پیش بینی عجیب دو اقتصاددان از تورم ایران در آینده نزدیک

بر اساس یک پژوهش که عوامل منجر به تورم در اقتصاد ایران را اندازه گرفته، نشان می‌دهد تدوام وضعیت فعلی از نظر رشد کسری بودجه، پایه پولی، نرخ ارز و حفظ سطح تحریم‌ها و فروش نفت باعث خواهد شد که تورم ایران بالای ۵۰ درصد باقی بماند.

اما اگر کاهش جدی در کسری بودجه و رشد پایه پولی رخ دهد، تورم‌های زیر ۲۰ درصد دور از دسترس نیستند، هر چند که شدت بالایی از انقباض مالی و پولی را می‌طلبد. به غیر از این دو سناریو، سناریوی سومی پیش‌بینی شده که در آن بدون تغییر سایر شرایط، فقط حجم صادرات نفت افزایش یابد (مثلاً به خاطر کاهش شدت تحریم‌ها). طی این سناریو تورم می‌تواند تا حد ده واحد درصد کمتر شود.

تداوم وضعیت فعلی باعث تورم بالای ۵۰ درصد می‌شود

بر اساس پیش بینی «پایه» مقاله که تداوم وضعیت فعلی است، تورم ایران در دو سال آینده همچنان در حال افزایش خواهد بود. برای ۸ فصل آینده، این مدل پیش بینی می‌کند که تورم بالای ۵۰ درصد باقی بماند که ادامه روند افزایش کسری بودجه دولت و افزایش نرخ ارز از عوامل مهم و تاثیرگذار در آن خواهد بود.

جالب آن است که با فرض افزایش قیمت نفت و حفظ مقدار ارزش صادرات فعلی نفت (یا تشدید نشدن تحریم‌ها)، تورم پیش بینی شده بسیار شبیه به پیش بینی پایه در این پژوهش است. البته به نظر می‌رسد مقاله با این فرض این پیش بینی را ارائه کرده که افزایش قیمت نفت تاثیری بر قیمت دلار نداشته باشد.

مقاله‌ای علمی با عنوان «عوامل تورم در ایران و سیاست‌های مهار آن» که در سپتامبر ۲۰۲۲ ذیل مقاله‌های صندوق بین‌المللی پول منتشر شده است (نویسندگان: الیف تور و علیرضا خزایی)، با شناسایی عوامل بلندمدت و کوتاه‌مدت تورم در ایران، روند تورم ایران را پیش‌بینی کرده است.

با توجه به قوت بالای مدل مقاله در توضیح تغییرات تورم، پیش‌بینی‌هایش برای تورم دو سال پیش رو شایسته توجه است. طبیعتاً این که تورم به کدام سمت و سو خواهد رفت، بستگی به این دارد که هرکدام از متغیر‌ها و عوامل شناسایی‌شده مقاله به چه صورت خواهد بود.

برای همین، مقاله تورم مورد پیش‌بینی خود را برای حالت‌های مختلف بیان کرده است. این حالات را می‌توان در سه سناریوی اصلی جای داد:

منبع: فردای اقتصاد