مردی که 84 بار نامزد دریافت جایزه نوبل شد

فرادید | "آرنولد یوهانس زومرفلد" یکی از تأثیرگذارترین فیزیکدانان تمام دوران است. او هم به دلیل دستاوردها خود و هم تربیت ده‌ها دانشمند تأثیرگذار (ازجمله چهار دانشجوی دکترا و سه دانشجوی تحصیلات تکمیلی که برنده جایزه نوبل شدند) شهرت دارد. خودش به‌تنهایی 84 بار نامزد دریافت جایزه نوبل شد.

او در 5 دسامبر 1868 در کونیگسبرگ، پروس متولد شد. در دانشگاهی در همین شهر دانشجوی ریاضیات و فیزیک شد و در 24 اکتبر 1891 موفق به کسب مدرک دکترا شد.

پس از اتمام دوره یک‌ساله خدمت اجباری در سال 1893، برخلاف بسیاری از دانشگاهیان به مدت هشت سال به خدمت ادامه داد. او با چهره پروسی سرسخت که زخم شمشیر روی آن دیده می‌شد، بیشتر از اینکه شبیه افراد خرخون باشد به سرهنگ‌ها شباهت داشت.

این زخم در سال اول دانشگاه و بر سر دوئل شمشیربازی روی صورتش نشسته بود. فعالیت‌های آن دوران مانع مطالعاتش می‌شد که بعدها از زمان تلف‌شده ابراز تأسف کرد.

او ظاهراً در راستای جبران این زمان به دانشگاه "گوتینگن" رفت و دو یال به‌عنوان دستیار استادان باتجربه ریاضیات کار کرد. در سال 1895 اجازه تدریس دریافت کرد. او به‌سرعت پیشرفت کرد و در سال 1897 مدیر گروه ریاضیات شد. در دانشگاه فنی آخن استاد رشته ریاضیات کاربردی شد. در اینجا بود که نظریه هیدرودینامیکش را مطرح کرد. بعلاوه، در دانشگاه آخن به "پیتر دبای" آموزش داد که بعدها در سال 1932 برنده جایزه نوبل فیزیک شد.

بااینکه خدمات او در پیشرفت دنیای فیزیک و پیشگامی‌اش در نظریه کوانتوم حیرت‌آور است، اما اکثراً به توانایی خارق‌العاده‌اش در تدریس و تربیت دانشمندان شناخته می‌شود. آلبرت انیشتین به او گفت: "آنچه درباره شما تحسین می‌کنم این است که از استعدادهای جوان زیادی را کشف کردید."

ریاضیدان دیگر "موریس کلاین" درباره او افزود: "زومرفلد در نظریه الکترومغناطیس، نظریه نسبیت و کوانتوم پیشگام بود. بعلاوه معلمی بزرگ و الهام‌بخش بود که برترین فیزیکدانان سی سال اول قرن را تربیت کرد."

بااینکه او با 84 بار نامزدی برای دریافت جایزه نوبل در این زمینه رکورددار است، اما هرگز جایزه را دریافت نکرد. او در تاریخ 26 آوریل 1951 در سن هشتادودوسالگی، درحالی‌که نوه‌هایش را برای پیاده‌روی می‌برد، تصادف کرد و درگذشت. در آن سن گوش‌هایش بسیار سنگین شده بود و صدای فریادهای هشدار اطرافیان را نشنید و با یک کامیون تصادف کرد. این دانشمند دو ماه بعد بر اثر صدمات سانحه از دنیا رفت.

ترجمه: وب‌سایت فرادید