انسان‌ ترکیبِ شیمیاییِ اطراف‌ اش را از طریق پوست تغییر می‌دهد

فرادید | آدم‌ها به‌طور معمول ۹۰ درصد از زندگی‌شان را در محیط‌های مسقف، در خانه، محل کار یا در وسایل نقلیه عمومی سپری می‌کنند. ما ساکنانِ این محیط‌های بسته در معرضِ مقادیر زیادی از مواد شیمیایی از منابع مختلف شاملِ آلاینده‌های بیرونی که به درون نفوذ می‌کنند، گاز‌های منتشرشده از مصالح ساختمانی و مبلمان خانه و محصولاتِ ناشی از فعالیت‌هایی مثل آشپزی و تمیزکاری منزل قرار می‌گیریم.

به گزارش فرادید؛ اما علاوه‌ بر این‌ها، ما خودمان هم منابع بالقوه و متحرکِ مواد شیمیایی هستیم که از تنفس و از طریق پوستمان وارد اتاق و محیط بسته می‌شوند. اما این مواد شیمیایی چگونه از بین می‌روند؟ این مواد شیمیایی در محیطِ بیرون تاحدی به‌صورت طبیعی و به واسطه بارش و از طریقِ اکسیداسیونِ شیمیایی از بین می‌روند.

رادیکال‌های هیدروکسیل (OH) تاحد زیادی مسئولِ این پاکسازیِ شیمیایی هستند. به این مولکلول‌های واکنشی «شوینده‌های جو» نیز گفته می‌شود که اساساً وقتی شکل می‌گیرند که اشعه فرابنفش خورشید با اُزُن و بخار آب برهم‌کنشِ شیمیایی انجام می‌دهد.

اما طبیعی است که در محیطِ بسته نور مستقیم خوشید و باران وجود ندارد. از آنجایی که اشعه‌های فرابنفش خورشید تا حدِ زیادی به واسطۀ شیشه‌های پنجره‌ها فیلتر می‌شوند، این باور وجود داشته که تجمع رادیکال‌های هیدروکسیل در محیط‌های داخلی بسیار پایین‌تر از محیط‌های بیرونی است و اُزُنی که به داخل نشت می‌کند اصلی‌ترین اکسیدکنندۀ آلاینده‌های شیمیایی در محیط‌های داخلی محسوب می‌شود.

رادیکال‌های هیدروکسیل از ترکیبِ اُزُن و چربی پوست شکل می‌گیرد

اما، اکنون دانشمندان کشف کرده‌اند که صرف حضور آدم‌ها و اُزُن برای تشکیل مقادیرِ زیادِ رادیکال‌های هیدروکسیل در محیط‌های داخلی کافی است. این مطالعه به هدایتِ مؤسسه مکس پلانک و با همکاریِ محققانی از آمریکا و دانمارک انجام شده است.

نورا زانونی، نویسنده اول این پژوهش که اکنون در مؤسسه علوم جوی و اقلیم در بلونیا در ایتالیا مشغول به فعالیت است، می‌گوید: «برای ما خیلی شگفت‌انگیز بود که بفهمیم انسان‌ها خودشان نه‌تنها منابع مواد شیمیاییِ واکنش‌پذیر هستند بلکه هم‌چنین قادرند این مواد شیمیایی را تغییر دهند.»

آزمایش‌ها در دانشگاه فنی دانمارک در کپنهاگ انجام شد. چهار سوژۀ آزمایش در اتاقی با هوای کنترل‌شده و تحتِ شرایط استاندارد قرار گرفتند. اُزُن به مقداری که برای انسان مضر نیست، اما نمایندۀ بالاترین میزانِ اُزُن موجود در فضای بسته است، به جریان هوای اتاق افزوده شد. سپس میزانِ رادیکال‌های هیدورکسیل در اتاق را قبل و بعد از اقامتِ داوطلبان و در دو حالتِ با و بدونِ اُزُن بررسی کردند.

درنهایت این تیم تحقیقاتی نشان داد که میدانِ رادیکال‌های هیدروکسیل که توسطِ انسان‌ها تولید می‌شود در شرایط متفاوت تهویه و میزانِ اُزُن با هم تفاوت دارد. این نتایج نشان داد که رادیکال‌های هیدروکسیل به مقدار زیاد در فضا موجود بود.

ویلیامز می‌گوید: «این تحقیق نشان می‌دهد که ما باید در مورد شیمیِ داخلی در فضا‌هایی که آدم‌ها در آن حضور دارند، تجدید نظر کنیم، زیرا میدانِ اکسیداسیونی که ما تولید می‌کنیم می‌تواند بسیاری از مواد شیمیایی‌ای را که در مجاورت‌مان هستند تغییر دهد. رادیکال‌های هیدروکسیل فقط اُزُن را اکسید نمی‌کند بلکه می‌تواند گونه‌های دیگر (مواد شیمیای) را نیز اکسید و چندین محصول را در منطقه تنفسی ما تولید کنند که ما هنوز از خطرات آن برای سلامتی آگاه نیستیم. میدانِ اکسیداسیونی هم‌چنین می‌تواند سیگنال‌های شیمیای‌ای را که منتشر و دریافت می‌کنیم تحتِ تأثیر قرار دهد و احتمالاً کمک می‌کند توضیح بدهیم چرا بر اساسِ یافته‌های اخیرِ علمی، حسِ بویایی ما به مولکول‌هایی که به رادیکال‌های هیدروکسیل سریع‌تر واکنش نشان می‌دهند، حساس‌تر است.»

ویلیامز می‌گوید: یافته‌های جدید برای سلامت ما نیز پیامد‌هایی دارد. در حالِ حاضر، میزانِ انتشار مواد شیمیایی از بسیاری از اثاثیه خانه و مصالح ساختمانی در شرایطِ ایزوله و بدونِ حضور انسان آزمایش می‌شود. اما، توصیه می‌شود که این آزمایش‌ها در حضور انسان‌ها و اُزُن صورت بگیرد. علتش آن است که فرایند‌های اکسیداسیون می‌تواند منجر به تولید موادی مثل آکسوپنتانال (۴-OPA) و سایر گونه‌های اکسیژنۀ تولید‌شده توسطِ رادیکال‌های هیدروکسیل و ذرات بو در دستگاه تنفسی شود. این مواد می‌تواند اثراتِ منفی، به‌خصوص روی سلامتِ کودکان و بیمار‌ان، داشته باشد.

منبع: Science Daily
ترجمه: عاطفه رضوان‌نیا- فرادید