نمایش وقیحانۀ موز ۸۰ تومانی!

تصویر زیر مربوط به خبر یا گزارشی در روزنامه اطلاعات در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۳۵۹ - دو سال و یک ماه بعد از پیروزی انقلاب (۷ ماه پس از شروع جنگ) - و انتخاب دوست خوش‌ذوق ما آقای مصطفی رحیمی است که در کانال «دیروز نامه» قرار داده و دلیل نقل آن و قطعا انتخاب خود او ادبیات متن است تا بدانیم در سال‌های آغازین بعد از پیروزی انقلاب اسلامی چه ذهنیت منفی‌یی به صاحبان سرمایه و اهل بازار حکم‌فرما بوده و یا تا چه حد ادبیات چپ در رسانه‌ها غلبه داشته و شعارزدگی به چه میزان بوده است.

تعجب از موز ۸۰ تومانی با توجه به قیمت دلار که اگر ۲۰ تومان بوده باشد به معنی ۴ دلار است در حالی که حالا هم یک کیلو موز ۴ دلار نیست قابل درک است، اما ربط دادن موضوع به سرمایه‌داران زالو صفت اکنون خنده‌دار به نظر می‌رسد، چون می‌توان دریافت که لابد ممنوع بوده و قاچاق وارد می‌شده یا در مقطعی عرضه از تقاضا کمتر بوده است و در وضعیت جنگی توجه دولت به واردات میوه لوکس نبوده و کودکان دهه ۶۰ اساسا تا نیمه آن دهه موز را در میوه فروشی نمی‌دیدند و حجاج با خود موز هم می‌آوردند!

عکس متن نکتۀ قابل مکث ندارد، اما اگر خود بریدۀ روزنامه اطلاعات در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۳۵۹ شامل عکس و متن را به عنوان عکس در نظر بگیریم می‌توان در آن مکث کرد. در واژه‌واژه این متن درنگ کنید تا ببینید چگونه می‌اندیشیده‌اند/ می‌اندیشیده‌ایم:

«باند‌های بزرگ وابسته به سرمایه‌داران غارتگر که زالووار به اقتصاد این کشور چسبیده‌اند و بخش وسیعی از واردات، توزیع و عرضۀ کالا‌ها و مایحتاج عموم را در انحصار خود دارند، هنوز هم از نمایش وقیحانۀ میوه‌جات لوکس و اشرافی ابایی ندارند. آن‌ها با تمام قوا به احتکار کالا‌ها و مایحتاج عمومی دست زده‌اند تا همۀ کمبود و گرانی را متوجه انقلاب اسلامی ایران نموده و بحران عمومی را کامل کنند.

عرضۀ موز کیلویی ۸۰ تومان که هم‌وطنان ما را در بهت و حیرت فروبرده نمونه‌ای از نمایش‌های اشرافی این زالو‌های غارتگر است. در حالی‌که آن‌ها موز ۸۰ تومانی عرضه کرده‌اند، هزاران هم‌وطن آواره و جنگ‌زده ما در اردوگاه‌ها با حداقل معیشت سر می‌کنند و دچار محرومیت‌های بسیاری هستند، سرنخ واردات این موز‌های لوکس به دست همان عناصری است که با تمام نیرو مانع اجرای اصل قانونی ملی کردن بازرگانی خارجی هستند. وقت آن است که دولت بی‌محابا و با پشتیبانی مردم مسلمان و مبارز ایران این روابط طاغوتی را دگرگون کند و اقتصاد جمهوری اسلامی ایران را از چنگال این زالو‌های غارتگر برهاند.»

در آن زمان البته دولت شهید رجایی بر سر کار بود، ولی دولت بعدی با نخست‌وزیری میر حسین موسوی هم نتوانست بازرگانی خارجی را دولتی کند، چون دولت به درآمد عوارض و گمرکات واردات نیاز داشت و با واردات بخشی از کمبود‌ها جبران و قیمت‌ها کنترل می‌شد و بازار هم نفوذ داشت.

از منظری دیگر و فارغ از کلمات متن شاید برخی حساسیت آن زمان را بستایند، چون فاصلۀ طبقاتی آن قدر زیاد نشده بود که در مقابل میوۀ ۴ دلاری (۱۵۰ هزار تومانی امروز) جامعه بی تفاوت باشد، ولی حالا آن قدر فاصله زیاد شده که قیمت‌هایی از این دست ولو از دست‌رس کثیری خارج باشد شگفت‌انگیز نیست.

منبع: عصر ایران