(عکس) ردپای کارگردان «پدرخوانده» در علیآباد چه میکند!
آنهایی که به دنیای فیلم و سینمای ایران و جهان علاقه دارند، حتماً نام کارگردان و تهیهکننده مشهورآمریکایی و خالق فیلم سینمایی «پدرخوانده» را شنیدهاند. جالب اینکه نام این چهره معروف سینمای هالیوود سالهاست بر ورودی یک شهرک مسکونی در جنوب تهران نقش بسته است.
رضا نیکنام | برای اینکه رمزگشایی کنیم و بدانیم چطور نام «فرانسیس فورد کاپولا» تهیهکننده و کارگردان آمریکایی بر تابلوی ورودی شهرکی در محله علیآباد نقش بسته از ساکنان بومی و محلی کمک گرفتیم و در ادامه با این چهره سرشناس در دنیای فیلمسازی جهان بیشتر آشنا شدیم.
شهرککاپولا در محدوده منطقه ۱۶ و در محله علیآباد جنوبی قرار گرفته است. شهرکی که در نگاه اول مثل دیگر جاهاست و خانوادههای بسیاری در واحدهای آپارتمانی آن ساکن شدهاند. نمای مجتمعهای مسکونی و نوع معماری آن و همچنین خیابانبندیهای داخل آن به خوبی نشان میدهد که اینجا عمر زیادی ندارد و میتوان حدس زد که قدمت این شهرک مسکونی کمتر از ۳۰ سال باشد.
این شهرک مسکونی بیش از ۲ هزار نفر جمعیت دارد که البته بیشترشان از اقشار فرهنگیاند و سالهاست در اینجا روزگار میگذرانند. اگر آنهایی که در این محل موی سپید کردهاند و تا اندازهای هم اهل فیلم و تلویزیون هستند، بپرسید که نام شهرک شما از کجا آمده؟ شاید با کمی فکر کردن فقط نام کاپولا را یادشان بیاید، چونکارگردان و تهیهکننده آمریکایی با فیلم سینمایی «پدرخوانده» شهرت فراوانی پیدا کرد، اما همانها به درستی نمیدانند که چرا نام این چهره معروف برای شهرکشان انتخاب شده است.
خانهساز علاقهمند به کارگردان «پدرخوانده»
یکی از ساکنان قدیمی شهرک کاپولا درباره تاریخچه نامگذاری این محل میگوید: «ماجرا مربوط به ۵۰ سال قبل و ثبت یک شرکت ساختمانسازی به نام «کاپولا» است.
مدیرعامل این شرکت فردی به نام آقای جباری بود که به جز ساختوساز به دنیای فیلم و هنرفیلمسازی بسیار زیاد توجه داشته و البته به دلیل علاقهمندی فراوان به کارهای «فرانسیس فورد کاپولا» تهیهکننده و کارگردان آمریکایی بهویژه فیلم سینمایی «پدرخوانده» نام شرکتش را کاپولا گذاشته و به همینترتیب هر وقت شهرکی را میساخت این نام را برسر در آن میگذاشت و مردم هم اعتراضی به این کار نداشتند.»
حدود ۳۰ سال قبل محلی که در آن شهرک کاپولا بنا شده، فقط زمین بایر و بیابانی بود. آن زمان این زمینها که به نوعی در حاشیه تهران قرار گرفته بودند و هیچ امکانات رفاهی و خدماتی نداشتند ارزانقیمت بودند. حالا چه شد که آقای فرجی، مدیرعامل شرکت ساختمانسازی کاپولا، تصمیم گرفت که زمینهای این محدوده را بخرد و شروع به شهرکسازی کند بماند، اما هرچه بود خیلیها را صاحب خانه کرد.
وقتی نخستین آجرها در این شهرک بالا رفت، کمکم عمران و آبادانی محله بیشتر شد، اول آب آمد و بعدش برق و گاز. شهرک کمکم بزرگ و بزرگتر شد و رسید به جایی که اکنون بیش از ۲ هزار نفر در آن زندگی میکنند.
جدال محله کاپولا با دگردیسی جمعیتی
در طول چند دهه گذشته تعدادی از ساکنان قدیمی کاپولا با فروش خانههای خود از شهرک رفتهاند. اکنون اگر در هر خانه را بزنید و با خانوادهها حرف بزنید متوجه میشوید که اکثرشان شهرستانیاند و به دلیل ارزانی قیمت خانه در این شهرک به اینجا مهاجرت کردهاند؛ بنابراین میتوان گفت که شهرک کاپولا دچار دگردیسی جمعیتی شده و این چرخه هر چند سال یکبار تکرار میشود.
«کاپولا» که بود؟
فرانسیس فورد کاپولا، نویسنده و کارگردان بزرگ سینمای جهان، به تاریخ ۷آوریل سال ۱۹۳۹ دیده به جهان گشود. او یکی از چهرههای شاخص و مطرح سینمای نوگرایهالیوود در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ است.
بسیاری از علاقهمندان سینما او را بیشتر یک نویسنده سینمایی میبینند تا یک کارگردان بلند پرواز سینما، چرا که او بسیاری از اقتباسهای سینمایی را به دست خودش و با قلم خودش صورت داده است و فیلمنامههای شاهکاری را نیز نگارش کرده که هر کدام در نوع خود از برترین کارهای سینمای جهان است.
فرانسیس فورد کاپولا، عمده شهرت خود را زمانی به دست آورد که فیلم پدر خوانده را کارگردانی کرد. البته این فیلم نیز به قلم او با اقتباسی از کتاب پدرخوانده «ماریو پوزو» نگارش شده بود که برای او جوایز متعددی در زمینه بهترین تصویربرداری، بهترین بازیگر، بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین فیلم را به همراه آورد.
بعد از موفقیت نسخه اول پدر خوانده او تصمیم میگیرد که نسخه دوم این کار را نیز بسازد. از این رو پدرخوانده۲ در سال ۱۹۴۷ و در ادامه کار نخست ساخته شد و باز هم توانست جوایز بسیاری را در اسکار بهدست آورد.
وی یکی از معدود نویسندگان سینمای جهان است که نگاه خاص خودش را به دنیا دارد و هیچگاه بر اساس بازار آثار هالیوودی کار نکرده است. او حتی در مصاحبهای به این مسئله اشاره میکند که: «بعضی به من میگویند که از دنیا عقب ماندهام و چیزهایی میسازم که روی بورس نیستند، اما باید بگویم که فروش فیلمها چیز دیگری نشان میدهد. آنچه بهخاطر جریانهای سینمایی رو بورس باشد، خیلی زود فراموش میشود، من بورس خودم را دارم. چیزی که هیچگاه ورشکست نمیشود!»
چند نمای دیگر از شهرک کاپولا در محله علی آباد منطقه۱۶ ببینید: