۱۳ پیشنهاد برای تهران‌گردی که باعث سلامتی‌تان می‌شود
وقتی به تهران گردی فکر میکنیم اول از همه به چه ویژگی آن مکان گردشگری فکر میکنیم که آن را در لیست جا‌های گردشی قرار دهیم؟ ممکن است شما هر ویژگی که در نظر داشته باشید، اما این بار ما میخواهیم یک چیز دیگر به آن اضافه کنیم و آن توجه به سلامتی است. مثلا چیزی شبیه به اندازه پیاده‌روی برای دیدن آن مکان!
البته در این ایام، ما در این مطلب قصد داریم سیزده مکان زیارتی، گردشگری و تفریحی تهران را معرفی کنیم تا هم آنجا ببینید و هم مجبور شوید برای دیدن آن مکان‌ها کمی بیشتر پیاده‌روی کنید تا سلامت‌تان هم حفظ شود.
کتابخانه و موزه ملی ملک
تا سال ۱۳۷۵ کتابخانه و موزه ملی ملک در خانه ملک برپا بود، اما حاج حسین ملک از آغاز کار، گسترش آن را از نظر دور نداشت و بنای ساختمانی بزرگ‌تر را پیش‌بینی کرد. بر این اساس در ۲۹ تیرماه ۱۳۲۳ قطعه زمین بزرگی را در باغ ملی تهران (محل کنونی مؤسسه) برای ساختمان جدید کتابخانه و موزه وقف کرد.
احداث ساختمان جدید در زمان حیات حاج حسین ملک ممکن نشد تا اینکه آستان قدس رضوی طراحی و بنای ساختمان جدید را در سال ۱۳۶۴ آغاز کرد و در ۱۳۷۵ به پایان برد.
موزه باغ ملک از مجموعه‌های دیدنی‌ای تشکیل شده است، اگر بخواهیم چند مجموعه را به شما معرفی کنیم، می‌توان از این موارد نام برد:
۱- مجموعه سکه شامل ۳ هزار قطعه سکه و مدال ایرانی از سده ششم پیش از میلاد تا دوران پهلوی و نیز سکه‌هایی از یونان، جانشینان اسکندر، امپراتوری بیزانس، خلفای اسلامی و امپراتوری عثمانی.
۲- مجموعه آثار هنری شامل تابلوهای نقاشی هنرمندان بنام ایرانی مانند کمال‌الملک غفاری، لطفعلی صورتگر، هادی خان تجویدی و برخی نقاشان اروپایی و لوستر و مبلمان.
۳- مجموعه هنر لاکی شامل ۸۶ قطعه قلمدان، قاب آیینه و سرچسب‌دان که با نقاشی لاکی آراسته شده‌اند و برخی از آنها حدود ۳۰۰ سال قدمت دارند.
۴- مجموعه تمبر شامل هزاران قطعه تمبر از نخستین تمبرهای منتشر شده در ایران و جهان تا زمان حاضر.
۵- مجموعه فرش شامل ۳۴ تخته قالی و قالیچه از نقاط مختلف ایران که به‌وسیله زبده‌ترین بافندگان دو سده اخیر بافته شده‌اند و مجموعه‌های دیدنی دیگر که به تماشا نشستن آنها خالی از لطف نیست.
خانه شهید مدرس
شما که در کتاب‌های درسی نام شهید مدرس و عدالت‌طلبی ومبارزه علیه هرگونه استبداد این شهید بزرگوار را شنیده‌اید، حتماً علاقه‌مند هستید محل زندگی شهید مدرس را ببینید، ما به شما خانه شهید مدرس را معرفی میکنیم.
خانه شهید مدرس در محله عود لاجان از محلات محدوده حصار ناصری شهر تهران قرار دارد. این خانه که کامل‌ترین شکل یک خانه سنتی را در بافت تاریخی تهران به نمایش می‌گذارد، از بخش‌های مختلف اندرونی و بیرونی، مطبخ، کالسکه‌خانه و ...تشکیل شده است. در این خانه تاریخی مجموعه‌ای از هنرها شامل گچ‌بری، حجاری، آجرکاری، گره چینی، نقاشی و کتیبه‌نگاری در کامل‌ترین شکل، به کار رفته است. در نقشه تاریخی شهر تهران که متعلق به سال ۱۲۷۵ هـ. ق است، این خانه با عنوان «خانه وزیرمختار فرانسه» مشخص شده است.
مرحوم سید حسن مدرس در اوایل قرن معاصر و در دوره نمایندگی مجلس، در این خانه سکونت داشته است.
خیابان‌گردی
خیابان‌های قدیمی تهران حال و هوای خاص خود را دارد و محل مناسبی برای گشت‌وگذار و دیدن محسوب می‌شوند، حتماً پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌های شما از این خیابان‌ها خاطراتی برای شما تعریف کرده‌اند؛ خاطراتی از دوران کودکی خودشان، خاطراتی از جنس شعرهای قدیمی بانواهای خاص، با چرخش چرخ و فلک، کوچه های با نما های آجری، با صدای زنگ مرشد زورخانه، با بوی نان سنگگ؛ میخواهیم سری بزنیم به یکی از این کوچه های قدیمی؛ پیشنهاد ما به شما کوچه لولاگر یا همان کوچه قرینه است. کوچه لولاگر، کوچه کوچکی است در خیابان معروف نوفل‌لوشاتوی تهران و قدیمی‌ترین پیتزافروشی تهران نیز در آن واقع شده است، اما این خصوصیت‌ها نمایانگر تمام و کمال ویژگی‌های قابل‌توجه و شاخص این کوچه را به‌حساب نمی‌آیند.
کوچه لولاگر یک کوچه قرینه است که تمام خانه‌ها و نماها، بالکن‌ها و پنجره‌های آنها و حتی درختان کاشته شده در درون خانه‌ها به‌صورت قرینه و موازی از ابتدا ساخته شده است. به‌محض ورود در این کوچه با بالکن‌ها، پنجره‌ها و نماهای شیشه‌ای مشابه در دو طرف کوچه مواجه می‌شویم که تا انتهای کوچه ادامه دارد. اگرچه سال‌ها از عمر ساختمان‌ها و کوچه لولاگر می‌گذرد، اما با توجه به ادامه حیاط‌ها در یک سوی کوچه و حضور و زندگی ساکنان در آن توسط مالکان اصلی، می‌توان نشانه‌هایی از زندگی سابق را در این محل دید.
بسیاری از شهروندانی که به بهانه خوردن پیتزاهای متفاوت قدیمی‌ترین پیتزافروشی تهران به این کوچه می‌آیند، معمولاً تحت تأثیر فضای متفاوت این کوچه قرار می‌گیرند. برای سر زدن به کوچه «لولاگر» می‌توانید به خیابان حافظ - خیابان نوفل‌لوشاتو - نرسیده به پل حافظ بروید.
مسجد و مدرسه فیلسوف‌الدوله
مسجد و مدرسه فیلسوف‌الدوله از اماکن مذهبی و تاریخی منطقه ۱۲ شهر تهران است. این مسجد توسط میرزا کاظم فیلسوف‌الدوله ملقب به ملک‌الطبا، پزشک مشهور دوره ناصری (مظفرالدین شاه) متوفی در سال ۱۳۲۳ هجری قمری ساخته شده است.
این بنا در خیابان مصطفی خمینی در کنار امامزاده سید اسماعیل (ع) قرار دارد. پیرامون صحن را ۱۲ حجره و دو ایوان احاطه کرده و در جبهه مقابل ورودی شبستانی ستون‌دار وجود دارد که برای برگزاری مراسم نماز از آن استفاده می‌شود. ورودی بنا مسیری غیرمستقیم به صحن دارد و در آن عناصری چون جلوخان، هشتی، دالان و ایوان به کار رفته است.
از ویژگی‌های این بنا وجود مقبره بانی آن کنار حیاط بسیار کوچک پشت صحن است. کاشی‌کاری‌های ظریف و کاربندی‌های زیبا از دیگر مشخصه‌های مسجد فیلسوف‌الدوله است. چنین به نظر می‌رسد که دو مناره واقع در دو سوی ورودی بنا به‌صورت ناتمام رها شده است. گفتنی است، برای بازدید مسجد و مدرسه فیلسوف‌الدوله می‌توانید به خیابان مصطفی خمینی، بین چهارراه سیروس و مولوی، جنب امامزاده سید اسماعیل (ع) مراجعه کنید.
عمارت مسعودیه
دیدن عمارت مسعودیه را از دست ندهید، این عمارت یکی از زیباترین مکانهای گردشگری شهر تهران محسوب می‌شود. عمارت مسعودیه یکی از خانه‌های تاریخی شهر تهران است که در خیابان جمهوری، نرسیده به بهارستان، خیابان ملت، تقاطع خیابان اکباتان قرار دارد.
عمارت مسعودیه به دستور مسعود میرزا ملقب به ظل‌السلطان(فرزند ناصرالدین‌شاه) در سال ۱۲۹۵ هجری قمری در زمینی به مساحت حدود ۴۰۰۰ مترمربع بنا شد. معمار این بنا، استاد شعبارمعمارباشی و ناظر آن میرزا رضا قلی خانی ملقب به سراج‌الملک بوده است. این بنا از دو قسمت اندرونی و بیرونی و دیگر ملحقات تشکیل شده است.
زیربنای بسیاری از ساختمان‌های فرهنگی کشور در این عمارت پایه گذاشته شد. نخستین کتابخانه و موزه ملی ایران در بخشی از این عمارت برپا شد؛ در حدود سال‌های ۱۳۰۴، انجمن معارف با استفاده از یکی از اتاق‌های این عمارت، نخستین کتابخانه رسمی کشور را که پایه اصلی و اولیه کتابخانه ملی بود، بنا نهاد. چند سال بعد نیز یکی دیگر از اتاق‌های این عمارت به نگهداری از عتیقه‌های باستانی که از گوشه و کنار کشور به دست آمده بود، اختصاص یافت و در حقیقت نخستین موزه ایران در آن پایه‌گذاری شد و در سال ۱۳۱۸، اشیای عتیقه آن به موزه ملی منتقل شد.
پارک پردیسان
پارک جنگلی پردیسان از شمال به بزرگراه همت و محله شهرک غرب، از شرق به بزرگراه شیخ فضل‌الله نوری، از غرب به مسیل رودخانه پونک و از جنوب به بزرگراه حکیم و محله بلوار مرزداران محدود می‌شود. بزرگراه یادگار امام با جهت شمال به جنوب، این بوستان را به دو بخش تقسیم کرده که پیوند آنها از طریق دو پل برقرار شده است.
اهداف اصلی این پارک را می‌توان در ارائه خدمات آموزشی، پژوهشی و تخصصی محیط‌زیست و ارائه آموزش‌های عمومی همراه با گذران اوقات فراغت خلاصه کرد. موزه تنوع زیستی، موزه آب و باغ‌وحش ازجمله بخش‌های مستقر در این بوستان بزرگ است. موزه تنوع زیستی با انواع حیوانات و حشرات تاکسیدرمی شده و زنده، موردتوجه مراجعه‌کنندگان این بوستان جنگلی قرار دارد.
حیات‌وحش موجود در پارک شامل گوشت‌خواران، علفخواران، همه‌چیزخواران، پرندگان شکاری و سایر پرندگان را شامل می‌شود. سالن همایش و اجتماعات، سالن نمایش فیلم، بوفه، پارکینگ و سرویس بهداشتی از دیگر امکانات این بوستان است.
موزه ساعت
این موزه در خردادماه ۱۳۷۸ خورشیدی افتتاح شد. در این موزه ابزارهای زمان‌سنجی به نمایش گذاشته شده‌اند. درواقع تماشاگه زمان مکانی است که بخشی از تلاش‌های چندین هزارساله بشری درزمینه ساخت انواع ابزارهای سنجش زمان را در معرض دید علاقه‌مندان قرار داده است.
در بخش فضای باز موزه ساعت، ماکت انواع ساعت‌های ابتدایی نظیر ساعت‌های آفتابی، آبی، شنی و… به چشم می‌خورد و بازدیدکنندگان می‌توانند از نزدیک با شکل و مکانیسم و چگونگی عملکرد ساعت‌های قدیمی آشنا شوند. در داخل ساختمان موزه که از دو طبقه تشکیل شده، سیر تکامل انواع ساعت‌های مکانیکی متعلق به قرن ۱۷ تا ۲۰ میلادی نشان داده شده است. ساعت‌هایی نظیر ساعت شاهینی، آونگی، رومیزی، دیواری و ایستاده که هریک از آنها تلفیقی از هنر مجسمه‌سازی، میناکاری، معرق و… را با صنعت ساعت‌سازی نمایش می‌دهند.
در طبقه دوم این موزه، ساعت‌های جیبی معمولی و ساعت‌های جیبی سفارشی متعلق به شخصیت‌های برجسته تاریخی و سیاسی، ساعت‌های ویژه‌ای چون ساعت کارت‌زنی، شیفت نگهبانی، ساعت کشتی و همچنین ساعت‌های مچی در انواع مختلف دسته‌بندی و دو زمانه به چشم می‌خورد. در بخش تقویم‌ها نیز تقویم‌های مختلف ایرانی، شخصیت‌های برجسته در امر تقویم‌نویسی، ماکت قدیمی‌ترین سند تاریخ‌دار ایرانی (کتیبه بیستون) نگهداری می‌شوند که از بخش‌های جالب این موزه به شمار می‌روند.
از دیگر بخش‌های موزه، بخش نمایش انواع فسیل‌های مربوط به دوران مختلف زمین‌شناسی و معرفی ساعت‌ها و ساعت‌سازان معروف است. نمای ظاهری ساختمان موزه ساعت جذابیت این مجموعه دوچندان ساخته است. تماشاگه زمان در خیابان ولیعصر، خیابان سرلشگر فلاحی (زعفرانیه)، نبش چهارراه پرزین بغدادی واقع شده است.
بهشت مادران
بوستان بهشت مادران یکی از پارک‌های شهر تهران است که مخصوص خانم‌ها راه‌اندازی شده است و خانم‌ها می‌توانند به دلیل تمهیدات لازم پیش‌بینی‌شده، در یک فضای امن بدون الزامی بودن حجاب در آن اوقات خوبی را سپری کنند و برای چندساعتی هم شده از کارهای معمول روزانه و خانه‌داری فاصله بگیرند و خستگی درکنند. بوستان بهشت مادران ۱۹ هکتار وسعت دارد و در انتهای خیابان شهید کاویان غربی در منطقه سیدخندان، خیابان شریعتی، خیابان جلفا واقع شده است.
اراضی این پارک که در گذشته جزو محدوده عباس‌آباد محسوب می‌شد، از سال ۱۳۸۷ خورشیدی به اولین بوستان اختصاصی بانوان تبدیل شد. این بوستان دارای امکانات متنوع و متعددی برای استفاده بانوان است که ازجمله آن می‌توان به خانه فرهنگ حورا، خانه سلامت مادر، سالن تیر و کمان، آمفی‌تئاتر روباز، پیست دوچرخه‌سواری، ایستگاه روزنامه‌خوانی، آلاچیق، بوفه، جاده تندرستی، سرویس‌های بهداشتی، زمین‌بازی کودکان و کتابخانه اشاره کرد. خانم ها به راحتی می توانند در این مکان و با آرامش کامل به پیاده روی بپزدارند؛ و مکانهای تفریحی فراوانی برای تفریح در این مکان است.
این بوستان از شنبه تا پنج‌شنبه از ساعت ۷ صبح الی ۱۸ پذیرای بانوان است. مادرانی که فرزند پسر کمتر از ۵ سال دارند، می‌توانند فرزند خود را همراه بیاورند (از ورود پسران با بیش از سن ۵ سال، ممانعت به عمل می‌آید). لازم به ذکر است که عکس‌برداری و فیلم‌برداری در محوطه داخلی پارک ممنوع است.
غار بیوک آقا
آیا می‌دانید در تهران هم غارهای بزرگ وجود دارد؟ شما که همیشه برای دیدن غار به همدان سفر می‌کنید، در تهران هم غارهایی با جاذبه فراوان وجود دارد که شاید شما از محل آن اطلاع نداشته باشید؛ این با ر یه محل جذاب و دست ساز را به شما معرفی میکنیم؛ محلی که از نظر گردشگری بسیار زیبا می باشد و با دستان بیوک آقا ساخته شده است! غار بیوک آقا مکانی است که میخواهیم به شما پیشنهاد دیدن آن را کنیم.
غارهای بیوک آقا، نام سه غار در مسیر جاده کن است که پس از گذشتن از بقعه امامزاده داوود و جاده ده سنگان، با دو ساعت پیاده‌روی می‌توان به آنها رسید. این غارها در اثر فعالیت‌های زمین‌ساختی به وجود نیامده‌اند، بلکه جزو غارهایی هستند که توسط انسان حفر شده‌اند. سازنده این غارها فردی به نام بیوک آقا است که اصالتاً تبریزی بوده و با دست و ابزارهای ساده‌ای چون درفش و تیشه و با صرف زمان طولانی، اقدام به حفر این غارها کرده است. به گفته او هدفش از حفر این غارها، ایجاد جان‌پناه برای کوهنوردانی بوده که در این مسیرها رفت‌وآمد دارند و حدوداً ظرفیت پذیرش ۲۰ الی ۳۰ نفر را دارد.
یکی از غارهای این مجموعه به نام غار سنگان در مدت ۱۱ سال و غار دیگر به نام غار جانستون در مدت ۲۳ سال ایجاد شده‌اند. غار جانستون در حدود ۲۰ تا ۳۰ نفر ظرفیت دارد. بیوک آقا که در حال حاضر ۸۰ سال دارد، ۶۰ سال از عمر خود را صرف کندن غار در کوه‌ها برای کوهنوردان در مناطق مختلف کشور کرده است.
موزه فرش رسام عرب‌زاده
یکی از هنرهای زیبا و موردعلاقه ایرانی‌ها بافتن فرش با زمزمه و نجوا کردن نواهای ایرانی و شعرهای مخصوص است که این نواها را حتماً در فیلم‌های ایرانی وقتی که بازیگر در حال بافتن فرش است، شنیده‌اید. این هنر ایرانیان در چشم مردم ایران و جهان برق شعف می‌اندازد، اگر می‌خواهید به تماشای فرش‌های زیبا بروید ما به شما موزه فرش رسام عرب را پیشنهاد میکنیم.
در سال ۱۳۴۵ خورشیدی، رسام عرب‌زاده در کارگاه خصوصی خود، نمایشگاهی از فرش‌ها و طراحی نوین خود را برپا می‌کند که نام او و هنر او را پرآوازه می‌سازد.
در سال ۱۳۵۲ در خانه آفتاب و در سال ۱۳۵۳ در انستیتو گوته، دوستداران فرش شاهد ابتکارات وی در عرصه بافت و طرح‌های نوین وی می‌شوند. رسام عرب‌زاده در سال ۱۳۵۶ با برپایی موزه فرش، اقدامات جدی و پردامنه‌ای را در حوزه کارشناسی و انتخاب فرش‌های نفیس آغاز می‌کند.
درنهایت در سال ۱۳۷۳ موزه فرش رسام عرب‌زاده توسط بنیاد فرهنگی و هنری فرش رسام عرب‌زاده و همکاری شهرداری تهران تأسیس می‌شود.
در این تاریخ بنیان‌گذاران فرش نوین ایران (ازجمله سید ابوالفتح زیدی لطیفی ملقب به رسام عرب‌زاده)، ۶۶ قطعه فرش اصیل ایرانی (ازجمله اغلب فرش‌های نفیس خود) را به این مجموعه هدیه کردند که در معرض دید عموم مردم ایران و چهره‌های سرشناس ایران و جهان (اعم از هنرمندان و شخصیت‌های برجسته دولتی و فرهنگی) قرار گرفت. اگر به دنبال دیدن فرش های زیبا با هنر دستان فرشبافان ایرانی هستید، حتما به این نمایشگاه سری بزنید. موزه فرش رسام عرب‌زاده در خیابان پاسداران، بوستان یکم پلاک ۶ قرار دارد.
پارک آبشار
پارک آبشار تهران یکی از جاذبه‌های کمتر شناخته‌شده شهر تهران است که در ارتفاعات شمال غربی پارک جنگلی لتمال کن در غرب بزرگراه همت بعد از جنت‌آباد و روبه‌روی دریاچه چیتگر احداث شده است. وجود یک آبشار مصنوعی بر فراز کوه‌ها باعث زیبایی محیط شده و در کاهش دمای محیط به‌شدت تأثیرگذار است.
این مجموعه تفریحی- گردشگری تلفیقی از بام تهران و آبیدر سنندج است و مسیر دسترسی به آبشارهای آن، از طریق پله‌های سنگی که از قسمت پارکینگ شروع می‌شوند، صورت می‌گیرد و تا ارتفاع ۲۰۰ متری از سطح زمین، پیش می‌رود. در این ارتفاع، اولین آبشار واقع شده است. در این قسمت آلاچیق‌هایی قرار داده شده‌اند تا افرادی که تمایل به ادامه مسیر ندارند در این مکان اسکان‌یافته و از آرامش و سکوت محیط لذت ببرند.
وجود هشت برکه آب، پیست دوچرخه‌سواری، پیاده‌راه، باغ‌های ایرانی با پوشش گیاهی متنوع همچون نخل مرداب، کاکتوس، سماق امریکایی، بلوط و موگو، فضای بازی کودکان و… از دیگر دیدنی‌های این پارک به شمار می‌روند.
باغ پرندگان
این مجموعه یکی از بزرگ‌ترین باغ‌های تهران و بزرگ‌ترین باغ پرندگان خاورمیانه است و با وجود آلودگی هوا و ترافیک بالای تهران، این باغ یک مکان آرامش‌بخش و به دور از هرگونه آلودگی است. وجود انواع و اقسام پرندگان مختلف در این باغ انسان را به شعف وامی‌دارد.
این مجموعه در طبیعت پاک طراحی و ساخته شده است تا شرایط نگهداری بهتری به‌صورت طبیعی برای پرندگان مهیا شود. بیش از ۶۵۰۰ پرنده از ۵۵ گونه متفاوت در این مکان نگهداری می‌شوند، ازجمله پرندگان شکاری، کوهی، صحرایی و آبزی در این باغ وجود دارند. یکی از ویژگی‌های باغ پرندگان تهران، رها بودن پرندگان در محیط است طوری که اکثر پرندگان این مجموعه در خارج از قفس و در فضای باز باغ نگهداری می‌شوند.
حضور کارشناسان در این مجموعه کمک بزرگی است تا بازدیدکنندگان با این پرندگان و ویژگی‌های فیزیکی، زیستی و شرایط نگهداری آنها، بیشتر آشنا شوند.
وجود برکه‌های آبی، پل‌های چوبی، آبشارها، آلاچیق‌ها، پرندگان زیبا و در بعضی مواقع کمیاب سبب آرامش خیال و لذت در شما می‌شود، گویی در رؤیا به سر می‌برید!
امکانات رفاهی در این باغ بسیار است و حتی در این باغ خودروهای کوچک برقی و کالسکه‌هایی تعبیه شده تا بازدیدکنندگان بتوانند طول مسیر این پارک را با آنها طی کنند و در هرجایی از مسیر که خواستند پیاده شوند.
بزرگ‌ترین مجموعه نگهداری پرندگان در جنگل‌های لویزان واقع در منطقه شمال شرقی تهران قرار دارد و هرروز از ساعت ۸ تا ۱۸ برای حضور شهروندان آماده است.
تنگه‌واشی
تنگه‌واشی شامل دو تنگه است که تنگه اول به نام «واشی» و تنگه دوم به نام «سا» است. آبشاری با ارتفاع ۱۵ متر در انتهای تنگه دوم وجود دارد. شاید یکی از جذاب‌ترین بخش‌های سفر به تنگه‌واشی حرکت در رودخانه‌ای است که بین یک دره سنگی قرار دارد.
تنگه‌واشی علاوه بر طبیعت زیبا، دارای آثار تاریخی زیادی است. یکی از سه کتیبه معروف دوره قاجار در این تنگه واقع شده است. فتحعلی شاه به علت اینکه دوران پیش از پادشاهی خود را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجسته‌های موجود در شیراز، سه نفر به نام‌های حجارباشی، نقاش‌باشی و معمارباشی را مسئول ساخت این سه کتبیه در تهران کرد.
کتیبه‌ای که در تنگه واشی قرار دارد، ابعاد شش در هفت متر دارد و نقش برجسته روی آن حکایت از وقایع زمان فتحعلی شاه دارد که دورتادور کتیبه حکاکی شده است. بزرگ‌ترین نقش برجسته این کتیبه‌ها، نقش شکارگاه با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است.
