درمان سومین فرد مبتلا به ایدز با پیوند سلول‌های بنیادی
بیمار دوسلدورف؛ سومین فرد مبتلا به ویروس اچ آی وی نیز با پیوند سلول‌های بنیادی درمان شد
یک بیمار اچ آی وی (HIV) دیگر بعد از انجام یک درمان ریسکی پیوند سلول‌های بنیادی درمان شده است. محققان روز گذشته اعلام کردند که یک بیمار ۵۳ ساله که با نام بیمار دوسلدورف (Dusseldorf Patient) شناخته می‌شود، سومین انسانی است که تاکنون خونش به طور کامل از ویروس عامل بیماری ایدز پاک شده است و این بار با یک روش درمانی آزمایشی که همزمان این بیمار را نیز از بیماری سرطان خون خلاص کرد.
این مرد مجهول الهویه به مدت چهار سال، بی وقفه دارو‌های ضد ویروس پسگرد- قرص‌هایی که معمولاً باید به طور روزمره مصرف شوند تا مقدار ویروس‌های اچ آی وی تحت کنترل باشد- مصرف کرده بود. مورد این مرد بعد از آن افتاق می‌افتد که دو بیمار دیگر نیز بدنبال انجام درمان‌های آزمایشی و خطرناک، بدنشان از ویروس اچ آی وی پاک شد، دو نفری که با نام‌های بیمار برلین و بیمار لندن شناخته می‌شوند و هر دو برای درمان بیماری سرطان خون خود این روش درمانی آزمایشی را به کار گرفته بودند.
بعد از گذشت یک دهه از پیوند مغز استخوان از یک اهدا کننده غیرمرتبط، و بیش از چهار سال بعد از پایان درمان ویروس اچ آی وی، بیمار دوسلدورف اکنون در سلامت کامل به سر می‌برد. این مرد که ابتلایش به HIV در سال ۲۰۰۸ تشخیص داده شده بود می‌گوید: «هنوز هم خوب جمله‌ای که دکتر خانوادگی ام به من گفت را به یاد دارم: خیلی سخت نگیر. با هم خواهیم دید که این HIV قابل درمان است. در آن زمان، این صحبت او را تنها حرفی برای آرام کردن خودم و بهانه تصور می‌کردم. امروز بی نهایت به تیم جهانی پزشکانم که در درمان بیماری اچ آی وی من و البته همزمان بیماری سرطان خونم موفق بودند افتخار می‌کنم».
بیمار دوسلدورف در ادامه تصریح می‌کند: «در روز ولنتاین امسال، من دهمین سالگرد پیوند مغز استخوانم را به شکل بزرگی جشن گرفتم. اهدا کننده مغز استخوانم به عنوان مهمان افتخاری حضور داشت». این مرد می‌گوید که تصمیم گرفته بخشی از وقتش را به پشتیبانی از جمع آوری کمک‌های مالی برای تحقیقات درمان اچ آی وی و مبارزه با تفکران منفی نسبت به این ویروس از طریق روایت داستان خود اختصاص دهد.
بیمار دوسلدورف در ژانویه ۲۰۱۱ به سرطان مغز استخوان حاد مبتلا شد، شش ماه بعد از آنکه ابتلایش به ویروس HIV تایید شده بود. این معمول‌ترین نوع سرطان خون است و سالانه هزاران نفر در سراسر جهان را مبتلا می‌کند. همچنین این نوع سرطان خون مرگبارترین نوع سرطان خون نیز به شمار می‌آید. این بیمار در فوریه ۲۰۱۳ تحت درمان با روش خاصی از پیوند مغز استخوان به نام آلوژنیک هماتوپویتیک قرار گرفت که توسط تیمی از محققان بین المللی به مدیریت پزشکان بیمارستان دانشگاه دوسلدورف انجام شد.
این روش درمانی شامل نابود کردن سلول‌های خون ناسالم بیمار دوسلدورف و جایگزین کردن آن‌ها با سلول‌های مغز استخوان اهدا شده بود، اهدا کننده‌ای که به خاطر یک جهش در ژن CCR۵ در مقابل ابتلا به ویروس اچ آی وی ایمن بود. این بیمار در ادامه تحت شیمی درمانی قرار گرفته و لنفوسیت‌های فرد اهدا کننده را نیز به شکل تزریقی دریافت کرد، سلول‌های ایمنی که می‌توانند باقیمانده سلول‌های سرطانی را از بین ببرند.
بدنبال پیوند سلول‌های بنیادی، بیمار دوسلدورف به مصرف دارو‌های ضد ویروس پسگرد ادامه می‌داد که از تکثیر ویروس در بدن جلوگیری می‌کند. در نوامبر ۲۰۱۸ بود که هیچ ردی از ویروس اچ آی وی در خون او یافت نشده و به همین دلیل او مصرف این دارو‌ها را نیز قطع کرد، در حالی که شش سال از پیوند سلول‌های بنیادی می‌گذشت.
پزشکان همچنان این مرد را تحت نظر داشته و اکنون اعلام کرده اند که با روش تزریق سلول‌های بنیادی و مغز استخوان می‌توان بیماران مبتلا به اچ آی وی را درمان کرد. اما به دلیل ریسک بالا و هزینه زیاد، این روش درمانی نمی‌تواند در اختیار تمام ۳۸ میلیون انسان مبتلا به HIV در سراسر جهان قرار گیرد، زیرا این درمان بیشتر برای سرطان است. این شانس وجود دارد که سلول‌های پیوندی به عنوان عامل خارجی شناخته شده و توسط سیستم ایمنی بدن مورد حمله قرار گیرند که بسیار خطرناک و مرگبار است.
منبع: روزیاتو
