چرا باید از مناظره زنده نامزدها بترسیم؟

یک فعال رسانه‌ای گفت: مناظره زنده به شفاف شدن فضای جامعه، تقویت اعتماد عمومی و بالارفتن سطح آگاهی مردم کمک می‌کند.

به گزارش ایسنا، جواد دلیری سردبیر روزنامه اعتماد در رابطه با مناظره‌های انتخاباتی تلویزیونی گفت: ساختار مناظره در طول سال برگزار شده و میشود. اشکال کار در نحوه برگزاری آن است وگرنه مردم علاقمند به پیگیری این مناظره ها هستند.

متاسفانه مناظره های ما به جای اینکه روشی برای استدلالِ تعاملی باشند، نمایشی شده اند؛ اگر به مجادله و نزاع با همدیگر روی بیاوریم مفهوم مناظره از بین میرود در حالی که به اعتقاد من خروجی مناظره باید حقیقت و ماهیت مسئله را روشن کند.

وی با اشاره به پخش مناظره های زنده قبل از انتخابات ریاست جمهوری بیان کرد: مناظره زنده به شفاف شدن فضای جامعه، تقویت اعتماد عمومی و بالارفتن سطح آگاهی مردم کمک می‌کند. شکی نیست انتخابات در ایران طی دهه های گذشته، سرفصل یک تحول اجتماعی بوده است.

سردبیر روزنامه اعتماد درباره عناصر تحول گفت: عناصر این تحول اجتماعی «آگاهی» و «اعتماد و فرصت» است که یکجا به کارگزاران جامعه ارزانی شده است. منظور از «آگاهی» این است که نتیجه هر انتخابی، زنگ هشداری برای متولیان امور بوده که به مطالبات نادیده و ناشنیده جامعه گوش بسپارند.

وی در ادامه گفت: منظور از «اعتمادسازی و فرصت آفرینی» هم این است که انتخابات، نگاه جامعه ناراضی و منتقد را از الگوی مقابله جویانه به روش‌های مسالمت آمیز داخل نظام معطوف کرده است؛ شکاف پدید آمده بین دولت و مردم که به اقرار اهل نظر، مخاطراتی در پی دارد و انتخابات پنج سال اخیر این خطرات را خنثی کرده یا به تأخیر انداخته است.

از سوی دیگر مگر قرار است رییس جمهور، معاون او، شهردار پایتخت، یا عضو خبرگان رهبری چه بگویند که مناظره زنده قابل پخش نیست؟ و مگر هدف از مناظره غیر از آشنایی مردم با عمق دیدگاه‌های کاندیداهاست؟ اشکال اینجاست که این افراد برای اداره کشور صلاحیت دارند و صلاحیت شان احراز شده است اما از حرف زدن آنها میترسیم.

دلیری با اشاره به مناظره‌هایی که در برنامه «نود» و «هفت» شکل می‌گیرد، بیان کرد: به برنامه نود تلویزیون نگاه کنید. گاهی خیلی کوتاه و حتی تلفنی مناظره هایی برگزار می‌کند که علاقمندان و بینندگان فراوانی دارد. خروجی این برنامه‌ها معمولا حقیقت و ماهیت مسئله را روشن می‌کند اما اگر برنامه «هفت» را پیگیری کنید متوجه می‌شوید مناظره‌هایش بیشتر مچ گیری و مجادله است یا برخی مناظره هایی که روزهای جمعه پخش میشود اساسا خنثی و گفت وگو محور است.

وی ادامه داد: من فکر می کنم قبل از فرهنگ سازی در جامعه باید روش برگزاری و اجرای مناظره ها را درست کنیم و آن را تقویت کنیم.

سردبیر روزنامه اعتماد با بیان اینکه می‌توان برنامه‌های مناظره را کارشناسی کرد، گفت: مناظره‌ها را می‌توان از دو منظر کارشناسی کرد؛ یکی از لحاظ فرم برگزاری مناظره و دیگری از لحاظ محتوای برگزاری. از لحاظ فرم، در شکل جهانی؛ برگزای مناظره‌ها برای مباحث مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی امری معمولی و پی در پی است که به دو گونه برگزار می‌شود.

در نوعی از این مناظره‌ها که بیشتر در کشورهای آمریکایی و به خصوص در انتخابات آمریکا برگزار شده، مناظره‌ها دو به دو برگزار می‌شود و در نوع دیگر که در کشوری مانند فرانسه برگزار می‌شود، به دلیل حضور تعداد بیشتر از دو کاندیدا، مناظره به صورت گروهی برگزار می‌شود.

وی تصریح کرد: در انجام یک مناظره سه اصل وجود دارد؛ مخاطب، شخصی که قرار است مناظره را برگزار کند و کانالی که این مناظره را پخش می‌کند. یعنی در هر مناظره سه اصل گیرنده، فرستنده و کانال باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.

دلیری با اشاره به محتوای مناظره‌ها اضافه کرد: هدف مناظره حتما باید این باشد که دو طرف گفت‌وگو، به یاری یکدیگر، به کشف حقیقت نایل شوند و مشکلی را حل کنند. هدف از مناظره، مشاجره، مجادله، تحقیر و فریب دادن طرف گفت‌وگو نیست، زیرا در مناظره دو نفر که به دو عقیده متقابل معتقدند، با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند بی‌آنکه قصد فریفتن همدیگر را داشته باشند. هدف اصلی کشف حقیقت است و همین‌که حق بودن یکی‌ از دو طرفِ نقیض معلوم شد، طرف مخالف آن را می‌پذیرد.

وی با اشاره به ضعف‌های مناظره در کشور ادامه داد: متاسفانه ما در مناظره‌هایمان مچ‌گیری و مباحث ناصحیح را بیشتر مد نظر قرار میدهیم،البته این در همه جا صدق نمی‌کند اما شایع است. خواجه نصیرالدین در این باره حرف‌های زیادی دارد. او یادآور می‌شود که مناظره و مباحثه را نباید با معانده و مغالطه اشتباه کرد و یکی‌ گرفت.

سردبیر روزنامه اعتماد با اشاره به تاکید بر اهمیت مناظره در دین اسلام، اضافه کرد: در دین اسلام، علمای ما به مناظره توجه جدی دارند.