ارتباط جالب ویژگیهای شخصیتی و حجم مغز
تحقیقاتی هستند که نشان میدهند نشخوار فکری یا نگرانی، در افرادی که حجم مغزشان کوچکتر است، شایعتر است. همچنین اختلالی مثل روانرنجوری یا بیماری عصبی میتواند ناشی از بیولوژی و زیستشناسی مغز باشد. درواقع هنوز مشخص نیست که علتِ نشخوار فکری و نگرانی، استرس است یا التهاب عصبی کانالها باعث ایجاد آنها میشود.
فرادید | برطبق یافتههای یک پژوهش تازه، برخی ویژگیهای شخصیتی ممکن است عاملِ اصلیِ ایجاد زوال عقلِ خفیف باشند که در سنین بالا ایجاد میشود.
به گزارش فرادید، برطبق این مطالعه که در نشریه «شخصیت و روانشناسی اجتماعی»؛ منتشر شده است، هر چه فرد برونگراتر و وجدانمندتر باشد، احتمال دچار شدن به زوال عقلی خفیف در او کاهش پیدا میکند، درحالیکه هر چه سطوح روانرنجوری یا ناراحتی عصبی بالاتر باشد، احتمال زوال عقلی نیز افزایش پیدا میکند.
تومیکو یونِدا، دانشجوی پستدکترای روانشناسی در دانشگاه ویکتوریا در کانادا، میگوید: «ویژگیهای شخصیتی الگوهای نسبتاً پایدارِ اندیشه و رفتار هستند که وقتی انباشته میشوند میتوانند بر مشارکت فرد در رفتارهای سالم یا ناسالم و الگوهای فکری در طول زندگیاش اثر بگذارند.»
او میگوید: «انباشت تجربههای مادامالعمر میتواند فرد را مستعد برخی بیماریها یا اختلالات، مانند زوال شناختی خفیف کند یا عاملی باشد که تعیین میکند چرا تابآوری هر فرد با فرد دیگر در مقابل تغییرات عصبی مرتبط با سن، متفاوت است.»
دکتر ریچادر ایزاکسون، مدیر کلینیک پیشگیری از آلزایمر در مرکز سلامت مغز در دانشگاه فلوریدا، میگوید: «درحالیکه در آزمایشها بین این موارد همبستگی مشاهده شده است، اما هنوز مسئله مرغ و تخممرغ به قوت خود باقی است.
برخی ویژگیهای خاصِ شخصیتی ممکن است خطر ابتلا به زوال عقل را افزایش دهند و دلیلش هم میتواند رفتارهایی باشد که فرد یک عمر با آنها زندگی کرده و همین رفتارها او را در معرض بیماریهایِ از بین برنده سیستم عصبی، مثل آلزایمر قرار دادهاند.
اما از طرفی ممکن است نقش زیستشناسی در ایجاد این بیماریها بیشتر از چیزی باشد که ما تصور میکنیم. برای مثال تحقیقاتی هستند که نشان میدهند نشخوار فکری یا نگرانی، در افرادی که حجم مغزشان کوچکتر است، شایعتر است. همچنین اختلالی مثل روانرنجوری یا بیماری عصبی میتواند ناشی از بیولوژی و زیستشناسی مغز باشد. درواقع هنوز مشخص نیست که علتِ نشخوار فکری و نگرانی، استرس است یا التهاب عصبی کانالها باعث ایجاد آنها میشود. ما هنوز وسیلهای نداریم که بتوانیم چنین چیزی را ثابت کنیم.»
ویژگیهای شخصیتی کلیدی
در این مطالعه که از سال ۱۹۹۷ در شیکاگو در حالِ انجام بوده است، ویژگیهای شخصیتیِ نزدیک به ۲۰۰۰ نفر ارزیابی شد. در این مطالعه نقش سه ویژگی کلیدیِ شخصیتی ـ وجدانمندی، برونگرایی و روانرنجوری ـ در ایجاد یا عدمِ ایجاد بیماریِ زوال شناختی مغز در سالهای بعدی زندگی بررسی شد.
روانرنجوری یک ویژگیِ شخصیتی است که بر چگونگیِ حل موقعیتِ استرسزا توسط فرد اثر میگذارد. افراد عصبی یا نوروتیک با اضطراب، خشم و خودآگاهیِ شدید زندگی را تجربه میکنند و اغلب کوچکترین ناکامیها را ناامیدکننده، تهدیدکننده و عاملِ فروپاشی میبینند.»
یوندا میگوید، افرادِ وجدانمند، به سطوح بالایی از نظمِ فردی گرایش دارند و بسیار منظم و هدفمحور هستند. درحالیکه برونگراها اشتیاق زیادی نسبت به زندگی دارند و اغلب اجتماعی و جسور هستند.
یوندا میگوید، افرادی که در ویژگیِ وجدانمندی امتیاز بالا یا در روانرنجوری امتیاز پایینی میگرفتند، همانهایی بودند که احتمال کمی داشت در طی انجام این مطالعه طولی دچار زوال عقلی شده باشند.
هر ۶ امتیازی که به نمره وجدانمندی فرد افزوده میشد، ۲۲ درصد خطر انتقال از یک وضعیت طبیعی به زوال عقلی خفیف کاهش پیدا میکرد.
برطبق این مطالعه، این یافتهها را میتوان به این شکل ترجمه کرد که فردی ۸۰ ساله با وجدانمندیِ بالا در مقایسه با همسالانش که امتیاز پایینتری در وجدانمندی کسب کردهاند، دو سال بیشتر امکان دارد که با ذهنی سالم و بدونِ علائمی از زوال عقلی زندگی کند.
این مطالعه میگوید که هر چه فردی برونگراتر باشد و در فعالیتهای اجتماعی مشارکت بیشتری داشته باشد، یکسال بیشتر بدونِ علائم اختلال شناختی مغز زندگی خواهد کرد.
براساس این مطالعه برونگرایی و اشتغال به فعالیتهای اجتماعی یک سال بیشتر به زندگیِ عاری از فراموشی منجر میشود. براساس این مطالعه فواید معاشرت اجتماعی حتی به افرادی که با علائم زوال عقل خفیف شناسایی شده بودند، کمک کرده بود تا بتوانند عملکردهای طبیعی شناختی را بازیابی کنند.
یودنا میگوید: اما، هر چه سطح روانرنجوری یا مشکلات عصبی افزایش پیدا میکرد، به همان نسبت خطر حرکت به سمت زوال عقل نیز بیشتر میشد: هر ۷ امتیاز اضافهای که افراد در میزان روانرنجوری کسب میکردند، ۱۲ درصد خطر فراموشی را افزایش میداد که میتوان به این شکل ترجمه کرد که به ازای هر ۷ امتیاز ۱ سال از عمر سالمِ بدونِ فراموشی این افراد کم میشد.
نخستینبار نیست که ارتباط بین شخصیت و عملکرد مغزی در یک مطالعه مورد تحلیل قرار میگیرد. مطالعات قبلی نشان داده بودند افرادی که در کسب تجربههای متنوع گشودگی بیشتری داشتند، وجدانمندتر بودند و علائم بیماریهای عصبی و روانرنجوری در آنها کمتر بود، در آزمونها و تستهای شناختی بهتر عمل میکردند و با گذر زمان نیز کمتر دچار زوال قوه شناخت میشدند.
منبع: CNN
ترجمه: سایت فرادید