چرا پوست ما چرب می‌شود و چطور چربی پوست را کاهش دهیم؟

چرب بودن پوست صورت مسأله‌ی دردسرسازی است که می‌تواند منجر به مشکلات مختلفی مثل انواع جوش و لکه‌های پوستی شود. اما اگر برایتان سؤال است که چرا پوست ما چرب می‌شود، باید بدانید که چرب بودن پوست معمولاً نتیجه‌ی فعالیت بیش از اندازه‌ی غدد چربی پوست (غدد برون ریز درون پوست) است.

این مسأله می‌تواند منجر به بروز جوش و مسدود شدن منافذ پوست شود. با این حال، عوامل دیگری هم وجود دارند که می‌توانند باعث چرب شدن پوست صورت شوند. در ادامه با این عوامل آشنا خواهیم شد.

پوست چرب چیست؟

در زیر هر یک از منافذ پوست انسان غدد چربی تحت عنوان غدد سباسه (Sebaceous Glands) وجود دارند که نوعی چربی به نام سبوم (Sebum) یا همان چربی طبیعی پوست را تولید می‌کنند. این چربی‌ها سبب جلوگیری از خشکی پوست و مرطوب ماندن آن خواهند شد. البته، در برخی از افراد غدد سباسه بیش از اندازه چربی سبوم تولید می‌کنند که در این شرایط، گفته می‌شود فرد پوست چرب دارد یا پوستش چرب شده است.

نشانه‌های پوست چرب چیست؟

چرب شدن پوست با علائمی همراه است. علائم پوست چرب در عین سادگی می‌توانند به شما کمک کنند که چربی پوست خود را تشخیص داده و نسبت به درمان آن اقدام نمایید. از جمله نشانه‌های پوست چرب عبارتند از:

براق بودن غیرطبیعی پوست: یکی از علائم پوست چرب که از سایر ویژگی‌های آن متفاوت است براق بودن غیرطبیعی پوست است. درواقع، اگر پوست شما بدون هیچ توجیهی براق است و احساس می‌کنید که روی آن روغن ریخته شده، بدون شک پوستتان چرب است.

آرایش روی صورت نمی‌ماند: اگر پوست شما چرب شده باشد به احتمال زیاد هنگام آرایش کردن دچار دردسر خواهید شد چرا که اغلب مواد آرایشی با چربی تداخل داشته و چربی اجازه نمی‌دهد که آرایش به خوبی روی پوستتان بنشیند.

آکنه و جوش: این امکان نیز وجود دارد که جوش‌های سر سیاه و سایر انواع آکنه پس از چرب شدن پوست روی آن ظاهر شوند.

عوامل اصلی چرب شدن پوست

۱. ژنتیک

ژنتیک نقش پررنگی در چرب بودن پوست دارد و احتمال دارد به همین دلیل باشد که پوست چربی دارید.

پوست چرب هم مانند بسیاری از دیگر چیزها، یک ویژگی ارثی است. اگر یکی از والدین، پوست چربی داشته باشد، احتمال زیاید وجود دارد که فرزند آن‌ها هم پوست چرب داشته باشد.

۲. نوسانات هورمونی دوران بلوغ

هورمونی که غدد بدن را به تولید بیشتر چربی وا می‌دارد، هورمون مردانه‌ی آندروژن است که هم در بدن مردان وجود دارد و هم در بدن زنان.

هر چه میزان این هورمون در بدن بیشتر باشد، چربی بیشتری از غدد تولید می‌شود و از طریق منافذ پوست به بیرون آن تراوش می‌کند. به علاوه، چرب بودن پوست در دوران بلوغ که سطح هورمون‌ها در بدن به بیشترین حد خودشان می‌رسد، مشکل شایعی است. با بالا رفتن سن، پوست احتمالاً چربی کمتری تولید می‌کند و خشک‌تر می‌شود.

۳. استفاده از محصولات پوستی نامناسب

استفاده از محصولات پوستی‌ای که مناسب پوست شما نیستند می‌تواند باعث چرب شدن بیش از اندازه‌ی پوست شود. این مشکل به ویژه در زمستان‌ها شایع است، یعنی زمانی که مردم به استفاده از مرطوب کننده‌های سنگین تری روی می‌آورند که پوست را چرب‌تر و منافذ آن را مسدود می‌کنند.

شما آنقدر باید محصولات مختلف را امتحان کنید تا بالاخره محصولی را که دقیقا مناسب پوست تان هست پیدا کنید.

۴. استفاده از شوینده‌ها و اسکراب‌های قوی

ممکن است برای کم کردن چربی صورت تان سراغ شوینده‌ها و اسکراب‌های قوی رفته باشید، در حالی که این محصولات در حقیقت تأثیر معکوس دارند و باعث خشکی بیش از اندازه‌ی پوست می‌شوند. این خشکی بیش از اندازه، میزان چربی در سطح پوست را افزایش می‌دهد، چرا که پوست متوجه این خشکی می‌شود و با تولید بیشتر چربی سعی می‌کند آن را جبران کند.

۵. ابتلا به درماتیت سبوره‌ای

مشکلات پوستی مانند درماتیت سبوره‌ای (وجود پوسته‌های نازک روی صورت یا کف سر) و تینه آ ورسیکالر (لکه‌های پوسته پوسته، سفید رنگ و کم رنگ در مرکز قفسه سینه و پشت) در افرادی که پوست چرب دارند شایع‌تر است، اما چرب بودن پوست عامل بروز این بیماری‌ها نیست. چیزی که باعث به وجود آمدن این بیماری‌های پوستی می‌شود نوعی قارچ است، اما چربی پوست محل مناسبی برای رشد و تکثیر این قارچ است؛ بنابراین اگر به این بیماری‌ها مبتلا باشید، احتمالاً پوست چربی هم دارید.

۶. جوش مزمن

افرادی که دچار مشکل جوش مزمن و بیماری‌هایی هستند که بروز جوش از عوارض آن‌ها است، اغلب غدد چربی بزرگ تری دارند، مسأله‌ای که باعث تولید بیشتر چربی در پوست می‌شود.

۷. چرب بودن مو‌ها و کف سر

ممکن است این چربی مو‌ها و کف سرتان باشد که به پوست صورت تان تراوش می‌کند. شستن روزانه‌ی مو‌ها با شامپو‌های ملایم می‌تواند به کم کردن شدت این مشکل کمک کند.

۸. استفاده از لوازم آرایشی چرب

چربی پوست شما می‌تواند به دلیل استفاده از محصولات پوستی یا آرایشی چرب باشد؛ بنابراین استفاده از این محصولات را کنار بگذارید و از شوینده‌های ملایم و لوازم آرایشی فاقد چربی یا کم چربی استفاده کنید.

۹. رژیم غذایی نامناسب

تحقیقات نشان داده بسیاری از محصولات لبنی مثل پنیر، کره و شیر می‌توانند غدد چربی درون پوست را تحریک کنند و باعث تولید بیشتر چربی شوند. چون در محصولات لبنی هورمون‌هایی وجود دارند که می‌توانند باعث برهم خوردن تعادل میزان تولید چربی در بدن شوند.

۱۰. آرایش سنگین

این یک علامت است و نشان می‌دهد که غده‌های پوست شما چربی بیشتری تولید می‌کنند تا خشکی‌ای که زیر کرم پودرتان پنهان مانده را کمتر کنند. این حالت بیشتر زمانی رخ می‌دهد که شخص سعی می‌کند با آرایش زیاد، جوش یا لکه‌ای را پنهان کند، مسأله‌ای که تنها باعث تحریک و قرمزی بیشتر پوست می‌شود.

۱۱. کم آبی بدن

وقتی آب کافی در سیستم بدن ما وجود نداشته باشد، بدن سعی می‌کند با ارسال سیگنال به غدد چربی، آن‌ها را به تولید بیشتر چربی وادار کند و با این کار، کمبود آب را جبران کند و جلوی خشکی پوست را بگیرد. کار غدد چربی پوست، چرب کردن آن است، به این ترتیب اگر این غده‌ها نشانه‌ای مبنی بر نیاز به طراوت بخشی به پوست دریافت کنند، شروع به تولید چربی می‌کنند.

هدف شما باید کم کردن این نشانه‌ها باشد، بنابراین با تأمین نیاز‌های بدن تان جلوی چرب شدن پوست تان را بگیرید.

نکته: فراموش نکنید که شستشوی بیش از حد پوست، باعث تحریک و ترشح بیشتر چربی می‌شود. چرا که بدن ما به خوبی می‌داند که میزان مناسب چربی برای محافظت از پوست، چه مقدار است. وقتی ما آن لایه چربی لازم را هم می‌شوییم و از بین می‌بریم، بدن بلافاصله شروع به تولید مجدد چربی می‌کند تا چربی پوست را به تعادل برساند.

هر چه بیشتر چربی پوست خود را بشویید، به همان میزان بدنتان چربی بیشتری تولید خواهد کرد. در نتیجه، هرچه بیشتر بدن تولید چربی کند، پوست بیشتر مستعد جوش و آکنه خواهد شد.

روش‌های درمان و پاکسازی پوست چرب

پوست چرب چیزی نیست که هیچ کس از آن رضایت داشته باشد. به ویژه اینکه در خیلی از موارد این شرایط با جوش و ناخوشایندی‌های دیگر پوستی همراه خواهد بود. برای پاکسازی و درمان پوست چرب و آکنه دار خود در مرحله اول باید هر کاری که منجر به این شرایط می‌شود را متوقف کنید. در مرحله بعد، به دستورالعمل‌های زیر برای پاکسازی پوست چرب توجه نمایید:

شست و شوی متعادل صورت: صورت خود را صبح و شب با استفاده از مواد شست و شوی ذغالی بشویید. این مواد روغن اضافه پوست را جذب خواهند کرد.

از ماسک صورت استفاده کنید: هفته‌ای یک بار استفاده از ماسک صورت می‌تواند بافت مرده پوست را جذب کرده و مانع مسدود شدن منافذ پوستی شود. ماسک و اسکراب صورت یک روش موثر برای درمان پوست چرب است. از جمله فواید ماسک زغال بهبود پوست چرب است که می‌توانید از این نوع ماسک نیز استفاده کنید.

مراقب محصولات آرایشی روغنی یا الکلی باشید: یک روتین مهم برای پوست چرب این است که از محصولات آرایشی که درصد الکل یا روغن بالایی دارند استفاده نکنید، زیرا این محصولات نقشی اساسی در مسدود کردن منافذ پوست خواهند داشت.

دلیل چرب شدن پوست چیست و چطور آن را کنترل کنیم؟

پوست خود را مرطوب نگه دارید: برای مراقبت از پوست چرب بهتر است که همیشه آن را مرطوب نگه دارید. مرطوب نگه داشتن پوست به شما کمک خواهد کرد که غدد سباسه کم‌تر تحریک شوند و پوست شما زیاد چرب نشود.

کرم ضد آفتاب بزنید: در کنار عوارضی مثل چین و چروک، جوش، آکنه و حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور آفتاب می‌تواند سبب چربی پوست شود و از همین رو مصرف کرم‌های ضد آفتاب توصیه می‌شود. البته، بسیار مهم است که کرم‌های ضد آفتاب حاوی اکسید زینک و اکسید تیتانیوم را انتخاب کنید و از مصرف کرم‌های حاوی عطر یا روغن دوری کنید.

قبل از خواب آرایش تان را پاک کنید: یکی دیگر از دستورالعمل‌هایی که برای درمان پوست چرب پیروی از آن توصیه می‌شود پاک کردن آرایش قبل از خوابیدن است. ماندن بیش از اندازه مواد آرایشی روی پوست می‌تواند منافذ آن را مسدود کرده و سبب چرب شدن شود. اگر می‌خواهید بدانید خوابیدن با آرایش چقدر مضر است، این مطلب را بخوانید.

به صورت خود دست نزنید: دست زدن به پوست می‌تواند سبب انتقال روغن، مواد آلوده و یا باکتری‌های دست به صورت شود. بنابراین، حتما تا زمانی که از تمیز بودن دست‌های خود اطمینان حاصل نکردید به صورت خود دست نزنید.

منبع: روزیاتو