهان پیش از شیوع اُمیکرون ۲۵۸میلیون نفر بود که روز گذشته به ۳۷۲میلیون نفر افزایش پیدا کرد. این آمارها نشان میدهد اُمیکرون آنقدرها هم که نشان میدهد بیخطر نیست.
افزایش ۳۰ برابری بیماری در ایران
پیشروی این بیماری در ایران هم قابل توجه است، به طوری که در کمتر از دو هفته شمار بیماران جدید ۳۰ برابر شده و اکنون به مرز ۴۰ هزار نفر در روز رسیده است آن هم در شرایطی که گفته میشد کرونای اُمیکرون نشانههایی مانند سرفه، سردرد و آبریزش بینی، بدندرد یا ضعف و بیاشتهایی مشابه آنفلوآنزا و سرماخوردگی دارد و برخلاف سویههای قبلی از جمله دلتا درگیری کمتری برای ریه ایجاد میکند.
حالا، اما تجربه بیماران و تاکید متخصصان حاکی از آن است که کرونای اُمیکرون به اندازه سویههای قبلی میتواند منجر به التهابات ریوی شود و این مسأله در واکسننزدهها حادتر است.
چهره واقعی اُمیکرون، بیش از گذشته مشخص شده و تصورات اولیه درباره سادهبودن این سویه و کمخطربودن آن در حال رختبربستن است. جدیدترین مطالعات نشان میدهد که این سویه با ویژگی عبور از سیستم ایمنی میتواند افراد را در فاصله زمانی کوتاهمدت حتی یک ماه دوباره گرفتار کرونا کند.
عادیانگاری زهر این روزهای کرونا
حالا در چهره جدید کرونا یعنی همین اُمیکرون خیلی چیزها مشخص شده است، یکی آنکه آنها هم که واکسن زدهاند، درگیر میشوند، اما خفیفتر از واکسننزدهها و این شرایط را برای واکسننزدهها سختتر میکند.
رامین صرامی فروشانی، متخصص ویروسشناسی و سازنده اولین کیت تشخیص مولکولی کووید-۱۹ توضیح میدهد که اگر عادینگاری شود پیک ششم میتواند در تهران به بحرانی جدی تبدیل شود.
او توضیح میدهد که از نتایج تستهای مراجعان به مراکز آزمایشگاهی نهتنها موید شروع پیک ششم در تهران است، بلکه حکایت از احتمال بروز و شیوع بسیار سریع، گسترده و وسیع ویروس کرونا با شدتی بیش از پیک پنجم را در سطح جامعه دارد که میتواند منجر به ایجاد بحرانی جدی در سطح جامعه شود.
این متخصص ویروسشناسی بر این باور است که نباید اُمیکرون را با سرماخوردگی ساده اشتباه گرفت و در اینباره توضیح میدهد که مشاهدات تجربی نشان میدهد که عوارض بالینی این سویه نسبت به سویههای پیشین کمتر است، اما کمتوجهی به این مسأله میتواند مخاطرات جدی برای سلامت مردم به همراه داشته باشد.
غربالگری هوشمند انجام شود
سازنده اولین کیت تشخیص مولکولی کووید-۱۹ تاکید میکند که در حال حاضر به جای آنکه بحث درصد فراوانی سویههای خاص مانند اُمیکرون که هزینهبر نیز هست، مطرح شود، باید توجه متولیان نظام سلامت به سازوکاری برای غربالگری هوشمند معطوف شود تا این سویه به بحران منجر نشود.
او بر این باور است که تعداد زیادی از کارمندان یا کارگران به دلیل آنکه گمان میکنند که مثبتشدن تستشان میتواند شرایط کاری آنها را به خطر بیندازد، توضیح میدهد بسیاری از افراد از ترس اینکه مبادا مجبور شوند چند روزی را سرکار خود حاضر نشوند یا نگران هزینههای آزمایش هستند، از انجام فرآیند آزمایش سر باز میزنند که این امر میتواند به چرخش بیشتر اُمیکرون کمک کند.
این متخصص بر این باور است که باید شرایط در جامعه به گونهای باشد که این نگرانیها اولویت مردم نباشد و با ماندن در قرنطینه از شیوع اُمیکرون جلوگیری کنند.
اُمیکرون را دستکم نگیرید
دکتر حسین کرمانپور، متخصص ریه نیز با تاکید بر اینکه تعداد بیماران بستری در این سویه نسبت به سایر سویهها تا این زمان کمتر بوده و بیشتر افرادی هم که بستری شدهاند، رو به بهبود رفتهاند، ادامه میدهد: «چند علامت خطر وجود دارد که نباید از کنار آنها به راحتی عبور کرد.
اگر فردی مبتلا به اُمیکرون شد، قرنطینه و استراحت برای او کافی است، اما اگر تب او بالای ۳۸.۵ درجه رفت و با مصرف دارو یا پاشویه کمی درجه تب پایین آمد و دوباره بالا رفت، باید سریعا به مراکز درمانی مراجعه کند، زیرا این نشانه عفونت بالا در بدن است و میتواند علامت خطری برای فرد به شمار برود.»
این متخصص به تنگی نفس و خستگی نیز اشاره میکند و میگوید: «اگر تنگی نفس هر لحظه بیشتر میشود و شما را اذیت میکند این نشانه زنگ خطر است و باید هر چه سریعتر به بیمارستان مراجعه کنید. سرفههای زیاد همراه با خلط زرد رنگ نیز از نشانههای عفونت در بدن است که نباید از کنار آن به سادگی گذشت.»
این متخصص بیماریهای عفونی تاکید میکند که اگر ضربان قلب بیشتر از ۸۰ تا باشد باید مراجعه کنید. تعداد تنفس در دقیقه دراز کشیده باشید، شمارش بیشتر از ۳۰ تا باشد علامت خطر است و باید به پزشک مراجعه کنید.
دکتر حسین کرمانپور به میزان اکسیژن خون در افراد نیز اشاره و تاکید کرد که اگر فردی در خانه با کرونا دستوپنجه نرم میکند و میزان اکسیژن خونش روند کاهشی دارد، باید بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه کند. به اعتقاد این پزشک متخصص تعداد تنفس در دقیقه بیمار نیز بسیار اهمیت دارد و اگر بیماری دارید که دچار زجر تنفسی است و در هر ثانیه چند تنفس پشتسر هم به سختی انجام میدهد، باید بلافاصله به بیمارستان برسانید.
او به اسهال شدید و ضعف و بیحالی نیز اشاره میکند و معتقد است اگر کرونا گرفتهاید و بیش از حد عرق میکنید یا خوابآلودگی شدید اذیتتان میکند، حتما به بیمارستان مراجعه کنید. اینها علامتهایی است که به شما هشدار میدهد حواستان باشد دیر نشود.
مراقب آسیبهای پساکرونا باشید
این متخصص به این موضوع اشاره میکند که آسیبی که ممکن است ویروس به ریه بزند، چه در ابتلا به اُمیکرون یا سویههای دیگر اگر بهموقع درمان نشود، در آینده آسیبزا خواهد بود.
دکتر حسین کرمانپور تاکید میکند که هماکنون روشهای درمانی کرونا تنها با هدف جلوگیری از مرگ انجام نمیشود، بلکه تلاش میشود تا آسیبهای این ویروس در بدن خنثی شود. اکنون با کاهش سن ابتلا به کرونا اگر کودکان دچار چنین مشکلاتی شوند، در سنین ۳۰ تا ۴۰ سال ممکن است مشکلات تنفسی پیدا کنند، به همین دلیل پیشگیری از ابتلا و درمان موثر و قاطع کرونا ضرورت دارد.
به گفته مسئولان ستاد کرونا تنها در ۱۰ روز گذشته به دلیل برگزاری تجمعات و مراسم عمومی و خستگی از رعایت پروتکلها، آمار ابتلا به کرونا در کشور افزایشی بوده است. همچنین دلخوشی و اطمینان از تزریق واکسن در برخی افراد، عامل دیگر کاهش رعایت پروتکلها شده و متاسفانه نکته مهم اینجاست که میزان رعایت پروتکلها در کودکان کمتر است.
در حال حاضر آمار رسمی درباره مرگ کودکان وجود ندارد، اما قطعا با افزایش موارد بستری این مسأله در کودکانی که بیماریهای زمینهای دارند، خطرناکتر خواهد بود.