این کارمند بدون میز

کارمندی که روی زمین نشسته و با گوشه مقنعه نم چشمانش را می‌گیرد، تصویر پربازدید این روزهای فضای مجازی است. تصویری که حالا واکنش محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات را به دنبال داشته است.

شرح کوتاهی که برای عکس گذاشته‌اند این است که او کارمند مخابرات ارومیه است و در پاسخ به اعتراضش درباره قرارداد کار، میز کارش را از او گرفته‌اند. کاربران ایرانی این رفتار با کارمند را تحقیر او تلقی کرده‌اند و خواستار پاسخگویی مخابرات ایران شدند.

با این حال مخابرات تا زمانی که عکس تلگرامی برای وزیر ارسال نشد، سکوت اختیار کرد. آذری جهرمی اما عکس کارمند مخابرات را در صفحه اینستاگرامی خود قرار داد و نوشت: این تصویر را دیروز در میانه شلوغی کار دیدم. زیرنویس عکس حاکی از این بود که با کارمند معترضی در مخابرات آذربایجان‌غربی برخورد شده و میز و صندلی او جمع‌آوری شده است.

با این حال اخباری به من دادند که تقاضاهای این گروه قابل اجابت نیست و خارج از قواعد فعلی مخابرات ایران است. جهرمی در ادامه تأکید کرد: موضوع را در همان شلوغی برای مدیرعامل مخابرات ایران ارسال کردم و خواستم موضوع را سریع پیگیری کنند و مشکل مرتفع شود.

وزیر ارتباطات در پایان گفته بود شاید مخابرات در ظاهر با مشکلات مالی مواجه باشد اما حفظ کرامت انسانی بر ما واجب است و امیدوارم به‌زودی جای این اشک و تلخی، لبخند و شادی بر لبان این خواهر آذری‌ام نقش ببندد.

بلافاصله پس از واکنش اینستاگرامی وزیر و با وجود این‌که تقویم ایران روز تعطیل آخر هفته را می‌گذراند، مدیران مخابراتی خبر دادند که گروهی را از تهران برای بررسی دقیق‌تر این مشکل اعزام کرده‌اند.

داوود زارعیان، معاون مدیرعامل مخابرات ایران توضیح می‌دهد: داستان خیلی روشن نیست و نمی‌توان به مسائل طرح‌شده در فضای مجازی چندان استناد کرد. با وجود این ما گروهی را به ارومیه اعزام کرده‌ایم تا تمام ابعاد ماجرا را بررسی کنند.

او ادامه می‌دهد: این خانم کارمند بخش اداری بود و جزء نیروهای شرکتی هست که با پیمانکاران مخابرات قرارداد داشته‌است. گویا ایشان حاضر نمی‌شود با شرایط مورد نظر کارفرما قرارداد را امضا کند و با مشکل مواجه می‌شود.

زارعیان درباره وضع حضور این کارمند در اداره محل کار خود، می‌گوید: در قسمت اداری میز کسی گرفته نمی‌شود و گویا حضور ایشان در محل کارشان همزمان بوده است با جابه‌جایی‌هایی که در این شرکت صورت گرفته است و پیمانکاران مخابرات با هیچ همکاری برخوردی به این شیوه ندارند.

معاون مدیر عامل مخابرات ایران در واکنش به نیروهای مازاد مخابراتی و تعیین تکلیف پرسنل شرکتی و قراردادی تأکید می‌کند: مخابرات نیروی مازاد دارد اما تصمیمی ندارد که نیروها را تعدیل کند و تلاش می‌کند تا با توسعه تکنولوژی و بسترهای مخابراتی از نیروهای مازاد خود به شیوه بهینه استفاده کند.

مخابرات: میز کسی را پس نگرفته‌ایم
ماجرا به همین جا ختم نمی‌شود. مخابرات ایران بارها با تجمع اعتراضی کارکنان خود روبه‌رو بوده است. تجمع اخیر کارکنان مخابرات روستایی مقابل ساختمان مجلس در بهارستان نمونه‌ای از اعتراض چند ساله کارمندان این شرکت بزرگ ارتباطی است. آنها معتقدند مخابرات نیروهای شرکتی و قراردادی خود را پا در هوا نگه داشته است و بسیاری از آنها با وجود سابقه کار ١٠ تا ١٥‌سال هنوز هم کارمند رسمی نشده‌اند.

بسیاری از آنها به خصوصی‌شدن مخابرات ایران در دولت محمود احمدی‌نژاد اشاره می‌کنند و می‌گویند با وجود آن‌که بنا بود بعد از خصوصی‌سازی وضع مخابرات و پرسنلش بهبود پیدا کند اما آنها شاهد هیچ‌گونه بهبودی نبوده‌اند. مسأله‌ای که البته پیش از این هم مورد انتقاد محمود واعظی، وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت یازدهم قرار گرفت.

واعظی گفته بود شرکت ملی پست ایران توانست با برنامه‌ای کارشناسی نه‌تنها از زیان‌دهی خارج شود که به سوددهی هم برسد اما مخابرات ایران با وجود خصوصی‌شدن هنوز نتوانسته است معضلاتش را حل کند و همچنان به همان شیوه فشل بنگاه‌های دولتی اداره می‌شود.

حالا از بین تصاویر متعددی که گاه و بیگاه از اعتراض کارمندان مخابرات منتشر می‌شود، یک تصویر به کمک فضای مجازی بیشتر دیده شد و البته واکنش عمومی را به دنبال داشت. زنی با چشم‌های گریان که روی سرامیک‌های قهوه‌ای نشسته است و یک استکان چایی مقابل او قرار دارد. توضیحات تلگرامی منتشرکننده عکس حاکی از آن است که او کارمندی است که میزش را گرفته‌اند.

پیدا‌کردن او در روزهای تعطیل آخر هفته بسیار دشوار است؛ به‌ویژه این‌که مخابرات برای دسترسی به او حاضر به هیچ‌گونه کمکی نمی‌شود و نهایت توضیحاتشان این است گروهی از تهران برای بررسی مشکل اعزام شده است. آنها تأکید دارند که میز این کارمند جمع نشده بلکه حضور این کارمند با جریان جابه‌جایی‌های شرکت همزمان شده است.

در همین زمینه روابط‌عمومی و امور بین‌الملل شرکت مخابرات ایران با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: از آنجا که نیروی انسانی در هر سازمان به ‌عنوان رکن اصلی به حساب آمده و تکریم آنان از اصول اصلی مدیریت است، سیاست شرکت مخابرات ایران نیز همواره حفظ منزلت نیروی انسانی، تأمین امنیت شغلی و اشتغال پایدار است و خواهد بود.

در ادامه بیانیه مخابرات آمده است: این شرکت با توجه به تقسیم بازار مخابراتی کشور بین اپراتورهای جدید و افزایش قابل توجه هزینه‌ها و تعهدات مخابرات در سال‌های اخیر تعدیل نیرو نداشته؛ زیرا حفظ کرامت انسانی همکاران مبنای سیاست‌ها و اقدامات در شرکت مخابرات بوده و این شرکت ارزش و جایگاه والایی را برای نیروهای انسانی سازمان قایل است.

بر این اساس نیروی نشان داده شده در شبکه‌های اجتماعی، جزء نیروهایی بوده که بنا بر ضوابط حضور نیرو در محل کار می‌بایست بعد از عقد قرارداد با پیمانکار مربوطه در محل کار حضور یابد که به دلایل خاص خودشان از این موضوع امتناع ورزیده است و بنابراین به دلیل نامشخصی اقدام به انتشار به این عکس كرده است.

شرکت مخابرات به هیچ وجه در پی اخراج نیروها نبوده و انتشار عکس غیرواقعی و بدون بازگویی دلیل اتفاق، تنها استفاده ابزاری از شبکه‌های اجتماعی و مجازی است.

پیمانکاران حقوق کارمندان را پایمال می‌کنند
با این حال رسانه‌های محلی از حضور کارمندان مخابرات در دفتر نمایندگان‌شان در مجلس خبر می‌دهند. خبرگزاری آناج ارومیه نوشت برخی از کارمندان مخابرات ارومیه در دفتر نادر قاضی‌پور جمع شدند تا به مشکل استخدامی آنها رسیدگی شود. آنها به درخواست غیرقانونی پیمانکارشان برای امضای قرارداد معترضند و می‌گویند بعد از آن‌که نسبت به درخواست غیرقانونی پیمانکارشان اعتراض کردند با اتاق‌‌های خالی محل کار خود روبه‌رو شدند.

شنیده‌‌ها حاکی از آن است كه کارمندان قراردادی شرکت مخابرات آذربایجان‌غربی که برخی از آنها بیش از ١٥‌سال سابقه کار داشته‌‌اند به دلیل نپذیرفتن قرارداد غیرقانونی، از کار برکنار شده‌اند و در عین ناباوری هنگام رسیدن به محل کار خود با اتاق‌‌های خالی و بدون میز و صندلی مواجه شدند که شرکت مخابرات مدعی است این اتاق‌‌های خالی صرفا برای ایجاد تغییرات در سازمان است.

البته مسئولان روابط‌ عمومی شرکت مخابرات آذربایجان‌غربی در گفت‌‌وگو با یکی از پایگاه‌‌های خبری خواسته برخی کارکنان را بی‌‌منطق دانسته و این پیگیری‌‌ها را حاشیه‌سازی برای شرکت مخابرات می‌‌داند. او گفته است کسانی که قوانین کار را قبول نکنند و تن به امضای قراردادهای خود ندهند، از سیستم کاری کنارگذاشته شده و می‌توانند جهت اشتغال به ادارات یا مکان‌‌های دیگر مراجعه کنند.

روح‌الله حضرت‌پور طلاتپه، نماینده مردم ارومیه در مجلس دهم درباره این موضوع به «شهروند» توضیح می‌دهد: مطابق بررسی‌هایی که ما داشته‌ایم کارمندان مخابرات این استان نسبت به بلاتکلیفی قراردادشان و تبدیل وضع از شرکتی و قراردادی به رسمی معترض‌اند.

او ادامه می‌دهد: برخی از این کارمندان با ١٥‌سال سابقه کار کم‌کم به سال‌های بازنشستگی نزدیک می‌شوند اما همچنان به صورت شرکتی یا قراردادی کار می‌کنند و مخابرات نه حاضر به تعدیل آنهاست و نه تغییر وضع‌شان؛ ضمن این‌که کارمندان مخابرات در نشست‌هایی که با نمایندگان مجلس داشته، اعلام کرده‌اند پیمانکاران بسیاری حقوق آنها را ضایع می‌کنند.

به‌ عنوان مثال مواردی که آنها اشاره کرده‌اند این است که در مواردی حقوق بیمه‌ای آنها را پایمال کرده‌اند و در مواردی پاداش و عیدی کامل را به آنها پرداخت نمی‌کنند. یا قراردادهایی با کارگران و کارمندان مخابرات می‌بندند که در صورت نیاز به راحتی و بدون مشکل بتوانند آنها را اخراج کنند و مسأله نتواند صورت قانونی پیدا کند.

حضرت‌پور البته تأکید می‌کند که این موضوع تنها مختص به استان آذربایجان‌غربی نیست و کارمندان و کارگران مخابرات سراسر کشور با آن درگیرند. موضوعی که به گفته او بارها به مجلس منعکس شده است و مخابرات برای آن توضیح قانع‌کننده‌ای ندارد.

١٩ مخابرات استانی زیان‌ده هستند
مخابرات پیش از این بارها به زیان‌دهی خود و نیروهای اضافه بر نیازش اشاره کرده است. رسول سرائیان، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران با بیان این‌که حدود ۱۹ شرکت مخابراتی استانی زیان‌ده هستند، به مهر گفته است برای حل این مشکل تصمیم به ادغام شرکت‌های مخابراتی استانی گرفته‌ایم تا با یکپارچگی مدیریتی و تصمیم‌گیری این مشکلات را حل کنیم.

او با بیان این‌که موضوع ادغام شرکت‌های مخابرات استانی با شرکت مخابرات ایران تصمیمی خلق‌الساعه و بدون فکر نبوده است، گفت: از ‌سال ۹۰ تاکنون این طرح در دست بررسی و مطالعه است و برای آن از حدود ۴ مشاور بین‌المللی ازجمله سفره کام و اورنج فرانسه کمک گرفته‌ایم.

مدیرعامل شرکت مخابرات ایران در مورد تکلیف کارکنان این شرکت پس از انحلال شرکت های مخابرات استانی هم گفت: این موضوع ارتباطی با تعدیل کارکنان مخابرات نخواهد داشت. اگر چه هم‌اکنون بسیاری از کارمندان این شرکت دارای سوابق کاری بالای ۲۵‌سال هستند اما استراتژی ما ایجاد بازنشستگی اجباری برای پرسنل نبوده و رویکردمان این است که برای بازنشستگی زودهنگام مشوق‌هایی در نظر بگیریم.

او تاکید كرد: برآوردها نشان می‌دهد که بیش از ۵۰‌درصد پرسنل شرکت مخابرات ایران و شرکت‌های استانی، در آستانه بازنشستگی قراردارند و بدین شکل با ساختارهای تشویقی از مجموعه ما خداحافظی خواهند کرد.

رسمی‌شدن ممکن نیست
با این حال شرکت مخابرات ایران بارها اعلام کرده است رسمی‌شدن نیروهای پیمانکاری بر اساس قانون ممکن نیست. در توضیحات شرکت مخابرات به مغایرت‌های قانونی اشاره و گفته می‌شود با برون‌سپاری وظایف مخابرات امکان رسمی‌کردن نیروهایی که با پیمانکاران کار می‌کنند، وجود ندارد. البته پیش از این هم محمود واعظی، وزیر سابق ارتباطات در نامه‌ای به وزیر کار به اجرای ماده ٣٦ از سوی معاونت روابط کار، این وزارتخانه واکنش نشان داده بود.

وزیر ارتباطات در این نامه نوشت: «شرکت مخابرات ایران در تاریخ ١٨ آبان ٨٨ در راستای اجرای قانون سیاست‌های کلی اصل ٤٤ قانون اساسی به بخش خصوصی واگذار شده است و بیش از ٤٠‌هزار نیروی انسانی پیمانکار که در زمان دولتی‌بودن در آن شرکت شاغل بوده‌اند، با وجود تغییرات تکنولوژی در حوزه ICT و تجدیدنظر در ساختار شرکت مذکور و بند «ح» ردیف «٤» تبصره «٤» ماده ٤١ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور و به استناد ماده ٩ قانون تنظیم بخشی از مقررات تسهیل و نوسازی صنایع، بالغ بر ٦٠‌درصد نیروهای مذکور مازاد بوده و باید نسبت به تعدیل شاغلان مازاد اقدام کند، اما اشتغال آنان پس از واگذاری و در راستای سیاست‌های دولت تدبیر همچنان ادامه دارد.»