گیاهان سمی و خطرناک خانگی را بشناسیم
گیاهانی مانند نخل شامادورا، دیفن باخیا، سینگونیوم، شیپوری، آنتوریوم، فیکوسها و... یعنی گیاهانی که به فراوانی در منازل مشاهده میشود سمی هستند و اگر به این موضوع دقت شود نمیتوان در منزل گیاه نگهداری کرد.
استادیار گروه باغبانی در دانشگاه شهرکرد گفت: حدود ۹۰ درصد گیاهان که جنبه زینتی دارند سمی هستند البته این سمی بودن در گیاهان مختلف درجات متفاوتی دارد.
مسعود قاسمی درخصوص گیاهان زینتی، مزایا و مضرات آنها اظهار کرد: با توجه به ارزش بالای گیاهان و طبیعت در تمامی دنیا توصیههای فراوانی برای حفظ آنها میشود، لازم است بین میزان اکسیژن و CO۲ موجود در هوا تعادلی وجود داشته باشد، اما انسانها با کارهایی از قبیل صنایع گوناگون گازهایی تولید میکنند که موجب برهم خوردن تعادل ذکر شده میشوند درحال حاضر نیز شاهد از بین رفتن این تعادل هستیم برای مثال گازهای گلخانهای که به معنای تجمع گرما اطراف زمین است باعث تغییر بارشها شده و آنها را از حالت برف به باران تبدیل کرده است و یا بروز سیل در اثر بارشهای شدید و... از جمله مواردی است که به دلیل کاهش پوشش گیاهی رخ میدهد.
این استادیار گروه باغبانی در دانشگاه شهرکرد با تاکید بر اینکه گیاهان باعث جذب CO۲ و درنتیجه پایداری تعادل بین اکسیژن و CO۲ میشوند، افزود:
درحال حاضر زندگی افراد به خانههای کوچکتر و معمولا بدون حیاط منتقل شده است بنابراین اشخاص سعی کردهاند گیاهان را از فضای بیرون به داخل منزل منتقل کنند چراکه با وجود اجاق گاز در منزل مواد سوختی وجود دارد که موجب تولید برخی گازها در محیط میشود که یکی از آنها CO۲ است درصورتی که در گذشته معمولا پخت غذا در محیطی خارج از منزل انجام میشد.
وی ادامه داد: مبلمانها و نقاشیهای موجود در منازل امروزه دارای مواد پلیمری و شیمیایی است و به ویژه در زمانی که نو هستند بویی از خود متساعد میکنند که همین امر نشاندهنده گازی است که از این وسائل در فضا آزاد میشود و دارای ترکیبات مضری هستند و باید راهی برای حذف آنها پیدا شود که یکی از این راهها استفاده از گیاهان در محیط منزل است.
قاسمی با اشاره به موضوعی تحت عنوان "باغبانی تراپی" اضافه کرد: در برخی از آسایشگاههای نگهداری بیماران روانی سعی میشود بیماران را مشغول کاشت و پرورش گیاهان کنند چرا که از لحاظ علمی به اثبات رسیده است این موضوع در بهبود حال روحی انسان نقش بسزایی دارد در منازل نیز افراد بازنشسته وجود دارد که با توجه به این موضوع که تمامی سالیان عمر را مشغول کار و فعالیت بوده و به صورت ناگهانی بیکار میشوند در معرض خطر آسیبهای روحی و روانی قرار دارند که یکی از راههای پیشگیری از این آسیبها داشتن باغچه و سرگرم بودن با گیاهان است.
این استادیار گروه باغبانی در دانشگاه شهرکرد عنوان کرد: در گیاهان زینتی گروهبندیهایی وجود دارد یک گروه آنها گیاهان باغچهای است که باید در فضای آزاد و در محیط باغچه کاشته شوند، گیاهانی که دارای گل هستند، گیاهان با برگهای زینتی و یا گیاهانی که میوههای زینتی دارند نیز از دیگر مواردی است که در گروه گیاهان زینتی قرار میگیرند همچنین برخی گیاهان دارای میوههای خوراکی هستند، اما در برخی موارد نیز امکان خوردن میوه گیاهان زینتی وجود ندارد.
وی تصریح کرد: توت، زالزالک و... از جمله گیاهانی است که دارای گیاهان خوراکی هستند و توصیه میشود در فضای آزاد زیاد کاشته شوند چراکه برای انسان مفید است و همچنین به عنوان غذای خوراکی برای پرندگان نیز محسوب میشوند، اما این گیاهان جذابیت قابل توجهی ندارند، در منزل به این دلیل که شرایط و سمپاشی قابل کنترل است میتوان گیاهان مختلفی را مورد کاشت قرار داد مثلا مرکباتی با اسم کامکوات که با پوست خورده میشود قابل کاشت در فضای آزاد نیست و معمولا در خانه قابل کاشتن است که این گیاه هم زیبایی بالایی دارد و میوه آن قابل خوردن است.
قاسمی یادآور شد: گیاهان آپارتمانی در دو دسته قرار میگیرند اولین مورد گیاهانی مانند داوودی، کالانکوئه، بنتقنسول و... است که قابل گل دادن هستند دومین مورد نیز گیاهانی است که برگهای زینتی دارند، اما پس از انجام تحقیقات مشخص شده است تمامی این گیاهان باعث بهبود روحیه افرادی میشوند که در محیطهای گوناگون مانند کلاس درس، محیط اداری و... با آنها در ارتباط هستند همچنین موجب ارتقا راندمان کاری کارمندان نیز میشوند البته در مواقعی که افراد وابستگی زیادی به گیاهان پیدا میکنند موجب میشود وقت زیادی برای آنها در محیط کاری خود صرف کنند و درنتیجه در چنین مواقعی راندمان کاری کاهش پیدا میکند.
این استادیار گروه باغبانی در دانشگاه شهرکرد بیان کرد: چگونگی چیدمان گیاهان زینتی در منزل نیز از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که چیدمان ناصحیح میتواند موجب عصبی شدن افراد خانواده شود بنابراین میتوان گفت هرچند گیاهان از اهمیت بالایی برخوردار هستند، اما ممکن است اثرات منفی نیز داشته باشند.
وی افزود: حدود ۹۰ درصد گیاهان که جنبه زینتی دارند سمی هستند البته این سمی بودن در گیاهان مختلف درجات متفاوتی دارد برخی گیاهان هستند که اگر توسط کودکان خورده شود او را تا حد مرگ پیش میبرد برخی نیز موجب بروز التهابات دهانی میشوند و یا بر دستگاه گوارش و کبد فرد اثر منفی دارند برای مثال گیاهانی مانند نخل شامادورا، دیفن باخیا، سینگونیوم، شیپوری، آنتوریوم، فیکوسها و... یعنی گیاهانی که به فراوانی در منازل مشاهده میشود سمی هستند و اگر به این موضوع دقت شود نمیتوان در منزل گیاه نگهداری کرد بهترین کار این است که فرض بر این گذاشته شود که تمام گیاهان زینتی به جز گیاهانی که جنبه خوراکی دارند سمی هستند و درنتیجه از دسترسی کودکان به آنها جلوگیری شود.
قاسمی با تاکید بر اینکه گیاهان سمی دارای جنبههای مفیدی نیز هستند و ترکیبات مضر موجود در محیط را جذب میکنند، ادامه داد: گیاه خورشیدی بسیار زیبا، اما سمی است همچنین گیاهانی مانند شمشاد، آماریلیس، نیلوفر، لبلیا، لاله عباسی، نرگس، سنبل، لاله، آگلونما، بگونیا، کالادیوم، فوتوس، انواع فیکوسها مانند فیکوس بنجامین که از نظر جذب آلایندهها ارزش بالایی دارد، اما موجب بروز حساسیت در افراد میشود، ناز آفتابی، آدنیوم، مرجان موجب سمیت در سلسله اعصاب میشود، سیکاس، انگشتانه که در تولید داروهای قلبی از آن استفاده میشود، اما خوردن آن توسط کودکان خطرناک است، ادریسی که میتواند موجب سیانوز و مرگ فرد شود، آلاله، بنتالقنسول، بنفشه آفریقایی و... از جمله گیاهان زینتی، ولی سمی هستند.
این استادیار گروه باغبانی در دانشگاه شهرکرد با بیان اینکه گیاهان زینتی موجب بروز حساسیت در افراد نیز میشوند، عنوان کرد: فلفلهای زینتی نیز امروزه طرفداران بسیاری پیدا کرده است و دارای دو نوع هستند گروه اول میوههای کشیده و دومین گروه میوههای گرد مانند گوجهفرنگی کوچک دارند که گروه اول میوههای بسیار تندی دارد و خوردن آنها میتواند آسیبزا باشد، اما این گروه سمی نیستند، گروه دوم که دارای گیاهان گرد هستند بسیار سمی است.
وی اضافه کرد: برخی گیاهان نیز وجود دارند که میتوان در خانه کاشت و دارای خطر کمی هستند و حتی فوایدی نیز دارند و میتوان از آنها استفاده دارویی و خوراکی داشت که توصیه میشود افرادی دارای فرزند کوچک که امکان دور کردن آنها از گیاهان زینتی را ندارد بیشتر از این گروه گیاهان استفاده کنند برای مثال گل جعفری که به نور زیادی نیاز دارد و ممکن است در محیط منزل به خوبی رشد نکند، اما در بالکن و حیاط به خوبی رشد دارد، آویشن، اسطوخودوس، بنفشه، رزماری، برگ بو که فرق چندانی با گیاهان زینتی ندارد و میتوان از برگهای آن نیز به عنوان ادویه مصرف کرد، فلفلهای خوراکی، کامکوات، زنجبیل، گل همیشه بهار، داوودی، رز، لادن و بسیاری از سبزیها مانند ریحان، نعنا، اسفناج فرانسوی، کاهو و... زیبایی بسیاری دارند و به دلیل سمی نبودن خطری نیز برای انسان ندارند.
قاسمی تصریح کرد: گیاهانی مانند نخل شامادورا، آگلونما، عشقه، ژربرا، دراسینا، اسپاتی فیلوم، فیکوس بنجامین، پتوس طلایی، برگ ارغوان، انواع مارچوبه، پیچ مومی، دراسیناها، انواع فیکوس، زاموفیلیا، شمعدانی اژدر، دیفن باخیا و... نیز از جمله گیاهانی است که اکثر آنها سمی است، اما با انجام تحقیقات مشخص شده است از لحاظ جذب مواد مضر موجود در محیط ارزش بسیار بالایی دارند و همچنین تاثیرات مثبتی نیز بر روحیه و سلامت روان افراد میگذارند.