رویای خودروسازی آقای کوک

اپل به دلیل قدرتی که در برندسازی داشته به راحتی می‌تواند خود را در کانون توجه قرار دهد.

کاری که به خوبی در بخش خودروسازی نیز انجام داده و اکنون نشریات خودرویی معتبر همچون اتوکار و کارانددرایور نیز در مورد آن به بحث می‌پردازند.

مجله اتوکار با پرداختن به این موضوع این نکته را خاطرنشان کرده است که اپل قصد دارد وضعیت کنونی خودروسازی را متحول کند و با محصولی جنجالی کاری کند که کهنه‌کارهای این صنعت ناگزیر از دنباله‌روی آن باشند.

تیم کوک مدیرعامل اپل اکنون به‌طور کلی و مبهم درخصوص خودرویی که در سایت اپل واقع در سانتاکلارا در حال توسعه است حرف می‌زند و البته تنها تصویری که از آن نشان داده خودرویی نیست که کوک و دوستانش بتوانند سالی 500 هزار دستگاه از آن بفروشند. این عدد هدف‌گذاری اپل برای فروش خودرو در سال 2026 است.

هر چند آنها هنوز زیرساخت‌های لازم برای رسیدن به این هدف را در اختیار ندارند. اپل اگر‌چه در این صنعت از بقیه عقب‌تر است، اما ابزارهای قدرتمندی در اختیار دارد. ابزارهایی مانند خلاقیت بی‌انتها، جسارت در طراحی که خودروسازان چندان با آن میانه‌ای ندارند، قدرت برندسازی و از همه مهم‌تر ارزشی برابر با 580 میلیارد دلار در بازار سرمایه که حدود 10 برابر بی‌ام‌و است.

اپل تولید 500 هزار دستگاه خودرو در سال 2026 را هدف‌گذاری کرد

آی‌فون چرخدار یا یک ماشین رویایی؟
حضور گوگل این غول دست‌نیافتنی نرم‌افزاری دنیا در صنعت خودرو، اتفاق ناگهانی و شوکه‌کننده‌ای نبود. این شرکت حداقل طی 10 سال اخیر بارها اعلام کرده بود که مایل است به دنیای اتومبیل‌ها به هر طریق که شده ورود کند.

با توسعه هرچه بیشتر سیستم‌عامل اندروید و استفاده گسترده آن در سیستم ناوبری خودروهای مدرن، رویای خودروسازی گوگل نیز جدی‌تر شد. تا اینکه سرانجام اولین تولیداتش را زیر شدیدترین نظارت‌ها راهی خیابان کرد؛ اما حضور اپل این شرکت ثروتمند موبایلی، کاملا غافلگیرانه و برق‌آسا بود.

آن اوایل تصور می‌شد این پدیده یکی از همان شوخی‌های گجتی معروف است. اپل که متخصص پنهان‌کاری است، در ابتدای کار کمترین اطلاعات را در اختیار رسانه‌ها قرار می‌داد؛ اما کمی که گذشت اپل دیگر نتوانست زیر بار فشارها تحمل کند و گوشه‌ای از پروژه خود را منتشر کرد.

خودروی اپل یکی از همان رویاهای فانتزی عصر دیجیتال به حساب می‌آید ولی واقعیت آن است که قوانین سختگیرانه کشورها و بازاری که حتی برای کهنه‌کاران صد ساله نیز تنگ شده، ریسک تولید نهایی این خودرو را بیش از پیش بالا می‌برد.

هرآنچه داریم اطلاعاتی است از گمانه‌زنی‌ها، نفوذ جاسوسان صنعتی، اطلاعیه‌های رسمی و اخباری که دوستان نزدیک «تیم کوک» مدیرعامل اپل منتشر کرده‌اند. آیا اپل همان انقلابی که با تولید آی‌فون پدید آورد را با خودرویش نیز تکرار می‌کند یا این پروژه تبدیل به بزرگ‌ترین شکست صنعتی یک دیجیتالی در تاریخ می‌شود؟

کارخانه‌ای مرموز که در خلال جنگ جهانی دوم پایگاه نیروی دریایی آمریکایی‌ها بوده است. جایی نزدیک به دفتر مرکزی شرکت. محلی که ثروتمندترین شرکت دنیا در حال ساخت اولین خودرویش است.

می‌گویند خودروی اپل یک برقی تمام‌عیار است. خودرویی که هنوز برایش نامی انتخاب نشده ولی مطمئنیم که نامش هرگز iCar نخواهد بود. می‌دانیم که در حال حاضر در داخل شرکت به آن «پروژه تیتان» می‌گویند. اپل خود تاکید می‌کند که روی این محصول صدها متخصص در حال کار هستند. متخصصانی که گفته می‌شود تعدادی از آنها از شرکت بی‌ام‌و هستند.

شاید بی‌ربط نباشد ولی تقریبا همه می‌دانند که تیم کوک از علاقه‌مندان مدل i3 باواریایی‌ها است. حضور چند باره او در کارخانه لایپزیگ بی‌ام‌و نباید خیلی اتفاقی بوده باشد.

نشریه آلمانی منیجر مگزین به نقل از منابع معتبری که نخواسته‌اند نامشان فاش شود می‌گوید اپل و بی‌ام‌و به توافقی کامل و درازمدت رسیده‌اند تا خودروهای الکتریکی تولید کنند.

این مذاکرات که ظاهرا از پاییز سال ۲۰۱۴ آغاز شده بود،‌ به یکباره به دلیل اختلافات تا مرز از هم پاشیدن هم رفت، ولی طرفین توافق کردند که گفت‌وگوها را ادامه دهند. شایعه شده است که در بین کارمندان خودروی اپل، مدیر تحقیق و توسعه مرسدس‌بنز در بازار آمریکای شمالی نیز حضور دارد. بی‌ام‌و یا مرسدس‌بنز فرقی ندارد، چراکه خبرهای موثقی درباره حضور مهندسان آلمانی حوزه خودرو در این پروژه در دست داریم.

چندی پیش از گوشه و کنار خبر رسید که این خودرو احتمالا با ساختار مینی‌ون تولید می‌شود. این یکی از همان رازهایی است که هنوز اپل درباره‌اش حرفی به میان نیاورده است. به‌طور حتم اپل قصد ندارد خودش را مانند تسلا در دنیای اسپرت‌ها محدود کند. حالا دیگر دید دنیا نسبت به خودروهای برقی تسلا،‌ غیر قابل تغییر است؛ یعنی کمتر کسی می‌تواند به خود بقبولاند که این شرکت روزی بخواهد یک محصول خانوادگی یا محافظه‌کار تولید کند. البته چالش آتی اپل، میزان درگیر کردن خودروی تولیدی‌اش با فناوری موبایلی است.

اینکه محصول جدید یک گجت سرگرم‌کننده با امکان اتصال به دنیای مجازی باشد، خیلی ترغیب‌کننده نیست.

این روزها مردم نیازی به یک «آی‌فون چرخ‌دار» ندارند. آنها یک خودروی واقعی،‌ ایمن، کم‌مصرف، مقرون به صرفه و زیبا می‌خواهند؛ آیتم‌هایی که شرکت در تک‌تک آنها بی‌تجربه است. اگر خودروی اپل بخواهد مانند گوشی‌های آنها از ساختار متفاوت شارژ بهره بگیرد، آن وقت است که خیلی زود از جاده‌ها طرد می‌شود.

شورولت ولت با تمام ادعاهایش مجبور بود تا گاهی از جایگاه‌های برق‌رسانی نیسان «لیف» به‌عنوان جدی‌ترین رقیبش استفاده کند. یک روزنامه آلمانی در گزارشی اختصاصی به جزئیاتی تازه درباره این پروژه پرداخته بود.

اطلاعاتی که آنها منتشر کردند با سکوت معنادار اپلی‌ها روبه‌رو شد. به گفته آنها، کمپانی اپل یک آزمایشگاه پنهانی برای طراحی و توسعه یک خودرو در برلین راه‌اندازی کرده است و ظاهرا برنامه‌هایی مشخص در مورد زمان عرضه خودروی خود در بازار آلمان دارد. کمی بعد رویترز گزارش داد که اپل جیمی کارلسون، یکی از مهندسان برجسته تسلا را به خدمت خود درآورده است.

پیش از آن نیز شماری از چهره‌های صاحب‌نام در این عرصه از جمله مگان مک‌کلاین از مدیران سابق فولکس‌واگن نیز به اپل پیوسته بودند. تقریبا مطمئن هستیم که شرکت اکنون بین ۱۵ تا ۲۰ تن از کارشناسان و مهندسان برجسته صرفا آلمانی را به کار گرفته تا ذهن و فعالیت خود را بر ساخت «خودروی آینده» متمرکز کنند.

این افراد نسبتا جوان هستند، در زمینه مهندسی و همچنین ساخت نرم‌افزار و سخت‌افزار تخصص دارند. با این حال واقعیت آن است که اپل بر خلاف شرکت‌های معمول خودروسازی از شبکه لازم برای فروش، توزیع و تعمیر این خودروها برخوردار نیست و شیوه کرایه را فعلا برگزیده است.

همچنین می‌دانیم که خودروی اپل قرار است در کارخانه‌ای در اتریش به تولید انبوه برسد. شرکت «مگنا» احتمالا گزینه اصلی این همکاری خواهد بود. برخی خبرها حتی حاکی از آنند که اپل در ۱۸ ماه آینده خودروسازی تسلا را به قیمت ۷۵ میلیارد دلار به‌طور کامل خواهد خرید. خودروی آینده اپل قطعا روباتیک با هدایت مستقل نیست.

دست‌کم از ابتدا این‌گونه طراحی نشده است. هرچند به اعتقاد برخی ناظران بعید به نظر می‌رسد اپل چنین تصمیمی گرفته باشد. این گروه چشم‌پوشی اپل از خودرویی خودکار را مایه شگفتی می‌داند چون اپل نمی‌خواهد از گوگل عقب بماند.

خودروی روباتیک گوگل در آستانه تکمیل است و قرار است شمار کمی از آن به‌صورت گزینشی به مشتری‌هایی خاص واگذار شود. جزئیاتی هم از ظاهر این خودرو در دست نیست. چندی پیش جانی آیو، نایب‌رئیس ارشد بخش طراحی اپل، از ظاهر خودروهای موجود در بازار انتقاد کرده بود. از سویی، او خود مجموعه‌ای از خودروهای قدیمی و اسپرت دارد. ناظران می‌گویند اپل فرصت مناسبی را برای ورود به عرصه خودروسازی انتخاب کرده است.

این شرکت همواره ایده‌های موجود را به محصول مشتری‌پسندی تبدیل کرده و افتخار نهایی را نصیب خود کرده است؛ ایده‌هایی که دیگران روی آن کار کرده اما نتوانسته‌اند به سرانجام برسانند. این روزها هم خودروسازانی چون تسلا، تویوتا یا بی‌ام‌و برای تصاحب بازار خودروهای برقی تلاش می‌کنند، اما مشتریان هنوز می‌گویند: «ایده خوبی است، اما...»

تاکنون کانسپتی از سوی اپل به‌طور رسمی معرفی نشده است تا بتوان روی آن احتمال اقبال یا رویگردانی بازار از این خودرو را بررسی کرد. اگر چه اپل در مسیر ساخت محصولات جدید همیشه پنهانکاری را در دستور کار قرار داده اما شاید در مورد ساخت خودرو این سطح از مخفی‌کاری کمی خطرناک باشد.

چرا‌که آنها تا زمان رونمایی نمی‌توانند احساس بازار را به محصول خود متوجه شوند و خودرو نیز مانند تلفن همراه یا هدفون نیست که بتوان بلافاصله طرح آن را در هم ریخت و محصول جدیدی با توجه به نیاز بازار را جانشین قبلی کرد.

طرح‌هایی که تاکنون منتشر شده‌اند حتی اگر به خودرو اپل تعلق داشته باشند، بیشتر به کانسپت‌هایی می‌مانند که تنها برای قدرت‌نمایی طراحی ارائه شده‌اند و راه به بازار نخواهند برد. حتی اگر همین را هم تولید کند باز موضوعات قابل بحثی باقی می‌ماند. مشخص نیست اپل، بعد از تولید نهایی خودروی خود، از پس مشکلات کنونی خودروهای برقی (طول پیمایش، شارژ باتری یا قیمت تمام‌شده) برآید، اما در یک نکته تردیدی نیست: اگر اپل هم محصولی مشابه محصولات موجود در بازار ارائه کند، بختی برای موفقیت ندارد.

اگر اپل واقعا خودرویی با راننده بسازد، قطعا گوی سبقت را از گوگل خواهد ربود؛ زیرا مشکل فنی تولید خودروهای خودکار یک مساله است و مسائل حقوقی مرتبط با تردد این خودروها مشکل بزرگ دیگر. در صورت تصادف خودروی بدون راننده، مسوول کیست؟ بیمه‌ها چقدر به بیمه کردن این خودروها تمایل دارند؟ کشورهای مختلف چقدر از حضور این خودروها در خیابان‌ها استقبال می‌کنند؟ چقدر طول می‌کشد تا قوانین هماهنگ جهانی برای فروش این خودروها در همه کشورها تدوین شود؟ گوگل باید پیش از ارائه خودروی خودکار خود به بازار، این مسائل را حل کند.

به هر حال به نظر می‌رسد با توجه به گرایش بازار، خودروسازان در سال‌های پیش رو چاره‌ای جز رقابت با امثال اپل و گوگل ندارند.