چرا بورس هیجانی شد؟!
اعتماد باید به بازار برگردد تا حمایت‌های ۱۰بندی شامل پایش و رصد فروش بازارگردان‌ها و تزریق ۵هزار میلیارد‌تومان نقدینگی توسط صندوق تثبیت باید خود را نشان دهد.
در یک هفته گذشته شاخص‌کل بورس اوراق‌بهادار تهران حدود ۱۰۰هزار واحد رشد کرد، این در حالی است که تا پیش از این بازار روندی به‌شدت نزولی داشت و شاخص کف‌های حمایتی پیش‌بینی‌شده توسط کارشناسان را نیز یکی پس از دیگری شکسته بود، اما این هیجان چرا به یکباره وارد بازار شد؟
شتاب زدگی اقتصادی چیزی است که برخی از کارشناسان برای این حالت بازار از آن یاد می‌کنند.
ثبات مهم‌تر از رشد
در این میان در ارزندگی بازار شکی وجود ندارد و فعالان و تحلیلگران بازار نیز ماه‌هاست که در مورد ارزندگی بازار صحبت می‌کنند، اما رشد یکباره‌ای که از شنبه هفته‌جاری در بازار مشاهده می‌شود تفاسیر گوناگونی از زبان کارشناسان مختلف دارد، برخی این رشد را در نتیجه یک‌سری از مسائل سیاسی می‌دانند و عده‌ای نگرانند بازار مجددا ابزاری برای جمع آوری نقدینگی موجود در بین مردم شود.
همزمانی رشد شاخص‌کل بازار با اوج‌گرفتن قیمت دلار، ثبت نام خودرو و مواردی از این دست این فرضیه را تقویت می‌کند، اما روی‌هم‌رفته آنچه امروز در بورس شاهد آن هستیم اگرچه شاید جبران بخش کوچکی از ریزش‌های شدیدی باشد که بازار سهام طی هفته‌های اخیر تجربه کرده، اما آنچه از نظر کارشناسان اهمیت بیشتری دارد ماندگاری این رشد است.
سلمان نصیرزاده، کارشناس بازار سهام در این‌خصوص گفت: شاخص‌کل بورس از زمانی‌که محدوده یک‌میلیون و ۳۰۰هزار واحد را از دست داد عمدتا تحت‌تاثیر رویداد‌های داخلی و حواشی غیربازاری بود که فضای ترس را بر بازار تحمیل کرد، این موضوع باعث شد بازار با فشار عرضه به شکل غیرمتعارفی و برخلاف متغیر‌های بنیادی مواجه شود و در نتیجه بازار سهام بیش از تحلیل‌ها ریزش داشت.
وی ادامه داد: از هفته گذشته و با توجه به ارائه بسته ۱۰بندی حمایت از بورس و ورود صندوق‌ها به بازار به‌تدریج فضای معاملاتی تلطیف و این موضوع تجربه اوایل خرداد و اواسط اسفند۱۴۰۰ را برای بازار تکرار کرد، یعنی بازار طی دو هفته اخیر در فضای ترس قرار گرفت و پس از آن با حمایتی که انجام شد افت هیجانی خود را تعدیل کرد، انتظار می‌رود که شاخص هم با توجه به شرایط ذکر شده فضای هیجانی گذشته را در محدوده یک‌میلیون ۳۵۰هزار واحد تعدیل کند و از این به بعد فاکتور‌های معاملاتی بسیار مهم است.
نصیرزاده عنوان کرد: اعتماد باید به بازار برگردد تا حمایت‌های ۱۰بندی شامل پایش و رصد فروش بازارگردان‌ها و تزریق ۵هزار میلیارد‌تومان نقدینگی توسط صندوق تثبیت باید خود را نشان دهد. اگر بازار در شرایط فعلی بین محدوده یک‌میلیون و ۳۰۰ تا یک‌میلیون و ۳۵۰هزار واحد به ثبات برسد با توجه به فاکتور‌های اصلی یعنی خبر‌های خوبی که از بازار‌های جهانی رسیده، تقویت حوزه کامودیتی‌ها و افزایش نرخ ارز و کاهش نرخ بهره بازار پالس مثبتی دریافت خواهد کرد و شاخص وارد کانال یک‌میلیون و ۴۰۰هزار واحد خواهد شد.
این کارشناس بازار سهام در ادامه اظهار کرد: با داده‌های فعلی در فضای تعادلی بازار باید در شاخص یک‌میلیون و ۵۰۰هزار‌واحدی باشد و به‌نظر می‌رسد اگر تعادل و اعتماد به بازار برگردد به‌تدریج شاهد این عدد خواهیم بود. در مرحله اول ابتدا تثبیتی را در محدوده یک‌میلیون و ۳۲۰ تا یک‌میلیون و ۳۵۰هزار واحد خواهیم داشت و متغیر‌هایی که به این موضوع کمک می‌کنند تقویت ارزش معاملات تا کف حداقلی ۴هزار میلیارد‌تومان، عدم‌عرضه‌های آبشاری از سوی حقوقی‌ها و کاهش نرخ بهره تا محدوده ۲۲درصد است.
متغیر‌های مورد نیاز بازار
نصیرزاده افزود: به‌نظر می‌رسد پس از این با توجه به شرایط بازار شاخص را در محدوده یک‌میلیون و ۵۰۰هزار واحد مشاهده کنیم و نقطه چرخش بازار که از هفته گذشته شواهدی مبنی‌بر آن دیده شده رقم خواهد خورد. به‌طور کلی بیشینه و کمینه شاخص بازار با توجه به حواشی و ریسک‌های موجود در محدوده یک‌میلیون و ۲۵۰ تا یک‌میلیون و ۶۰۰هزار واحد می‌تواند در نوسان باشد.
این کارشناس بازار سهام در بخشی از مصاحبه به تجربه‌های گذشته اشاره و بیان کرد: در بهمن و اسفند۱۴۰۰ و اردیبهشت۱۴۰۱ ما دو متغیر داشتیم که به بازگشت اعتماد به بازار سهام و رسیدن شاخص به کانال یک‌میلیون و ۶۰۰هزار واحد کمک کرد، یک موضوع غیربازاری بود (خوش‌بینی به مسائل سیاسی و برجام) و یک موضوع بنیادی (فصل مجامع و ارزندگی قیمت نسبت به عایدی)، در حال‌حاضر نیز در مقطع زمانی هستیم که متغیر‌های بنیادی موردنیاز را برای رشد داریم، یعنی بازار از نظر ارزندگی قیمت نسبت به سودآوری در محدوده جذابی است، اما از نظر مسائل غیربازاری یعنی فضای سیاسی متاسفانه این خلل کاملا نسبت به دو دوره نوسانی گذشته احساس می‌شود.
وی گفت: بازار در حال‌حاضر به‌شدت درگیر مسائل سیاسی است و در ادامه نیز انتخابات کنگره، تحریم مجدد ایران در اواخر آبان و ورود به بحث بودجه باعث‌شده دست‌انداز پیش‌روی بازار باشد، بنابراین احتمال دارد از نیمه دوم هفته‌جاری دیگر نوسان‌های شدید قیمت در بازار مشاهده نکنیم.
در این بین باید توجه داشت که مساله‌ای که در حال‌حاضر برای بازار مهم است ثبات است، چون ثبات باعث می‌شود اعتماد به بازار برگردد و هرقدر این ثبات بیشتر شود متغیر‌های بنیادی می‌توانند اثر مثبت خود را به بازار تحمیل کنند و برای حرکت بعدی که شاخص را وارد کانال یک‌میلیون و ۵۰۰هزار واحد کنند، آماده شوند.
نصیرزاده درخصوص تاثیرات اتفاقات داخلی بازار بر تداوم وضعیت مثبت، گفت: باید تاکید کرد چیزی که از الان برای بازار مهم است رشد نیست بلکه ثبات است. ثبات کمک می‌کند خیال بازار از مسائل غیربازاری که در آن فقر داریم راحت شود.
در این بین فعالیت صندوق‌های حمایتی مثل صندوق توسعه می‌تواند خیلی به بازار کمک کند. این کارشناس بازار سهام ادامه داد: از سوی دیگر فعالیت بازارگردان‌ها بسیار مهم است، چون بازار الان به‌شدت به عرضه‌های غیرمتعارف حساس است و ما در مقطع زمانی هستیم که اگر سهامداران حقیقی احساس کنند حقوقی‌ها می‌خواهند از این فرصت مجددا برای عرضه سهام استفاده کنند برای ورود متزلزل می‌شوند.
سایر موارد مربوط به فضای کلان بازار است که می‌تواند شرایطی فراهم کند که بازار پشتوانه بهتری برای رشد داشته باشد. مقطع زمانی فعلی که می‌تواند چندین هفته هم به طول بینجامد بسیار مقطع مهمی است و با توجه به اینکه به زمان تصویب لایحه بودجه‌نزدیک می‌شویم و این موضوع همیشه محل اعرابی برای فعالان بازار و صنایع بوده، بورس یک‌ماه بسیار مهم را پیش‌روی خود دارد.
ماه سرنوشت ساز
نصیرزاده تاکید کرد: در این یک‌ماه بسیار مهم است که تشکل‌ها و صنایع به کمک سازمان بورس فضایی فراهم کنند تا مواردی که قرار است در بودجه لحاظ شود به ضرر صنایع تمام نشود، با توجه به اینکه در حال‌حاضر صنایع به دلیل مباحث بازار‌های جهانی، تحریم‌ها و... وارد رکود شده‌اند، حداقل از محل بودجه نباید هزینه مازاد و غیرمتعارفی به بازار سهام تحمیل شود و دل‌نگرانی بازار در بحث قیمت‌گذاری دستوری، قیمت خوراک محصولات پتروشیمی و... باید رفع شود.
وی گفت: نکته مهم بعدی بحث نرخ ارز نیمایی است. نرخ ارز نیمایی در حال‌حاضر ۲۴درصد ارزان‌تر از نرخ بازار آزاد است و محصولات فلزی و پتروشیمی با دلار ۲۸هزار‌تومان معامله می‌شوند، اگر راهکاری اندیشیده شود که این فاصله به حداقل میزان ممکن کاهش پیدا کند، می‌تواند به‌راحتی ۱۵۰هزار میلیارد‌تومان درآمد بالقوه نیمه اول سال از شرکت‌های صادرکننده و مستقیم متاثر از نرخ نیما کاسته‌شده را جبران و سودی حدود ۳۵هزار میلیارد‌تومان که از بازار گرفته‌شده را بازگرداند.
فاصله نرخ نیما تا بازار آزاد هرقدر بیشتر طول بکشد به ضرر بازار است و این گپ هرقدر کمتر باشد می‌تواند به تقویت سودآوری بازار کمک کند و برخی از افت‌های قیمت‌های جهانی را از این محل پوشش دهد.
