بازگشت بورس به روند صعودی؟

روند رو‌به‌رشدی که از آبان‌ماه در بازار سرمایه آغاز شد با افت‌و‌خیز‌هایی همچنان ادامه دارد. اگر چه شاخص کل روز گذشته با افت بیش از ۸/ ۱درصدی مواجه بود که دلایل مشخصی نیز برای آن مطرح است، اما کارشناسان معتقدند این اصلاحات دلیلی بر ارزنده نبودن بازار سرمایه یا حتی ادامه روز‌های منفی نیست. بازار سرمایه به صورت سنتی در اسفند با فشار فروش حقوقی‌ها مواجه است و بخشی از دلیل این افت از طرف کارشناسان همین موضوع مطرح می‌شود.

اصلاحات بازار طبیعی است

احمد اشتیاقی، تحلیلگر بازار سرمایه، در این رابطه گفت: بخشی از ریزش روز گذشته بازار مربوط به گروه پالایشی بود. مجلس مصوبه‌ای در خصوص کیفی‌سازی پالایشگاه‌ها مطرح کرده که باید هر ساله ۴۰ درصد از سود خود را به کیفی‌سازی تخصیص دهند و این موضوع روی بازار تاثیر گذاشته، چرا که تقسیم سود پالایشگاهی با این اتفاق مقداری کاهش می‌یابد. امروز گروه پالایشی تحت‌تاثیر این مصوبه بود.

از دیگر سو مجموعه شرکت‌های دیگر مانند فولاد‌ی‌ها، پتروشیمی و معدنی نیز طی ۱۰ روز گذشته رشد شارپی داشتند و این در حالی است که نقدینگی خارج از بازار نیز تزریق نشده است. بازار کماکان دچار ضعف نقدینگی است و با نقدینگی موجود خود خریداری می‌کند. وقتی بازار چنین رالی صعودی را طی می‌کند برای ادامه آن نیازمند ورود نقدینگی است و، چون نقدینگی موجود نیست این اتفاق می‌افتد.

وی ادامه داد: بازار در دو سال اخیر عادت کرده وقتی به نقاط تعادلی می‌رود با ریزش مواجه شود. با توجه به اینکه معامله‌گران روزانه در بازار بر معامله‌گران سهامداری غالب هستند، عادت ندارند بازار را در این وضعیت ببینند و وقتی می‌بینند در بازار خریدار نیست شروع به فروختن می‌کنند، و با اتفاقی مانند آنچه در روز گذشته در مورد گروه پالایشی افتاد و روند کاهشی شدید در بازار به وجود آمده، سهامی را که رو به صعود هستند می‌فروشند.

این دلیلی بر ارزنده نبودن سهم‌ها نیست، فقط بسته به نوع معاملاتی است که بازار سرمایه در نبود نقدینگی کافی خود را با آن منطبق کرده است. بازار نمی‌تواند روند متعادل معاملات را ادامه دهد و اگر پول نباشد معامله‌گران روزانه رو به پایین می‌فروشند تا سهام را به نقاط پایین‌تر بیاورند و مجدد شروع به نوسان‌گیری کنند.

اشتیاقی ادامه داد: در این میان عمده دلایلی که بازار سهام در روز گذشته دچار اصلاح شد بر مصوبه کیفی‌سازی پالایشگاه‌ها استوار بود و باقی آن به نوع معاملاتی که در دو سال اخیر در بازار سرمایه صورت می‌پذیرد برمی‌گردد.

چون بازار در دست معامله‌گران روزانه است عادت ندارد در نقاط تعادلی معامله شود. از طرف دیگر با توجه به اینکه در انتهای سال به صورت سنتی شاهد فروش حقوقی‌ها هستیم آن بخش از پول موجود برای خرید هم صرف فروش حقوقی‌ها می‌شود. بازار در اسفندماه معمولا روند منفی داشته و در حال حاضر نیز فشار فروش حقوقی‌ها در بازار سرمایه وجود دارد.

امیدواریم هر چه به پایان سال نزدیک می‌شویم این فشار برداشته شود و بازار بتواند در روز‌های انتهایی اسفند و بعد از آن متعاقبا در هفته‌های معاملاتی ابتدای سال جدید روند مثبتی داشته باشد. سایه فروش حقوقی‌ها از بابت شناسایی سود و برطرف کردن مشکل نقدینگی نیز در روز‌های آتی بر بازار سنگینی خواهد کرد.

این تحلیلگر بازار سرمایه اظهار کرد: کماکان اعتمادی که باید به بازار جلب شود تا سهامداران خرد نقدینگی خرد خود را به بازار بیاورند به وجود نیامده است. با توجه به جذابیتی که در حوزه خودرو ایجاد شده نقدینگی موجود صرف ثبت‌نام خودرو‌های وارداتی و پیش‌فروش ۵۰۰هزار خودرو ایران‌خودرو و سایپا شده و نقدینگی به این سمت سوق پیدا کرده است. در حال حاضر ما شاهد این هستیم که پولی از ناحیه سرمایه‌گذاران خرد وارد بازار نشده، بخشی به دلیل بی‌اعتمادی موجود و بخش دیگر به دلیل جذاب‌سازی بازار‌های موازی است. این موضوع فعلا بر بازار سایه افکنده و بورس کماکان شرایط قبلی خود را دارد.

وی خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد بازار نیاز دارد کف‌هایی را که این روز‌ها می‌سازد از دست ندهد. چون مردم یک بار تجربه حضور در بازار سرمایه را به صورت انبوه داشتند و آن هم در سال ۹۹ بوده است. از آن زمان بازار سرمایه هنوز نتوانسته پتانسیل رشد خود را به رخ افرادی که از بازار قهر کردند بکشد. لازم است بورس رشدی که از آبان شروع کرده ادامه دهد و کف ۸/ ۱میلیون واحد را برای خود محفوظ نگه دارد. بازار با پتانسیلی که از ناحیه افزایش نرخ دلار از ۲۸هزار و ۵۰۰ تومان به دلار ۴۰هزار تومانی و تاثیر آن بر سودآوری سال آینده شرکت‌ها به وجود آمده می‌تواند در ابتدای سال ۱۴۰۲ بازار سقف ۲میلیون واحد را رد کند که اگر این اتفاق بیفتد اعتماد به بازار برمی‌گردد. مردم با این واقعیت که بازار پتانسیل رشد دارد مواجه می‌شوند و در مقابل از جذابیت بازار‌های موازی که در آن‌ها حباب شکل گرفته کم می‌شود. در این شرایط در ابتدای سال ۱۴۰۲ به بعد ما شاهد ورود پول‌های جدید به بازار سرمایه خواهیم بود.

اشتیاقی اظهار کرد: این فضا و پتانسیل در حال حاضر وجود دارد. زمانی که بازار ارزنده می‌شود و این ارزندگی منجر به افزایش سودآوری می‌شود بازار از فروشنده اشباع می‌شود و در این زمان مقدار پولی که در بازار سرمایه وجود دارد برای رشد بازار کفایت می‌کند. بازار زمانی دچار مشکل نقدینگی می‌شود که فروشنده کماکان در بازار سرمایه وجود داشته باشد.

به نظر من همین مقدار نقدینگی که در گروه‌ها می‌چرخد و سود سهامی که می‌توانیم انتظار داشته باشیم از حضور در مجامع دریافت می‌شود برای ادامه روند افزایشی در بازار به صورت آهسته و پیوسته ادامه دهد و بازار می‌تواند از تیرماه ۱۴۰۲ با همین حجم نقدینگی و از بابت اشباع فروشنده‌ها تا شاخص ۴/ ۲میلیون واحدی نیز پیش رود و بدون ورود نقدینگی سهامدار خرد این عدد‌ها قابل‌دستیابی است.

وی ادامه داد: با نزدیک شدن به فصل مجامع با توجه به انتظاری که از دریافت سود در مجامع داریم فروشنده‌ها به حداقل خود می‌رسند و خریداران نیز همان مبالغی که در بازار سرمایه دارند صددرصد به خرید سهام اختصاص می‌دهند و بازار می‌تواند با پتانسل‌های موجود درونی و از بابت افزایش سودآوری شرکت‌ها که ناشی از افزایش قیمت دلار است و با توجه به افزایش ارزش جایگزینی شرکت‌ها رشد کند. از طرفی قدرت چانه‌زنی گروه‌هایی مانند دارویی و غذایی و سیمانی با دولت افزایش می‌یابد و می‌توانند حاشیه سود از دست رفته را جبران کنند. مجموعا به نظر من بازار می‌تواند با افزایش سودآوری مواجه شود و در نهایت بازار سرمایه محکوم به رشد است و اگر اتفاق خاصی از نظر سیاسی نیفتد قطعا بازار رشد می‌کند.

منبع:دنیای اقتصاد