تردید درباره تاثیربخشی قرص‌های ادرارآور تیازیدی در پیشگیری از سنگ‌های کلیوی

یافته‌های یک بررسی جدید تردیده‌هایی درباره تاثیربخشی داروهای ادرارآوری یا مدری که برای مدت‌های طولانی است که برای پیشگیری از سنگ‌های دردناک کلیوی به کار می‌روند، ایجاد می‌کند.

به نقل از هلث‌دی هر کسی سنگ کلیوی دفع کرده باشد، می‌خواهد از تکرار این تجربه پیشگیری کند و برای سال‌ها پزشکان داروهای ادرارآور یا مدر از نوع تیازیدی را به عنوان یک شیوه پیشگیری از این سنگ‌ها به کار می‌بردند.

این داروهای ارزان‌قیمت بر اساس بررسی‌هایی که دهه‌ها پیش انجام شده است، به اساس درمان‌ برای پیشگیری از عود سنگ‌های کلیوی کلسیمی (که اکثریت این سنگ‌ها را تشکیل می‌دهند) تبدیل شدند.

اما یک کارآزمایی بالینی جدید که در ژورنال پزشکی نیوانگلند منتشر شده است به نتیجه‌ای غافلگیرکننده رسیده است: داروهای ادرارآور تیازیدی تاثیربخشی بیشتری نسبت به دارونما در پیشگیری از سنگ‌های کلیوی ندارند.

پژوهشگران سوئیسی دریافتند که در بیمارانی که در طول سه سال به طور اتفاقی یک دوز روزانه از این داروهای ادارآور یا دارونما دریافت کرده‌اند، میزان عود سنگ‌های کلیوی تفاوتی ندارد. حدود ۴۹ تا ۵۹ درصد از این بیماران دچار علائم سنگ‌های کلیوی شدند یا شواهدی از ایجاد سنگ جدید یا رشد یک سنگ قدیمی در رادیوگرافی نشان دادند.

پایین‌ترین میزان عود سنگ کلیوی یعنی ۴۹ درصد در بیمارانی دیده شد که بالاترین دوز داروهای تیازیدی را مصرف کرده بودند. اما از لحاظ آماری این میزان خطر تفاوت معناداری با میزان خطر عود سنگ کلیوی در گروه دارونما نداشت.

کارشناسان می‌گوید یافته‌های این بررسی باعث تعجب پزشکانی می‌شود که درمان سنگ‌های کلیوی را انجام می‌دهند، اما این یافته‌ها هنوز آنقدر کافی نیستند که بر اساس آنها مراقبت استاندارد را تغییر داد. محدودیت اصلی این بررسی شمار نسبتا کم بیماران در آن بود: ۴۱۶ بیمار در این بررسی شرکت داشتند که به چهار گروه تقسیم شده بودند. سه گروه دوزهای متفاوت داروی ادرارآور یا مدر هیدروکلروتیازید را مصرف می‌کردند و به یک گروه دارونمای بی‌اثر داده شده بود. به گفته کارشناسان، شمار تقریبا حدود ۱۰۰ نفری افراد در هر یک از این چهار گروه برای شناسایی تفاوت‌های میان آنها از لحاظ پیامد درمانی کافی نیست.

یک نکته دیگر این است که داروهای ادرارآور تیازیدی برای بیماران دارای سنگ‌های کلسیمی با میزان بالای کلسیم در ادرار تجویز می‌شوند. داروهای ادرارآور تیازیدی با کاهش میزان ترشح کلسیم در ادرار خطر سنگ‌های کلسیمی را کاهش می‌دهند. این کارآزمایی شامل بیماران با میزان بالای کلسیم ادراری بود، اما بیش از یک سوم بیماران این ویژگی را نداشتند.

بالاخره اینکه داروی ادارآور تیازیدی مورد استفاده هیدروکلروتیازید یک داروی کوتاه‌اثر است و یک بار در روز مصرف می‌شد، در حالیکه معمولا در این نوع بیماران از داروهای ادارآور با اثر طولانی‌تر استفاده می‌شود یا هیدروکلروتیازید دوبار در روز تجویز می‌شود.

بنابراین کارشناسان می‌گویند با توجه به محدودیت‌های ذکرشده در این کارآزمایی یافته‌های آن فعلا برای تغییر دادن شیوه معمول برای پیشگیری از سنگ‌های کلیوی کلسیمی کافی نیست و بیمارانی که داروهای تیازیدی به این منظور برایشان تجویز می‌شود، باید به استفاده از دارویشان ادامه دهند.