«ساعت طلایی» برای درمان سکته مغزی

شایع‌ترین نوع سکته مغزی ناشی انسداد شریان‌های خون‌رسان به مغز بوسیله لخته‌های خونی است و در این نوع سکته مغزی درمان زودرس با دارو‌های حل‌کننده لخته می‌تواند میزان آسیب و ناتوانی ناشی از این بیماری را محدود کند، اما این درمان باید به اصطلاح در یک دوره یا ساعت طلایی انجام شود.

درمان زودرس با تزریق دارو‌های حل‌کننده لخته خون از نوع «فعال‌کننده‌های بافتی پلاسمینوژن» (tPA) که لخته‌های خون را حل می‌کند، می‌تواند جریان خون به مغز را دوباره برقرار کند.

این دارو‌ها هنگامی بیشترین تاثیر را دارند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن است پس از رخ دادن سکته مغزی استفاده شوند- و این مدت یا دوره طلایی عموما تا ۴/۵ ساعت پس از سکته مغزی است. اما اگر بیش از ۴/۵ ساعت از وقوع سکته مغزی گذشته باشد، روشن نیست که این دارو‌ها چقدر می‌توانند موثر باشند. در واقع یک ساعت اول پس از سکته مغزی- ساعت طلایی- بهترین هنگام برای تزریق این دارو‌ها است.

نکته مهم پیش از استفاده از این دارو‌ها انجام اسکن مغزی است تا تشخیص سکته مغزی از نوع «ایسکمیک» یا انسدادی (ناشی از اختلال خونرسانی به علت انسداد رگ‌ها) تایید شود. علت لزوم انجام سی‌تی‌اسکن مغز این است که اگر سکته مغزی از نوع «هموراژیک» (ناشی از پارگی رگ‌های مغز و خونریزی) باشد، دادن این دارو‌ها می‌تواند خونریزی مغزی را بدتر کند.

علائم هشداردهنده سکته مغزی

برای اینکه بتوان به موقع از این دارو‌ها استفاده کرد، باید علائم هشداردهنده سکته مغزی را شناسایی کنید. برای به یادآوردن علائم هشداردهنده سکته مغزی می‌توانید از تست FAST استفاده کنید که از حروف اول چهار کلمه تشکیل شده است:

صورت Face: لبخند بزنید و ببنید آیا یک طرف صورت‌تان پایین می‌افتد.
بازو‌ها Arms: هر دو بازویتان را بالا ببرید و ببینید آیا یک بازوی‌تان پایین می‌افتد.
سخن گفتن Speech: یک عبارت کوتاه را بگویید و ببینید آیا دچار لکنت می‌شوید یا حرف‌زدنتان عجیب می‌شود.
زمان Time: اگر پاسخ به هر یک از موارد بالا مثبت است، فورا به اورزانس زنگ بزنید و زمان شروع علائمتان را یادداشت کنید.

توجه داشته باشید که در درمان سکته مغزی دقیقه‌ها هم اهمیت دارند. باید هر چه زودتر خودتان را به مرکز درمانی برسانید که امکانات درمانی سکته مغزی را داشته باشد و و به این ترتیب بخت دریافت درمان حل‌کننده لخته خون را در صورتی که سکته مغزی ایسکمیک یا انسدادی داشته باشید، پیدا می‌کنید.

منبع: همشهری آنلاین