صنعتی که سال‌ها باعث تعجب و حیرت مردم بود
حوالی سال۱۲۸۴ بود که حاج «محمدحسین امین‌الضرب»، از تجار معروف قاجار، با مظفرالدین‌شاه به روسیه رفت. سفری که برای امین‌الضرب نان چرب و چیلی به همراه داشت و مردم هم از منفعت این سفر بی‌بهره نماندند و بعد از همین سفر بود که صنعت برق نخستین بار وارد کشور و خیابانی که تصویرش را اینجا می‌بینید، شد.
تهرانی‌ها در سال‌های نخست ورود برق چندان روی خوشی به اختراع آقای ادیسون نشان ندادند و آن را شیطانی می‌دانستند و می‌گفتند با اختراع جدید برکت و رونق از زندگی و کسب و کار می‌رود ،برای همین از فانوس و چراغ‌های نفتی و پیه‌سوز استفاده می‌کردند.
حاج «محمدحسین‌امین‌الضرب» در این سفر بیش از ۵۰۰ تومان هزینه کرد تا دستگاه‌های تولید برق را وارد کشور کنند و خیلی زود جای کارخانه چراغ‌گاز را در خیابان چراغ برق قدیم امیرکبیر فعلی را گرفت.
این کارخانه ۴۰۰ کیلووات نیرو داشت و خیابان چراغ‌برق و اطرافش را روشن می‌کرد. برق این کارخانه برای نخستین بار وارد عمارت شاهی و خانه‌های اعیان و اشراف تهران شد.استقبال درباریان از این صنعت باعث شدتا امین‌الضرب از این سفر سود کلانی به جیب بزند.
کارخانه عجیب حاج حسین امین‌الضرب
برق آمد و جمال پایتخت و عمارت شاهی روشن شد و دیگر از فانوس به دست گرفتن و رفت و آمد با ترس و تردید از حمله‌های غافلگیرکننده دزدان و بدخواهان خبری نبود، اما مردم عادی که زندگی ساده بی‌حاشیه‌ای داشتند، به این پدیده نوظهور چه واکنشی نشان دادند؟ مرحوم «جعفر شهری» در کتاب «تهران قدیم» نوشته: «کارخانه امین‌الضرب از عجایب بود و تا سال‌ها موجب حیرت و تماشای مردم شده بود. هر غروب به تماشایش می‌رفتند و مردم مدت‌ها به شگفتی‌اش لب به دندان می‌گزیدند و «لاحول و...» می‌گفتند.
تماشای نور لامپ‌هایش تا ساعت‌ها وقت مردم را پر می‌کرد و تنها فایده‌ای که از آن مترتب می‌شد نور خیابان اطراف عمارت شاهی بود.» در واقع مردم نسبت به برق ذهنیت روشنی نداشتند و برق را قسمتی از قدرت شیطان می‌دانستند و حاضر نبودند تا پای شیطان به خانه‌ها و مغازه‌هایشان باز شود. بسیاری از مغازه‌داران برای قطع نشدن رزق و روزی و برکت زندگی‌شان اصرار به روشن نگهداشتن فانوس در مغازه‌ها داشتند و معتقد بودند که هیچ چراغی لازم نیست.
منبع: همشهری
