چند گام تا تکرار پلاسکو

با گذشت دو شبانه روز از آتش‌سوزی ساختمان ۱۳ طبقه وزارت نیرو در میدان ولیعصر تهران، تیم‌های آتش‌نشانی تا عصردیروزهم موفق به نفوذ به کانون آتش نشدند. این درحالی بود که شعله‌های آتش در طبقه منفی چهارم ساختمان ۵۱ ساله زبانه می‌کشید و با ایجاد شکاف در بدنه زیرین ساختمان و با توجه به نشست بخش‌هایی از پایه این بنای ۱۳ طبقه، کارشناس‌ها درباره خطرریزش کامل ساختمان حادثه دیده هشداردادند.

همچنین چندین ساختمان مجاوراین ساختمان نیزازبیم حوادث احتمالی تخلیه شدند. دیروز برخی رسانه‌ها خبردادند این ساختمان اسکلت فلزی هم توسط سازنده ساختمان پلاسکو بنا شده است. همان ساختمانی که ۳۰ دی سال ۹۵ درمیان بهت وناباوری مردم ایران، پس ازآتش‌سوزی گسترده فروریخت.

اعلام حادثه
به گزارش خبرنگار حوادث «ایران» آتش‌سوزی از ساعت ۱۰ و شش دقیقه صبح دوشنبه در ساختمان متعلق به وزارت نیرو آغاز شد. همزمان باورود تیم‌های آتش‌نشانی به محل حادثه، عملیات اطفای حریق کلید خورد. اما ساعاتی بعد ساختمان‌های مجاور این ساختمان تا شعاع یکصد متری تخلیه شدند و ساکنان آن‌ها از جمله دانشجویان ساکن در نزدیکی این بنا به محل‌های امن انتقال یافتند. نیرو‌های امداد آتش‌نشانی از صبح دیروز هم تلاش کردند خود را به کانون آتش که در طبقه منهای چهار ادامه داشت نفوذ کنند. اما این تلاش‌ها تا عصردیروز بی‌نتیجه ماند.

وجود مخزن سوخت درزیرزمین
یکی ازافرادی که درباره وضعیت بخش زیرین ساختمان آشنایی داشت گفت که چند هزار لیتر مواد سوختی در بخش زیرین ساختمان نگهداری می‌شده که احتمال سرایت شعله‌های آتش به این مخزن بزرگ وجود دارد. صبح دیروز شهردار تهران هم از محل آتش‌سوزی دیدن کرد و از احتمال ریزش این ساختمان با توجه به نشست بخش‌هایی از بنا خبر داد.

تکراراحتمالی حادثه پلاسکو
ظهر دیروز سخنگوی آتش‌نشانی تأکید کرد: همچنان آتش پنهان (همچون ساختمان پلاسکو) از طبقه منفی ۴ شعله می‌کشد. طبقه‌ای که در آن بخش بایگانی قرار دارد که انباشته از کاغذ و اسناد است. سیدجلال ملکی گفت: به‌طور مرتب میزان دما در بخش زیرین ساختمان مورد سنجش قرارگرفت و آتش‌نشانان تا طبقه منفی ۳ نفوذ کردند، اما به کانون آتش‌سوزی یعنی طبقه منفی ۴ نرسیدند. وی چالش اصلی آتش‌نشانی را ساختار پیچیده بایگانی وزارت نیرو دانست که مانع دسترسی آتش‌نشانان به کانون حریق شد.

البته ابتدا اعلام شده بود که حریق در کابین آسانسور رخ داده. در نخستین دقایق بروز حریق ۵۰ الی ۶۰ نفر از کارکنان وزارت نیرو را از ساختمان خارج کردیم که آتش‌نشانان به طبقه منفی ۴ اعزام شدند و بعد اعلام شد حریق در داخل کابین نبوده و در قسمت بایگانی وزارت بوده که بسیار قدیمی است. در ابتدای حادثه از سرایت حریق جلوگیری کردیم، ولی بعد میزان حرارت به یک باره زیاد شد. این درحالی بود که آتش‌نشانان به ساختمان آشنایی نداشتند و کسی هم توضیح نمی‌داد ضمناً دو نفر از آتش‌نشانان دچار دودگرفتی شدند که آن‌ها را به اورژانس تحویل دادیم.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران هم اعلام کرد: علت این آتش‌سوزی در پایان عملیات اعلام خواهد شد. مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید نیروی برق حرارتی نیز گفت: وضعیت ایمنی ساختمان و منطقه حادثه به‌صورت مرتب در حال بررسی است و تحت نظارت ستاد مدیریت بحران شهر تهران قرار دارد.

عملیات اطفای حریق که از صبح دوشنبه آغاز شد توسط پرسنل آتش‌نشانی همچنان ادامه دارد و خوشبختانه به‌دلیل هوشیاری مسئولان ساختمان و اقدام بموقع سیستم اطفای حریق، همه همکاران به سلامت از ساختمان تخلیه شده‌اند. وی گفت: وضعیت ایمنی ساختمان و منطقه حادثه به‌صورت مرتب در حال بررسی و تحت نظارت ستاد مدیریت بحران شهر تهران است و برای اطمینان خاطر ساختمان‌های اطراف از همشهریان به‌طور کامل تخلیه شده است و کسی در آن‌ها حضور ندارد. پس از اظهار نظر آتش‌نشانی دلیل این آتش‌سوزی مشخص خواهد شد.

آخرین گزارش‌ها
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی عصردیروز گفت: به‌دلیل اینکه میزان حرارت و دود در طبقه منهای چهار زیاد است هنوز نتوانسته‌ایم به آنجا نفوذ کنیم. ملکی تأکید کرد: ریسک خطر در ساختمان‌های اسکلت فلزی که چند ساعت در آتش می‌سوزد بالا است و بهترین تدبیر این است که نیرو‌ها بیرون از ساختمان باشند و اطفای حریق در داخل محفظه‌های ایجاد شده در سقف طبقه منفی چهارم که آتش‌سوزی در آنجا اتفاق افتاده است، بدون حضور نیرو یا حداقل نیرو صورت گیرد. وی ادامه داد: بنابراین نیرو‌ها گاهی از ساختمان خارج می‌شوند ودوباره به داخل ساختمان می‌روند و بازدید انجام می‌دهند. در حقیقت این کار به این معنا نیست که عملیات متوقف شده است. عملیات بدون کوچکترین وقفه پیش رفـــــــــــــته است.

سخنگوی سازمان آتش‌نشانی اضافه کرد: با همین تدبیری که از ساعات اولیه بامداد سه‌شنبه در پیش گرفتیم میزان حرارت به حد خوبی کاهش پیدا کرده است و نیرو‌های ما می‌توانند خودشان را تا طبقه منفی سوم یعنی روی سقف طبقه منفی چهارم که اصل آتش‌سوزی در آنجا است برسانند، اما چون حرارت در طبقه منهای چهار و میزان دود نیز در این طبقه زیاد است هنوز نتوانسته ایم به طبقه منهای چهار نفوذ کنیم، ولی نیرو‌های آتش‌نشانی تا طبقه منفی سوم رسیده‌اند.

ضمن اینکه آتش به طبقات بالایی سرایت نکرده است، اما دود غلیظی وجود دارد. وی گفت: امیدواریم با همین روشی که در پیش گرفتیم بتوانیم تا ساعاتی دیگر میزان حرارت را پایین‌تر آورده و حتی به طبقه منهای چهار نیز نفوذ کنیم. ملکی در تشریح آخرین جزئیات اطفای حریق ساختمان برق حرارتی وزارت نیرو گفت: به‌دلیل میزان حرارت و دما در این ساختمان سعی کردیم تاکتیک عملیاتی را تغییر دهیم و به‌همین دلیل با تجهیز سرگروه‌ها و استفاده از حداقل نیرو‌ها عملیات اطفای حریق را ادامه دادیم. ضمناً پیش‌بینی‌های لازم برای احتمال ریزش ساختمان در نظر گرفته شده است. وی در مورد احتمال ریزش ساختمان وزارت نیرو نیز گفت: هیچ چیز غیر محتمل نیست و از همین رو پیش‌بینی‌های لازم انجام شده است که البته این حرف به معنای این نیست که ساختمان ریزش می‌کند.

ملکی اظهار کرد: عملیات در طبقات منفی ساختمان کماکان ادامه دارد و اینکه اعلام شد دستور تخلیه داده شده است درست نیست و عملیات از لحظه شروع تاکنون متوقف نشده است بلکه بر اساس تاکتیک‌های عملیاتی اقدام می‌کنیم. با توجه به اینکه دود و حرارت زیادی در ساختمان بود فرماندهی عملیات تصمیم گرفت که با حداقل نفرات عملیات انجام شود، به این صورت که در سقف طبقه منفی چهار، منافذی ایجاد شد تا هم دود از آن خارج شود و هم سرلوله‌های فوم و کف از این طریق وارد شد تا با تزریق آن‌ها میزان حرارت پایین بیاید.

ملکی در مورد میزان حرارت در محل حریق گفت: حرارت به گونه‌ای بود که چند ساعتی آتش‌نشانان نمی‌توانستند وارد شوند و حتی دقایقی آتش‌نشانان موفق شدند تا منفی سه نفوذ کنند، اما کماکان در طبقه منفی چهار حرارت وسیع است و نفوذ به آن ممکن نشده است. وی افزود: از حالا به بعد کاهش حرارت زمان بر خواهد بود، باید بگویم که همکاران من از جان مایه گذاشته‌اند. ملکی در مورد اینکه چه تعداد نیرو در ساختمان وجود دارند، گفت: آتش‌نشانان با حداقل نیرو در گروه‌های دو- سه نفره وارد می‌شوند و برمی‌گردند. وی در مورد اینکه آیا احتمال ریزش ساختمان وجود دارد یا خیر؟ گفت: هیچ چیز غیرمحتمل نیست و دلیل اینکه نیرو‌ها به حداقل رسیدند نیز به خاطر توجه به هر گونه احتمالی است.

وی درمورد اینکه گفته می‌شود در ساختمان مخزن گازوئیل وجود داشته است، گفت: من این موضوع را از طریق فرمانده عملیات پیگیری کرده‌ام و چیزی که به ما اعلام شده این بوده است که مخزن آب وجود دارد و در مورد مخزن گازوئیل چیزی اعلام نشده است.

خروج آتش‌نشانان از ساختمان
وی درباره احتمال ریزش ساختمان وزارت نیرو گفت: سازه ساختمان وزارت نیرو فلزی بوده و ساختمان‌هایی که سازه فلزی داشته باشند در مقابله با آتش و حرارت ضعیف عمل می‌کنند البته این بدان معنا نیست که ساختمان ریزش کند. این آتش‌سوزی چالش‌ها و سختی‌های خود را دارد از این‌رو آتش‌نشانان به‌دلیل تغییر تاکتیک از ساختمان خارج شده‌اند. به گفته وی، ساختمان وزارت نیرو برای وجود نواقصی قبلاً ۳ اخطاریه گرفته بود، اما باید پرونده آن بررسی شود تا ببینیم عیب و نقص آن رفع شده است یا خیر.

اما به طورقطع در زمان آتش‌سوزی سیستم‌های اعلام اطفای خودکار فعال شده است. وی اظهارداشت: این ساختمان دارای ۵ طبقه منفی و ۸ طبقه بالای ساختمان در مجموع ۱۳ طبقه است که کانون حریق در طبقه منفی ۴ و قسمت بایگانی اسناد و مدارک این اداره است. متأسفانه این قسمت دارای قفسه‌های فشرده و با حجم انبوهی از مدارک و اسناد است. به طوری که وسعت این محل ۴۰۰ مترمربع اعلام شده است.

ازسوی دیگرچالش اصلی و بزرگ مأموران آتش‌نشانی، شرایط ساختاری این مجموعه است که دسترسی به کانون آتش‌سوزی را دشوار و غیرممکن کرده است. زیرا ساختمان دارای راهرو‌های زیادی است که فقط کارکنانش به مسیر آشنا هستند. ملکی یادآور شد: با توجه به اینکه امکان سرایت حریق به ساختمان‌های مجاور وجود داشت، ساکنان آن‌ها نیز تخلیه شدند. به طوری که دانشجویان خوابگاه دانشجویی و هتل مجاور این ساختمان تخلیه شدند. وی با اشاره به ادامه عملیات اطفای حریق ساختمان گفت: درجه حرارت این ساختمان گاهی تا ۲۵۰ درجه نیز رسید که عملیات را با دشواری‌های دیگری روبه‌روکرد.
به‌گفته وی، روز گذشته آتش‌نشانان از سقف طبقه منفی ۳ حفره‌هایی برای نفوذ به طبقه منفی ۴ ایجاد کرده و در گروه‌های پنج نفره برای دقایقی به دل آتش رفته بودند تا به کانون آتش برسند، اما موفق نشدند و از ساختمان خارج شدند. ضمنا برق، آب و گاز محدوده حریق نیز برای تسهیل در امدادرسانی قطع شده است.

دستورتخلیه ساختمان‌های مجاور
سردار علیپور -رئیس یگان حفاظت شهرداری- نیز دیروز در جمع خبرنگاران و در حاشیه حریق ساختمان برق حرارتی وزارت نیرو گفت: همکاران ما به دستور رئیس پلیس و برای کمک به روان‌سازی عبور و مرور در محدوده خیابان کریمخان و ولیعصر و همچنین کمک به انجام بهتر و روان‌تر خدمات آتش‌نشانی در منطقه حاضر شدند و محدوده ۱۵۰ متری محل حادثه توسط مأموران ما پوشش داده شده است. تا شعاع ۱۰۰ متری ساختمان نیزبه ساکنین و کسبه اطراف این ساختمان هشدار تخلیه دادیم. وی در پاسخ به این سؤال که برخی افراد ساکن برای انتقال اسناد و مدارک‌شان به منطقه مراجعه کرده‌اند، گفت: مشکلی وجود ندارد و با هماهنگی می‌توانند اسناد و وسایل‌شان را بیرون ببرند.

۹ نفر مصدوم شدند
در جریان آتش‌سوزی در ساختمان برق حرارتی وزارت نیرو در خیابان ولیعصر تهران، ۹ نفر مصدوم شدند. روابط عمومی سازمان اورژانس کشور اعلام کرد، پنج نفر از این مصدومان به مراکز درمانی منتقل شدند و چهار نفر نیز در محل تحت درمان قرار گرفتند. همچنین چهار دستگاه آمبولانس و یک دستگاه اتوبوس آمبولانس تا پایان عملیات در محل حادثه مستقر خواهند بود. دیروز همچنین در جریان اطفای حریق ۲ آتش‌نشان هم دچار دودزدگی شدند.

محدودیت ترافیکی نداشتیم
رئیس پلیس راهور تهران بزرگ نیز گفت: در هیچ کدام از خیابان‌های منتهی به ساختمان وزارت نیرو از جمله میدان ولیعصر و خیابان ولیعصر بجز کوچه‌ای که ساختمان وزارت نیرو در آن وجود دارد محدودیت ترافیکی نداریم، اما چنانچه نیاز باشد محدودیت‌های ترافیکی پیش‌بینی شده را اعمال خواهیم کرد.

سردارمهماندار در پایان گفت: به شهروندان توصیه می‌کنیم که از توقف و تجمع در محل آتش‌سوزی ساختمان وزارت نیرو خودداری کنند تا امدادرسانی دستگاه‌های امدادی تسهیل شود.

قطع گاز ۲۰۰ مشترک
سخنگوی شرکت ملی گاز ایران با اشاره به آتش‌سوزی ساختمان برق حرارتی وزارت نیرو، گفت: برای ایمنی بیشتر گاز ۲۰۰ مشترک اطراف این ساختمان قطع شده است. وی گفت: از صبح امروز گاز دو کوچه بالا و پایین این ساختمان که شامل ۲۰۰ مشترک می‌شود برای ایمنی بیشتر قطع شد و تا زمانی که فرمانده عملیات مدیریت بحران و آتش‌نشانی به ما اجازه ندهند گاز این مشترکین وصل نخواهد شد.

استقرار نیرو‌های پلیس
به غیر از نیرو‌های آتش‌نشانی و اورژانس، نیرو‌های پلیس نیز در محل حادثه حضور دارند و نه تنها از ورود افراد متفرقه در نزدیکی محل حادثه جلوگیری می‌کنند بلکه در روان کردن تردد ماشین‌ها نیز نقش مؤثری دارند. سرهنگ رضا بستو، رئیس پلیس پیشگیری پایتخت در گفت‌و‌گو با خبرنگارحوادث «ایران» گفت: به محض اعلام این خبر، مسئولان ومأموران کلانتری‌هایی که در حوزه استحفاظی محل حادثه بودند وارد عمل شده و بسته به نیاز، نیرو‌های راهور، کلانتری و یگان امداد در محل حادثه حاضر شدند.

دو خیابانی که ساختمان وزارت نیرو در آن قرار داشت تحت کنترل درآمد. باتوجه به درخواست آتش‌نشانی و مدیریت بحران، ساختمان‌هایی که نیاز به تخلیه داشتند و در اطراف محل حادثه بودند، تخلیه شدند. هتلی که در نزدیکی ساختمان وزارت نیرو بود تا ساعت ۱۰ صبح سه‌شنبه به طور کامل تخلیه شد. خوابگاه دانشجویی نیز شامگاه دوشنبه تخلیه شده و دانشجویان به محل اسکان موقت که شهرداری برای آن‌ها در نظر گرفته بود منتقل شدند.

خوشبختانه، چون محل اداری و تجاری بود، خانه‌های مسکونی در اطراف محل حادثه کم هستند و از صبح سه‌شنبه نیز اداراتی که در نزدیکی محل بودند بسته شده و از حضور کارمندان جلوگیری شد. تا اطفای کامل حریق و اطمینان از ایمنی محل، نیرو‌های پلیس در محل حادثه حضور دارند. تردد در خیابان‌های اطراف محل نیز روان است و هیچ مشکلی برای رفت و آمد وجود ندارد.

روایت شاهدان حادثه
«ایران» که دیروزدرمحل حادثه حضوریافته بود نوشت: آیا ساختمان وزارت نیرو سرنوشتی مانند پلاسکو خواهد داشت و بعد از ساعت‌ها سوختن فروخواهد ریخت؟ کسی نمی‌داند، اما تمام تلاش‌ها برای این است که سرنوشتی مشابه با فاجعه ساعت ۱۲ پنجشنبه ۳۰ دی سال ۹۵ در پلاسکو رخ ندهد. دقایقی پس‌از اعلام حادثه، تمام کارکنان حاضر در ساختمان به بیرون هدایت شدند و تعداد زیادی از خودرو‌ها از پارکینگ بیرون آورده شدند. اما حدود ۲۰ تا ۲۵ خودرو گاز سوز داخل پارکینگ ماندند. یکی از کارمندان این ساختمان گفت: متأسفانه حتی وقت نشد کیف‌هایمان را برداریم. از ترس و وحشت اینکه نکند آتش تمام ساختمان را فرا بگیرد، بدون هیچ وسیله‌ای از ساختمان بیرون آمدیم و دیگر هم جرأت نکردیم به داخل ساختمان برگردیم.

اطفای موقتی حریق/ همه کارکنان وزارت نیرو توسط آتش‌نشانان در مدت کمتر از ۱۵ دقیقه به بیرون انتقال داده شدند و همزمان آتش‌نشانان به طرف طبقه منفی ۴ یورش بردند تا به اطفای حریق بپردازند. ابتدا تصور می‌شد محوطه ۲۰ تا ۳۰ متری بایگانی در طبقه منهای چهار دچار حریق شده است و آتش‌نشانان با تجهیزاتی که داشتند سعی کردند به مرکز آتش نفوذ کنند. اما این تمام ماجرا نبود. تا ساعت ۳ بعدازظهر دیروز سه‌شنبه ۱۷ بهمن به‌خاطر شدت حرارت هیچ آتش‌نشانی به کانون حریق نزدیک نشده بود. اما یک تیم از آتش‌نشانان موفق شدند با پایین آوردن حرارت، به طبقه مورد نظر نفوذ کنند و با حمله گاز انبری اطفای حریق سریع‌تر انجام شود.

گازوئیل در ساختمان وزارت نیرو/ یکی دیگر از کارکنان گفت: زمان وقوع حادثه داخل ساختمان بودیم که متـــــــــوجه خروج دود از کانال آسانسور شدیم و بلافاصله ساختمان را تخلیه کردیم. طبقه منفی ۴ به‌صورت سوله و قفسه‌بندی شده است. طبقه منفی ۵ قبلاً موتورخانه بوده و بعد از اینکه گازکشی هم شد گازوئیلی که در موتورخانه بود خارج نشد. از طــــرفی ۲ یا ۳ تا موتور برق و ژنراتور در داخل ساختمان هست که آن‌ها نیز با گازوئیل کار می‌کنند و روی هم رفته ۸ هزار لیتر گازوئیل داخل ساختمان است و احتمال انفجار وجود دارد. به غیر از گازوئیل حدود ۲۵ تن کاغذ هم داخل بایگانی وجود دارد که همین موضوع هم حریق را بیشتر می‌کند.

تخلیه ساختمان‌های اطراف/ ساعت ۱۱ شب دوشنبه ۱۶ بهمن، زمانی که آتش‌سوزی ساختمان وزارت نیرو ادامه می‌یافت، نماینده دادستان با حضور در محل دستور تخلیه خانه‌های اطراف را در شعاع صدمتری صادر کرد.

پسر جوانی که ساکن یک خانه دانشجویی در نزدیکی محل حادثه است به خبرنگار ما گفت: ساعت ۱۱ یا ۱۱ و نیم دوشنبه شب بود که چند مرد زنگ خانه‌مان را به صدا درآورند. آن‌ها گفتند که ساختمان وزارت نیرو آتش گرفته و از ما خواستند تا اطفای کامل حریق محل را ترک کنیم. من و سه نفر از دوستانم در این ساختمان دو طبقه ساکن هستیم و همه ما دانشجوی شهرستانی هستیم که اینجا را اجاره کرده‌ایم. دو نفر از دوستانم که جایی برای ماندن نداشتند به یک خوابگاه دانشجویی رفتند. من و یکی از دوستانم هم به خانه اقواممان رفتیم.

منبع : روزنامه ایران