مقایسه پهپاد‌های آمریکایی MQ-۱ Predator و MQ-۹ Reaper؛ کدام یک بهتر است؟

پهپاد‌های آمریکایی در سال‌های اخیر همواره خبرساز بوده اند، از ساقط شدن یکی از آن‌ها توسط پدافند ایران در خلیج فارس تا ماجرای اخیر ساقط شدن یکی از پیشرفته‌ترین آن‌ها توسط جنگنده‌های روسی در دریای سیاه.

پهپاد‌ها از دهه ۱۹۹۰ نقش بسیار مهمی در عملیات‌های ارتش ایالات متحده ایفا کرده اند، اما شاید از خود پرسیده باشید که این پهپاد‌های پیشرفته چه ویژگی‌هایی داشته و در مقایسه با هم چه نقاط قوت و ضعفی دارند؟

MQ-۹ Reaper

دو رقیب اصلی در میان پهپاد‌های نظامی آمریکایی، پهپاد‌های MQ-۱ Predator و MQ-۹ Reaper هستند که هر دو پهپاد‌هایی بسیار توانمند و با تکنولوژی بسیار سری هستند که توسط کمپانی General Atomics و در کارخانه این کمپانی در سن دیگو ساخته شده اند.

همچنین این دو پهپاد‌هایی هستند که توسط قدرت‌های نظامی برتر جهان در غرب استفاده می‌شوند. بدین بهانه در ادامه این مطلب قصد داریم این دو پهپاد پیشرفته آمریکایی را با جزییات ب هم مقایسه کنیم و بگوییم که هر کدام در چه حوزه‌ای بر دیگری برتری دارد.

MQ-۱ Predator

در مورد Predator

MQ-۱ Predator یک پرنده با کنترل از راه دور است که توسط نیروی هوایی ایالات متحده و سازمان سیا از اواسط دهه ۱۹۹۰ مورد استفاده قرار گرفت تا اینکه در سال ۲۰۱۸ پهپاد MQ-۹ Reaper در زمینه کارآیی و میزان استفاده جای آن را گرفت.

Predator به شکل از راه دور و توسط دو خدمه که روی زمین هستند کنترل می‌شود. خدمه این پهپاد در یک ایستگاه کاری نشسته اند که شبیه کابین خلبان است، اگر چه فضایی بیشتر در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.

هر خلبان از راه دور دارای مانیتوری است که توسط دوربین قسمت جلوی پهپاد تغذیه می‌شود و یک نمایشگر مسیریابی و دستگیره کنترل نیز در کنار آن قرار دارد. وقتی خط دید مستقیمی وجود ندارد، کنترل از طریق یک لینک ماهواره‌ای صورت می‌گیرد.

پهپاد Predator عمدتاً برای عملیات شناسایی و تجسسی هوایی توسعه یافت و به همین خاطر دارای یک سری دوربین‌ها و سنسور‌های پیشرفته است. علاوه بر نقش تجسسی، پهپاد Predator توانایی حمل سلاح نیز دارد، از جمله دو موشک هوا به زمین Hellfire AGM-۱۱۴. جزییات عملیات‌های جنگی انجام شده توسط این پهپاد هنوز طبقه بندی شده هستند، اما نقش آن در تجسس، شناسایی و نظارت بر اهداف تعیین شده به خوبی مستند شده است.

مقایسه پهپاد‌های MQ-۱ Predator و MQ-۹ Reaper

این پهپاد که در ابتدا نام R-۱ Predator (R برای reconnaissance به معنای تجسسی) را داشت، نقش مهمی در جمع آوری اطلاعات در جریان عملیات ارتش ایالات متحده در افغانستان در سال ۲۰۰۱ داشت. بعد‌ها نام این پهپاد به M-۱ Predator (M برای چند منظوره) تغییر کرده و با تجهیز شدن به موشک‌های دقیق هلفایر، در عملیات‌های تهاجمی نیز به کار گرفته شد که جزییات آن‌ها هنوز در دسترس عموم قرار نگرفته است. اگر چه اکثر جزییات این عملیات‌ها طبقه بندی شده باقی مانده، اما نقش‌های استراتژیک پهپاد Predator احتمالاً به شرح زیر خواهد بود:

پشتیبانی نزدیک هوایی: حفاظت و پشتیبانی از نیرو‌های خودی با حمله به اهداف دشمن در همان حوالی به منظور نابود کردن تهدیدات

ممانعت از قدرت هوایی دشمن: این بخش از ماموریت پردیتور که اغلب با عنوان حمایت عمیق هوایی شناخته می‌شود، مربوط به از بین بردن اهداف دشمنی است که در آینده تهدیدی برای نیرو‌های خودی محسوب خواهند شد.

جمع آوری اطلاعات، تجسس و شناسایی: جمع آوری اطلاعات در هر عملیات نظامی از اهمیت و ضرورت بالایی برخوردار است. منابع این اطلاعات بسیار متنوع هستند. تجسس هوایی نقشی حیاتی در دادن اطلاعاتی دارد که تصمیم گیران برای رسیدن به نتایج مطلوب به آن‌ها نیاز خواهند داشت.

در مورد پهپاد Reaper

دیگر پهپاد مشهور ساخت کمپانی جنرال اتمیکس، پهپاد MQ-۹ Reaper یک هواپیمای نظامی با قابلیت کنترل از راه دور است که اولین بار در سال ۲۰۰۱ به پرواز درآمد و سپس در سال ۲۰۰۷ وارد سرویس شد. همانند پردیتور قدیمی تر، دو خلبان مستقر در زمین، از راه دور پهپاد MQ-۹ Reaper را هدایت و کنترل می‌کنند.

پهپاد قدیمی‌تر Predator در جریان عملیات‌های اولیه با سوانحی همراه بود و یک سوم این پهپاد‌ها در شرایط نامساعد هوایی دچار اختلال و مشکل می‌شدند. بدین ترتیب نیاز به یک نمونه قدرتمند‌تر و چندکارتر نسبت به Predator بود. برخلاف پهپاد‌های پیشین، پهپاد Reaper به وضوح به عنوان یک هواپیمای بدون سرنشین تهاجمی طراحی شده بود، اگر چه توانایی انجام ماموریت‌های شناسایی هوایی و جمع آوری اطلاعات را نیز داشت.

این پهپاد توان حمل سلاح‌های بیشتری نسبت به Predator داشته و به لطف سیستم موتوری توربینی، می‌توانست در ارتفاع بالاتری نسبت به نسخه قدیمی پرواز کند.

پهپاد Reaper در عملیات‌های تهاجمی دقیق بسیاری مشارکت داشته که از آن میان می‌توان به از بین بردن ایمن الظواهری رهبر القاعده در سال ۲۰۲۲ توسط سازمان سیا اشاره کرد. ایمن الظواهری در حالی که روی بالکن خانه‌ای در کابل، افغانستان قرار داشت توسط یکی از این پهپاد‌ها با موشکی نقطه زن مورد هدف قرار گرفت.

در این عملیات، یک پهپاد MQ-۹ Reaper که برای انجام عملیات کشتن الظواهری اعزام شده بود، یک موشک هدایت لیزری Hellfire R۹X را مستقیماً به سمت هدف شلیک کرد.

به جای داشتن یک کلاهک انفجاری، این موشک به تیغه‌هایی چرخان مجهز شده که بدون آسیب زدن به دیگر افرادی که در ساختمان بودند، هدف را نابود کرد. همچنین از همین پهپاد، اما با موشک‌های انفجاری بود که در سال ۲۰۲۰ برای ترور سردار شهید قاسم سلیمانی در فرودگاه بغداد استفاده شد.

MQ-۹ Reaper

تفاوت پهپاد‌های Predator و Reaper چیست؟

در کل، پهپاد Reaper بزرگ تر، سنگین‌تر و قدرتمندتر از پهپاد قدیمی‌تر Predator است و همچنین برد بیشتری داشته و نقاط سخت بیشتری روی آن قرار دارد که می‌تواند موشک‌های بیشتری را حمل کند.

ویژگی‌های پهپاد MQ-۱ Predator

برد: ۱،۲۵۰ کیلومتر
حداکثر سرعت: ۲۱۷ کیلومتر بر ساعت
سقف پرواز: ۲۵،۰۰۰ پا یا ۷،۶۲۰ متر
وزن خالی: ۵۱۳ کیلوگرم
وزن حداکثری در هنگام بلند شدن: ۱،۰۲۰ کیلوگرم
تسلیحات جنگی: جایگاه ۲ موشک
طول: ۸.۳۲ متر
عرض: ۱۴.۸۱ متر
ارتفاع: ۲.۱۱ متر
موتور: پیستونی چهار سیلندر Rotax ۹۱۴F

ویژگی‌های پهپاد MQ-۹ Reaper

برد: ۱،۹۳۱ کیلومتر
حداکثر سرعت: ۴۸۳ کیلومتر بر ساعت
سقف پروازی: ۵۰،۰۰۰ پا یا ۱۵،۳۴۰ متر
وزن خالی: ۲،۲۲۳ کیلوگرم
حداکثر وزن در هنگام بلند شدن: ۴،۶۷۰ کیلوگرم
تسلیحات جنگی: جایگاه ۷ موشک
طول: ۱۰.۹۷ متر
عرض: ۱۹.۹۹ متر
ارتفاع:۳.۸۱ متر
موتور: توربوپراپ Honeywell TPE۳۳۱-۱۰GD

دم‌های دو پهپاد با هم متفاوت است، جایی که Predator دارای دمی V شکل به سمت داخل است، در حالی که دم V شکل Reaper روی قسمت بالای بدنه عقب قرار گرفته است. دم V شکل پردیتور از پیشینه آن از نیروی دریایی گرفته شده است، طراحی اولیه‌ای که باید توانایی قرار گرفتن در داخل لانچر اژدر را می‌داشت.

موتور‌های دو پهپاد بسیار با هم متفاوت هستند. پهپاد Predator از یک موتور پیستونی چهار سیلندر Rotax ۹۱۴F با توان تولید ۱۱۵ اسب بخار نیرو استفاده می‌کند که به آن امکان می‌دهد از پایگاه تا ۴۶۰ مایل آن طرف‌تر پرواز کند و بعد از حداکثر ۱۴ ساعت گشت زنی، به پایگاه بازگردد.

Reaper که پهپادی بسیار قدرتمندتر است، از یک نیروگاه توربوپراپ Honeywell TPE۳۳۱-۱۰GD با قدرت تولید ۹۵۰ اسب بخار نیرو استفاده می‌کند که برد، سرعت، ارتفاع پرواز و قدرت حمل بار بیشتری نسبت به پردیتور به آن می‌دهد. نکته جالب اینکه هر فروند از پهپاد Reaper کمی بیش از ۳۰ میلیون دلار (۳۰.۲ میلیون دلار) قیمت دارد در حالی که قیمت هر فروند از پهپاد قدیمی‌تر Predator نزدیک به ۴۰ میلیون دلار است.

پهپاد‌های Predator و Reaper چه شباهت‌هایی دارند؟

هم MQ-۱ Predator و هم MQ-۹ Reaper هواپیما‌های بدون سرنشین با کنترل از راه دور هستند. هر دو از طریق خلبان‌هایی که روی زمین مستقر هستند از راه دور هدایت می‌شوند و می‌توانند داده‌ها را به طور مستقیم از طریق خط دید دریافت یا ارسال کنند، در صورتی که خلبانان در همان نزدیکی مستقر باشند.

همچنین هر دوی آن‌ها می‌توانند از طریق ماهواره ورودی‌های کنترلی را دریافت کرده و با پایگاه کنترل ارتباط برقرار کنند. طراحی کلی هر دو پهپاد شبیه هم است. هر دو دارای نرخ بالای طول بال نسبت به بدنه هستند که در میانه بدنه واقع شده و هر دو دارای ساختار فرود سه چرخ هستند.

هر دو پهپاد دارای استابلایزر‌های عمودی رو به داخل در زیر قسمت پشت بدنه بوده و هر دو از یک پروانه پیش برنده که روی قسمت عقب بدنه سوار شده، به پیش رانده می‌شوند.

نکته جالب اینکه اگر چه هر دو این پهپاد‌ها توانایی وارد کردن آسیب شدید به هدف خود را دارند، Predator و Reaper به ندرت توانایی دفاع از خود را دارند. اگر چه دید بسیار خوبی نسبت به جلو و پایین را برای اپراتور‌های خود ایجاد می‌کنند، توانایی مانیتور کردن فضای دور خودشان برای دیدن تهدید‌های نزدیک شونده را ندارند.

علاوه بر این، اگر اپراتور هر یک از این دو پهپاد متوجه فعالیت خصمانه شود، توانایی تغییر سریع مسیر یا ارتفاع برای جلوگیری از رویارویی و برخورد با آن تهدید را ندارد. نرخ بالای بال به بدنه نیز برای تاب آوردن محموله‌های با جی بالا را ندارد.

هیچ کدام از این دو پهپاد برای فعالیت در مناطق جنگی فعال، جایی که ممکن است مورد حمله مستقیم قرار گیرند، طراحی نشده اند. هر دوی پهپاد‌های Predator و Reaper از سقف یک میلیون ساعت پرواز در دوران خدمتشان عبور کرده اند.

پهپاد Predator چه برتری‌هایی نسبت به Reaper دارد؟

به طور خلاصه، پهپاد Predator نسبت به نسخه جدیدتر Reaper هیچ برتری قابل توجهی ندارد. Predator سرعت کمتری داشته و گرانقیمت‌تر از ریپر است و نمی‌تواند به اندازه آن تسلیحات جنگی حمل کند.

شاید بهترین چیز در مورد پهپاد پردیتور کاری است که در جریان عملیات‌های شناسایی علیه داعش و القاعده و طالبان و دیگر گروه‌های تروریستی در افغانستان و عراق انجام داده که بخش قابل توجهی از آن همچنان طبقه بندی شده باقی مانده است.

Predator براس سال‌ها در خدمت ارتش ایالات متحده بود تا اینکه در سال ۲۰۱۸ پهپاد Reaper به شکل عمده‌ای جای آن را گرفت، هر چند پس از خارج شدن اطلاعات از طبقه بندی سری خواهیم توانست بیشتر از نقشی کلیدی که پهپاد Predator در عملیات‌های تهاجمی ایفا کرده مطلع شویم. بدون شک جنرال اتمیکس نمی‌توانست بدون ساخت این پهپاد، پهپاد‌های پیشرفته‌تر Reaper را بسازد در شرایطی که در دوران خود، پردیتور پهپادی بسیار پیشرفته و توانمند بود.

پهپاد Reaper چه برتری‌هایی نسبت به predator دارد؟

تقریباً می‌توان گفت که ریپر در هر حوزه‌ای بهتر و کارآمدتر از پردیتور است. Reaper در ارتفاع بالاتری پرواز کرده، می‌تواند مسافت بیشتری را پیموده و سرعت آن نیز نسبت به Predator بیشتر است و البته می‌تواند تعداد بسیار بیشتری سلاح زیر بال‌های پهنش حمل کند که شامل ۴ موشک four AGM-۱۱۴ Hellfire و سه نوع سلاح دیگر مانند مهمات‌های تهاجمی حمله مستقیم یا بمب‌های هدایت لیزری Paveway II است. Reaper قابلیت‌های ویژه‌ای در عملیات‌های تهاجمی دارد توانمندی‌های تهاجمی دقیق آن از غیرنظامیان محافظت کرده و اهداف خود را نگران می‌کند.

نتیجه گیری

با توجه به چیز‌هایی که گفته شد، در مورد اینکه کدام یک از این پهپاد‌ها بهتر است، بحثی باقی نمی‌ماند. پهپاد Predator در افغانستان، عراق و سوریه بسیار عملکرد خوبی داشته و راه را برای نسل جدیدی از هواپیما‌های بدون سرنشین باز کرد. اما Reaper پهپاد نظامی آینده نزدیک است، هم برای عملیات‌های تجسسی و هم حمله‌های دقیق که در سال‌های اخیر بسیار موثر بوده است.

منبع: روزیاتو