رکورد بارش در دست گرمسیری‌ها!

وقتی همه بارندگی‌هایی که از اول سال آبی امسال، یعنی از مهرماه را جمع بزنیم، متوجه می‌شویم که رکورد بارندگی‌ها در دست سه استان کویری و گرمسیری و ساحلی کشور است؛ یعنی دست یزد و فارس و بوشهر. این‌ها نتیجه بررسی خبرگزاری ایسناست که میزان بارندگی هر استان را با کل بارندگی‌های سال گذشته و همچنین بارندگی طولانی‌مدت آن استان مقایسه کرده. بارندگی طولانی به میانگین بارندگی در یک بازه زمانی طولانی‌مدت می‌گویند که در هر استان متفاوت است.

به‌خاطر اینکه هر استان پایگاه‌های هواشناسی خودش را داشته و دوره‌های آماری بلند‌مدت را در بازه‌های زمانی متفاوتی به‌دست آورده. مثلا بارندگی طولانی‌مدت در یک استان شامل میانگین همه بارندگی‌های ۱۰ساله آن می‌شود، در یکی ۱۵‌ساله و در یکی ۲۰ ساله (قدیمی‌تر از ۲۰ سال نداریم). با این توضیحات حالا می‌شود مهم‌ترین قسمت‌های این گزارش که به زبان ساده‌تری بازنویسی شده را بخوانید.

بوشهر

بیشترین بارندگی‌ها تعلق داشته به استان بوشهر. بارندگی‌های بوشهر (با ۸/۲۳۴میلیمتر بارش از اول مهر‌ماه) پیام جالبی برای ما دارد آن‌هم اینکه امسال بوشهری‌ها ۹/۶۳درصد بیشتر از دوره طولانی‌مدت خود شاهد بارندگی بوده‌اند. تا همین جای سال آسمان بوشهر ۹۷‌درصد از آنچه سال پیش باریده بود، تامین کرده.

فارس

رتبه دوم استان فارس است که تقریبا نصف بوشهر بارندگی داشته (۱۴۱ میلیمتر بارش). افزایش بارندگی‌های این استان تا اینجای فصل، ۸‌درصد بیشتر از بارندگی بلند‌مدت (که در مقدمه توضیح دادیم) بوده. اگر قرار باشد بارندگی امسال فارس مانند پارسال باشد، آسمان فارس تا امروز ۴۴‌درصد از آنچه کل سال آبی گذشته باریده بود، تامین کرده.

یزد

رتبه سوم به یزد رسیده. یزد در حالی ۵/۳۹میلیمتر بارندگی دریافت کرده که بارندگی بلند‌مدت این استان ۹/۳۲میلیمتر است؛ بنابراین امسال یزد ۶/۶میلیمتر معادل با ۱/۲۰‌درصد نسبت به بلندمدت افزایش بارندگی داشته. بارش‌های این استان در سال آبی جاری باید به ۶/۸۸‌میلیمتر برسد که برابر با سال گذشته شود و بارش‌های اخیر حدود ۵/۴۴درصد این میزان را تامین کرده است.

کهگیلویه و بویراحمد

شهر بعد کهگیلویه و بویراحمد است که ۳۲۷میلیمتر بارندگی دریافت کرده. بارندگی بلند‌مدت این استان نزدیک به یک میلیمتر کمتر از این است. بارش‌های این استان طی سال آبی جاری باید به ۵/۷۰۴ میلیمتر برسد و بارش‌های اخیر حدود ۴/۴۶درصد این میزان را تامین کرده است.

بازنده‌ها

به‌جز این رکوردداران، استان‌های دیگری هم هستند که رکورد بارندگی که ندارند هیچ، نسبت به کارنامه خودشان در بلند‌مدت، هم کمتر باریده‌اند. این استان‌ها کدام هستند؟ سمنان ۵/۷۵‌درصد کمتر از بلندمدت، قم ۲/۶۷درصد کمتر از میزان بلندمدت، قزوین ۴/۶۲‌درصد کمتر از بلندمدت و استان تهران نیز ۱/۶۲درصد نسبت به بلندمدت کاهش بارندگی داشته است.

اوضاع کشور چطور بوده؟ بارندگی امسال تا اینجای کار به ۲/۶۵ میلیمتر رسیده. بارندگی همین موقع از سال در آمار بلند‌مدت برابر ۸/۸۴ میلیمتر و در مقایسه با سال گذشته ۸۱ میلیمتر بوده. این یعنی بارندگی‌های کشور نسبت به طولانی‌مدت ۲۳‌درصد و نسبت به سال پیش ۲۰‌درصد کاهش داشته. بدتر اینکه بارش‌های کشور طی سال آبی جاری باید به ۹/۲۳۶ میلیمتر برسد و بارش‌های اخیر حدود ۵/۲۷‌درصد این میزان را تامین کرده است.

بارندگی در مقایسه ۲۴ ساعته

اگر فقط فاصله بیست و ششم تا بیست و هفتم را درنظر بگیریم رکورد بیشترین میزان بارش در دست این استان‌هاست: بوشهر، کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان، کرمانشاه، کردستان، چهارمحال و بختیاری، فارس، گیلان، همدان، لرستان و البرز. همچنین رکورد کمترین بارش در دست تهران، تبریز، کرج، مشهد و اراک است.

رکورد سردترین‌ها

اینکه کدام شهر‌ها سردترین دما را تجربه کرده‌اند را هم می‌توانیم با گذشته خودشان مقایسه کنیم و هم با شهر‌های دیگر، ولی نکته جالب اینکه امسال با وجود این‌همه سرما باز هم رکورد سرمای کشور جابه‌جا نشد. اگر دمای شهر‌ها در شش سال اخیر را مقایسه کنیم رکورد سردترین دما در دست این شهرهاست: ۱۹ آذر سال ۱۳۹۹ منفی ۵/۴۳ در گیلانغرب کرمانشاه، هفتم اسفند ۱۳۹۷، منفی ۹/۳۸ در فیروزآباد اردبیل، سرآرود کرمانشاه با دمای منفی ۴/۳۱ درجه سانتیگراد در ۱۱ بهمن ۱۳۹۵، سراب آذربایجان شرقی با دمای منفی ۳۰ درجه سانتیگراد در ۴ بهمن ۱۳۹۹ و ورزقان آذربایجان شرقی با دمای منفی ۷/۲۹ در ۹ بهمن ۱۳۹۶.

کمترین دمای استان خراسان رضوی به سال ۱۳۸۶ برمی‌گردد که سرخس منفی ۸/۱۹درجه را تجربه کرد. ولی همانطور که در روزنامه هفت‌صبح نوشتیم بیست‌و‌سوم دی‌ماه این رکورد را چناران با منفی ۲۳ درجه زد. رکوردشکن بعدی سیستان و بلوچستان است که رکورد کمترین دما باز در همان سال ۱۳۸۶ منفی ۱۰ درجه بوده، ولی امسال در ۲۴ دی‌ماه همان ایستگاه (به‌نام ایستگاه زهک) به دمای منفی ۲/۱۱ درجه رسید.

منبع: هفت صبح