منتظر "فاجعه" باشید!

شاید بزرگ‌ترین شگفتی 2016، انتخابات ماه نوامبر و پیروزی دونالد ترامپ باشد که شعارهای جدایی‌طلبانه‌اش حاکی از آن است که دیگر آمریکا نقش رهبر دنیا را نخواهد داشت.

کد خبر : ۳۲۰۱۴

۲۴ دی ۱۳۹۵ - ۱۸:۱۵

بازدید : ۱۶۵۷۲

فرادید | سال 2016 شاهد شوک‌هایی مانند ظهور پوپولیسم و رد جهانی‌شدن، رأی دادن انگلیسی‌ها به ترک اتحادیه اروپا، شکست کودتای ترکیه و بسیاری از مسائل حیرت‌آور دیگر بود.

شاید بزرگ‌ترین شگفتی 2016، انتخابات ماه نوامبر و پیروزی دونالد ترامپ باشد که شعارهای جدایی‌طلبانه‌اش حاکی از آن است که دیگر آمریکا نقش رهبر دنیا را نخواهد داشت.

گروه "اوراسیا" مروری کلی بر خطرات پیش رو در سال 2017 داشته که در اینجا به تحلیل 10 مورد می‌پردازیم:

1. آمریکای مستقل
شعار "اول آمریکا" دونالد ترامپ، با رویکردِ سنتی رئیس‌جمهور ویلسون در تضاد است که سیاست خارجی‌اش بر محور ایجاد اتحاد و مشارکت با نهادهای بین‌المللی بود. به‌جای برنامه‌ریزی بلندمدت برای ایجاد و حفظ نظم جهانی و ارزش‌ها مشترک میان کشورها، ترامپ عقیده دارد آمریکا باید بر روی منافع ملی کوتاه‌مدت تمرکز شود و در مواجه با تغییرات سریع معاملاتی انعطاف‌پذیر باشد.

این کار خطرات سیاسی زیادی ایجاد می‌کند. مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: هرج‌ومرج و آشفتگی‌های کوتاه‌مدت به دلیل نبودِ ابرقدرت جهان، تضعیف گسترده‌تر ساختارهای سازمانی، افزایش قدرت چین و خطر درگیری مستقیم با آمریکا، و خطر اقدامات سر کشانه‌ی روسیه بدون مواجه‌شدن با عواقب جدی.

2. واکنش شدید چین
2017 سال بزرگی برای حزب کمونیست چین خواهد بود. این حزب در پاییز آینده میزبان نوزدهمین کنگره ملی است. در این مراسم رهبران ارشد و آینده سیاسی کشور تعیین خواهند شد.

طبق اطلاعات گروه اوراسیا، "از تحکیم قدرت چین دو خطر ناشی می‌شود." از آنجا که "شی جینگ پینگ" در دوران ریاست جمهوری‌اش نسبت به چالش‌ها و مشکلات خارجی بسیار حساس بوده است، بنابراین احتمال دارد نسبت به چالش‌های سیاست خارجی واکنشی خصمانه داشته باشد. یکی دیگر از عواقب پیش رو، افزایش تنش در روابط امریکا و چین است.

3. کاهش قدرت مرکل
آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، پس از سال‌ها رهبری مقتدرانه در اتحادیه اروپا، اکنون با مشکلات سیاسی و اقتصادی متعددی روبرو است. ازجمله نارضایتی از بحران پناهندگان، بحران شرکت‌های بزرگ مانند بانک "دویچه"، و ظهور پوپولیسم.

آلمان به انتخابات سال 2017 نزدیک می‌شود و مرکل با مخالفت جدی‌ای مواجه نیست. بااین‌حال، او باید مخالفان راست‌گرای افراطی را آرام کند که به گفته سازمان اوراسیا به "چهره او آسیب خواهند زد".

بعلاوه، موقعیت ژئوپلیتیک آلمان نیز در حال فروپاشی است. اگر "مارین لوپن" رئیس‌جمهور فرانسه شود و برای عضویت در اتحادیه اروپا رفراندوم برگزار کند، بنابراین دولت لوپن به دشمن و مخالف مرکل تبدیل خواهد شد."

4. عدم ایجاد اصلاحات
رهبری و هدایت در کشورهای زیادی با بن‌بست روبرو خواهد شد. گروه اوراسیا چهار دلیل مختلف برای کاهش سرعت اصلاحات را موارد زیر می‌داند:
1) برخی رهبران ملی مانند "نارندا مودی" در هند و "انریکه پنیا نیتو" در مکزیک، عقیده دارند نقش خود در رهبری را ایفا کرده‌اند.
2) برخی رهبران سیاسی در کشورهایی مانند چین، روسیه، فرانسه، آلمان و آرژانتین اصلاحات را تا پس از انتخابات متوقف می‌کنند.
3) کشورهایی مانند ترکیه، آفریقای جنوبی، ایتالیا و انگلیس هیچ علاقه‌ای به انجام اصلاحات واقعی ندارند.
4) برخی رهبران برای ایجاد اصلاحات تلاش می‌کنند اما با موانع زیادی روبرویند، مانند "محمد بن سلمان" در عربستان سعودی و "محمدو بوهاری" در نیجریه.

5. فناوری و خاورمیانه
گروه اوراسیا برخی از تأثیرات فناوری در افزایش بی‌ثباتی سیاسی در خاورمیانه را توضیح داد. از لحاظ اقتصادی، انقلاب انرژی در آمریکا به اوپک صدمه زده و رابطه میان دولت‌ها و شهروندان را تضعیف کرده است. اتوماسیون و خودکار سازی، فرصت‌های شغلی را در جوامع دارای نرخ بالای بیکاری، از بین می‌برد.

6. سیاسی شدن بانک‌های مرکزی
برای اولین بار در چندین دهه گذشته، بانک‌های مرکزی در بازارهای توسعه‌یافته به امور و مسائل سیاسی کشیده شده‌اند؛ زیرا سیاستمداران برای مقابله با مشکلات اقتصادی داخلی، بانک‌ها را قربانی می‌کنند. به گفته گروه اوراسیا " این حملات در سال 2017 برای بازارهای جهانی خطرناک خواهند بود؛ زیرا نقش بانک‌های مرکزی به‌عنوان نهادهای تکنوکرات را تهدید می‌کنند که همواره ثبات مالی و اقتصادی ایجاد کرده‌اند."

7. دشمنیِ کاخ سفید و "دره سیلیکون"
کاخ سفید و دره سیلیکون بر سر مسائل زیادی باهم درگیر خواهند شد. اول‌ازهمه در حوزه رسانه‌ها؛ زیرا دستور کار جدید دره سیلیکون برای جلوگیری از گسترش اخبار جعلی، "تهدیدی مستقیم برای ترامپ در حفظ محبوبیتش است و درنتیجه با آن مبارزه خواهد کرد."

همچنین بر سر الگوهای اقتصادی گسترده‌تر نیز تنش به وجود خواهد آمد. بااینکه ترامپ همیشه از اثرات منفیِ تجارت آزاد بر اقتصاد سخن می‌گفت، اما هیچ توجهی به مشکلات ایجادشده توسط اتوماسیون و ماشینی سازی نکرده است. ازآنجاکه این مسئله به‌طور روزافزون افراد بیشتری را بیکار می‌کند، ترامپ مجبور است به آن توجه کند و احتمالاً شرکت‌های حاضر در دره سیلیکون را هدف قرار می‌دهد.

گروه اوراسیا می‌گوید: "شرکت‌های مخالف با فعالیت‌های او، به‌خصوص آن‌هایی که از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند و در بازارهای خارجی فعالیت دارند، به هدفت سیاسی ترامپ تبدیل خواهند شد.

8. ترکیه
از زمان شکست کودتای ترکیه در جولای 2016، رئیس‌جمهور این کشور "رجب طیب اردوغان" در حیطه‌های قانونی، دانشگاهی، اداری و رسانه‌ای تحولات زیادی صورت داده است. اکنون به دنبال مشروعیت بخشیدن به مقامش است و در بهار آینده، به‌منظور گسترش قدرتش رفراندوم برگزار خواهد کرد.

به گفته تحلیل گران اوراسیا، "اقدامات اردوغان برای متمرکز کردن قدرت، بسیاری از فشارهای موجود بر امور داخلی ترکیه، اقتصاد و روابط خارجی را تشدید می‌کند."

9. کره شمالی
گروه اوراسیا نوشت: "2017 سال مهمی برای کره شمالی خواهد بود و این خبر خوبی نیست."

این کشور گوشه‌گیر برنامه‌ها و موشک‌های هسته‌ای خود را ارتقا داده است و فاصله چندانی با دستیابی به موشک‌های بالستیک قاره‌پیما ندارد. کره شمالی می‌تواند با این موشک‌ها سواحل غربیِ آمریکا را هدف قرار دهد. سیاست‌های آمریکا همچنان در راستای حذف کامل برنامه هسته‌ای این کشور خواهد بود.

"دو خطر اصلی وجود دارد. اول اینکه دولت ترامپ اقداماتی اجباری علیه کره شمالی انجام خواهد داد که سبب ایجاد بحران در روابط آمریکا و چین می‌شود. دوم اینکه، "پارگ گون های" رئیس‌جمهور کره جنوبی برکنار شده و با دولتی چپ‌گرا و میانه‌رو جایگزین شود که روش‌های دیپلماتیک را به‌زور و اجبار ترجیح دهد."

10. آفریقای جنوبی
سال گذشته آفریقای جنوبی شاهد درگیری‌های سیاسی زیادی بود. رئیس‌جمهور "جاکوب زوما" با مخالفان و رقبایش در داخل و خارج از کنگره ملی آفریقا درگیر بود. درگیری داخلی و شکست در رهبری، در زمان بسیار بدی در حال تعمیق است و حوادث ماه‌های آینده، نظم و ثبات منطقه را برهم خواهد زد.