چگونه نابینا می‌شویم؟
فشار داخل جمجمه پایین می‌تواند یک عامل خطر برای ابتلا به گلوکوم باشد.
یک تیم بین‌المللی از محققان شواهدی ارائه می‌کنند که نشان می‌دهد فشار داخل جمجمه نقش مهمی در گلوکوم با فشار طبیعی دارد، که تا ۵۰ درصد از کل موارد گلوکوم را تشکیل می‌دهد. مطالعه بالینی اخیر نشان می‌دهد، فشار داخل جمجمه پایین با اختلال در دید بیمار مرتبط است. گلوکوم یکی از علل اصلی نابینایی در افراد بالای ۶۰ سال، ناشی از آسیب عصب بینایی است.
اغلب افزایش فشار داخل چشم (IOP) در بیماران مبتلا به گلوکوم تشخیص داده می‌شود. با این حال، همه افراد مبتلا به فشار خون چشمی به گلوکوم مبتلا نمی‌شوند. گلوکوم می‌تواند در موارد IOP طبیعی ایجاد شود. بر اساس مطالعات مختلف شیوع گلوکوم بین بیماران در جمعیت جهانی از ۳۰ تا ۹۰ درصد متغیر است.
پزشکی نوین روش‌هایی برای درمان افزایش فشار چشم و کاهش یا حتی توقف آسیب به عصب بینایی دارد. با این حال این روش‌ها در مورد گلوکوم طبیعی کار نمی‌کنند. پروفسور آرمیناس راگاوسکاس از دانشگاه صنعتی کاوناس می‌گوید: از نظر تشریحی عصب بینایی به مغز متصل است و توسط مایع مغزی نخاعی احاطه شده است. فشار داخل جمجمه‌ای (ICT) که در مایع مغزی نخاعی اندازه گیری می‌شود و فشار داخل چشمی (IOP) می‌توانند بر وضعیت عصب بینایی تأثیر بگذارند.
اخیراً محققان بر تعادل بین دو فشار، یعنی اختلاف فشار ترانس لامینار (TPD) و ارتباط آن با ایجاد گلوکوم تمرکز کرده‌اند. یک مطالعه بالینی ارتباط احتمالی بین فشار مغز و گلوکوم را نشان داده است. ۸۰ بیمار در مراحل اولیه گلوکوم تنش طبیعی (NTG) در مطالعه اخیر انجام شده توسط محققان دانشگاه‌های آمریکا ثبت نام کردند. چندین اندازه گیری از جمله داخل چشم (IOP)، فشار داخل جمجمه (ICP) و محیط میدان بینایی در طول مطالعه ثبت شد.
اختلاف فشار (translaminar (TPD با توجه به فرمول TPD = IOP-ICP محاسبه شد. میدان بینایی به پنج ناحیه بینی، گیجگاهی، محیطی، مرکزی و پارا مرکزی تقسیم شد.
این مطالعه چندین ارتباط آماری معنی‌دار را بین فشار داخل جمجمه، TPD و تغییرات میدان بینایی نشان داد. هر چه TPD بالاتر باشد، آسیب‌های قابل توجهی به میدان بینایی بیمار ثبت می‌شود. بیشترین کاهش میدان بینایی در ناحیه بینی رخ داده است. پروفسور راگاوسکاس می‌گوید: از دست دادن میدان بینایی تنها به این معنا است که یک فرد در حال نابینا شدن است. به همین دلیل است که درک علل این وضعیت و معکوس کردن آن بسیار مهم است.
محققان به این نتیجه رسیدند که TPD بالاتر را می‌توان به عنوان یک عامل خطر برای ایجاد منفی گلوکوم تنشی طبیعی تخمین زد. از آنجایی که اختلاف فشار translaminar با کم کردن ICP از IOP محاسبه می‌شود، هرچه فشار داخل جمجمه کمتر باشد، TPD بالاتر است؛ بنابراین در گلوکوم با فشار طبیعی، کاهش فشار داخل جمجمه یک عامل خطر احتمالی است.
پروفسور راگاوسکاس می‌گوید: همبستگی فشار داخل جمجمه‌ای با گلوکوم، راه‌های جدیدی را برای متخصصان پزشکی برای تحقیق در مورد علت و درمان احتمالی این آسیب باز می‌کند. در مطالعه فوق اندازه‌گیری فشار داخل جمجمه‌ای از طریق داپلر ترانس جمجمه‌ای دو عمقی (Vittamed UAB) به دست آمد.
برخلاف روش معمول اندازه‌گیری فشار داخل جمجمه‌ای، که شامل باز کردن یک سوراخ کوچک در جمجمه بیمار می‌شود، اختراع پروفسور راگاوسکاس امکان اندازه‌گیری فشار مغز را به صورت غیرتهاجمی از طریق چشم با استفاده از سونوگرافی می‌دهد. کاربرد‌های صنعتی مختلف این اختراع در آمریکا و اروپا به ثبت رسیده است. راگاوسکاس افزود: ما با روش‌های تهاجمی رقابت نمی‌کنیم، بلکه به سمت مسیری کاملاً جدید می‌رویم.
در حال حاضر چشم‌پزشکی حوزه‌ای است که فناوری بیشتری در آن مورد نیاز است و ما از آن برای اهداف تحقیقاتی استفاده می‌کنیم. یافته‌ها در مجله Diagnostics منتشر شده است.
