سینمای "سوتفاهم"

فرادید | دومین و آخرین جمعه از جشنواره فیلم فجر با اکران سه فیلم دیگر در سالن پردیس ملت به کار خود پایان داد. دیروز سه فیلم "مصادره" مهران احمدی، "سوتفاهم" احمدرضا معتمدی و "دارکوب" بهروز شعیبی در این سالن برای اصحاب رسانه نمایش داده شد.

به گزارش فرادید ؛ فیلم "مصادره" اولین کار سینمایی مهران احمدی تمی عجیب و ژانری خاص داشت که تقریبا نام مشخصی برای آن نمی‌توان انتخاب کرد. مهران احمدی که پیش از این با ایفای نقش‌های ماندگاری درسینما شناخته شده بود با اولین کار سینمایی خود تا حدودی دید مخاطب را به خودش تغییر داد.

احمدی در فیلم مصادره به دنبال تخریب شخصیت‌هایی است که در زمان رژیم سایق سمتی در حکومت داشتند و بعد از اینکه موفق به فرار از ایران شدند در قالب دشمنان حکومت بعد از انقلاب به بازی‌های سیاسی مشغولند. او در این فیلم از باازی طنازانه رضا عطاران بهره بسیار خوبی برده و با هنرمندی هومن سیدی توانسته فیلم را تا پایان حفظ کند.

اما نکته مهم این فیلم این است که صحنه‌های بازسازی شده از رستوران‌های قبل از انقلاب و در نهایت تشابه اسمی شخصیت اختلاس گر و فراری فیلم با فردی در حال حاضر شاید تا حدودی برای مخاطب جذاب باشد، اما در دراز مدت و تا پایان فیلم کسل کننده و تا حدی مسخره به نظر می‌رسد.

در نشست خبری این فیلم که با حضور عوامل آن در پردیس سینمایی ملت برگزار شد محمدحسین قاسمی تهیه‌کننده این فیلم در پاسخ به سوالی درباره علت اقدام به ساخت فیلم‌هایی در گونه‌های متفاوت، گفت: ما فیلمی را کار می‌کنیم که دغدغه‌مان باشد و فکر می‌کنم فیلم «مصادره» این ویژگی را داشت.

او در پاسخ به این سوال که آیا در فیلم منظورتان از «مصادره»، مصادره انقلاب بوده است، گفت: هر کسی می‌تواند تعبیری از فیلم داشته باشد و این تنها یک برداشت از فیلم است.
علی فوقانی فیلمنامه‌نویس این فیلم نیز در توضیحی گفت: ما به دنبال این نبودیم که فیلمی راجع به مفهوم و معنی خاصی بسازیم. فیلم ترکیبی از خنده و گریه است، یک طنز تلخ و هرکس می‌تواند تعبیری از آن داشته باشد.

مهران احمدی نیز در پاسخ به سوالی درباره گوشه کنایه زدن به افراد داخل حاکمیت و خارج از آن نیز، گفت: من در این فیلم سعی کرده‌ام بی‌طرف باشم و وقایعی را که از همه دسته‌ها، گروه‌ها و جناح‌ها دیده‌ام به‌عنوان آدم معمولی نگاه کنم و در فیلم بیاورم. سعی کرده‌ام چیزی که به واقعیت نزدیک‌تر است را در فیلم منعکس کنم. فیلم سیاسی نیست بلکه سیاست بستری است برای تعریف کردن یک قصه.

سوال بعدی درباره بازیگری رضا عطاران و تکراری بودن نقش‌هایش بود که او در جواب گفت: بازیگر تلاش می‌کند این اتفاق در کارهایش نیفتد. من هم در این فیلم تمام تلاشم را کرده‌ام و در کار‌های بعدی‌ام نیز این تلاش را بیشتر می‌کنم.

مهران احمدی در واکنش به این اظهارنظر گفت: عطاران یکی از بهترین کمدین‌های‌های ایران است. در تمام دنیا این رسم است که تمام کمدین‌ها یک نقش را بازی می‌کنند، از چاپلین تا باستر کیتون. اصلا برای این بازیگران فیلمنامه نوشته می‌شود. ضمن این‌که کجا آن‌بخش از بازیگری رضا عطاران که در سن بالا رخ می‌دهد را در فیلم‌های دیگر دیده‌اید؟

عطاران نیز درباره انتخاب این نقش که یک مأمور خرید ساواک است که پس از انقلاب مجبور به ترک ایران می‌شود، گفت: قصه اصلی فیلم برایم جذاب بود و فکر می‌کنم حرف‌های خوبی می‌شد در آن زد. در این فیلم به یک مأمور ساواک پرداخته شده است در صورتی که برای خانواده این افراد و اطرافیانشان هم مشکلات زیادی به‌وجود آمده است. این‌که فیلمی درباره یک مأمور ساواک ساخته شود برایم جذاب بود و به خاطر همین آن را بازی کردم.

احمدی همچنین در پاسخ به سوالی درباره احتمال اصلاحیه خوردن به این فیلم گفت: فکر نمی‌کنم اصلاحیه‌ای بخورد. اگر اتفاق بیفتد خودم را آتش می‌زنم.
هومن سیدی بازیگر این فیلم نیز در سخنانی از اتفاقاتی که در زمان نشست خبری فیلم «مغز‌های کوچک زنگ‌زده» رخ داده بود، عذرخواهی کرد و گفت: سینما در درجه دوم اهمیت است و عشقی که بین ما وجود دارد از آن مهم‌تر است. اگر رفتار من باعث مکدر شدن حال کسی است از او عذرخواهی می‌کنم.

کارگردان فیلم درباره گفته شدن نریشن‌های فیلم با صدای ناصر طهماسب گفت: من هرچه را که در کودکی و نوجوانی برایم دل‌انگیز بوده در فیلم آورده‌ام. ناصر طهماسب برای من یادآور هارول لوید است. به همین سبب از او در این فیلم استفاده کرده‌ام.

فیلم بعدی "سوتفاهم" ساخته احمدرضا معتمدی بود که سابقه فیلم هایی، چون "آلزایمر" " دیوانه‌ای از قفس پرید" "قاعده بازی" " بوف کور " و زشت و زیبا" را دارد. او در فیلم جدیدش تمام مدت مخاطب را در تعلیق خاصی نگه می‌دارد به شکلی که شما تا پایان فیلم دچار یک سوتفاهم بمانید. اما ساخت فیلم در یک لوکیشن بسته و داستانی که در بازه زمانی یک روزه اتفاق می‌افتاد یاداآور فیلم‌های بزرگ سینمای دنیاست که البته به هیچ وجه قابل قیاس با فیلم کشدار و خسته کننده "سوتفاهم " نیست.

در نشست خبری این فیلم تهیه‌کننده این اثر درباره علت ساختن این فیلم گفت: فکر می‌کنم که سازمان فرهنگی هنری اوج سعی دارد وارد فضای فیلم‌های معناگرا شود و پیام فیلم باعث شد جایی مثل سازمان اوج بتواند روی آن سرمایه گذاری کند.

معتمدی نیز بیان کرد: ایده تولید این کار را از بودریار گرفتم. در واقع فضای رسانه‌ای دارد فضای واقعی را تصرف می‌کند و در یک تعلیقی بین فضای رسانه‌ای و واقعیت قرار گرفته‌ایم. تمام سکانس‌های این فیلم تکرارشونده هستند و با هم تفاوت‌ها و شباهت‌هایی دارند که بیانی از منطق پارادوکسیکال جهان است.

ما در این فیلم هم ماجرای جنایی داریم، هم لحن طنز و در عین حال روابط عاشقانه در این فیلم دیده می‌شود.کارگردان این اثر راجع به فروش آن در گیشه سینما گفت: ما سعی کردیم در یک فضای جنایی که کمتر در سینمای ما وجود دارد و همچنین سبک معمایی و عاشقانه آن و با حضور حرفه‌ای‌ترین عوامل، فیلم خوبی تولید کنیم. من فکر می‌کنم بتوانیم با فیلم‌های کمدی رقابت کنیم.

او همچنین اضافه کرد: ایده‌ای که باعث شده ما این فیلم را بسازیم بحث واقعیت جهان امروز بود و رفتن به دنیای مجازی که ما را به سمت خود می‌کشاند. من همچنین از موسسه‌ای که تصمیم می‌گیرد به این کار‌های جدی کمک کند، تشکر می‌کنم و باید بگویم که من حتی یک خط سفارشی کار نکردم.

مریلا زارعی، بازگیر فیلم «سوءتفاهم» در توضیح نقشش گفت: من همیشه وقتی تصمیم می‌گیرم در پروژه‌ای شرکت کنم، فیلمنامه آن را چهار مشاور متخصص مطالعه می‌کنند که یکی از آن‌ها خواهرم است. برای ما هم انجام این پروژه بسیار پیچیده بود، اما نگاه و فلسفه در این فیلم من را ترغیب به قبول ریسک بازی در این فیلم کرد. آقای معتمدی راجع به فلسفه‌ای که پشت هر صحنه فیلم وجود داشت، برایمان توضیح می‌داد.

او ادامه داد: ما فشار روحی زیادی برای انجام این کار تحمل کردیم. تجربیاتی از این دست در تئاتر زیاد است، اما در سینما این فرصت کمتر است، زیرا سینما به سمت واقع‌گرایی می‌رود. هانیه توسلی نیز در صحبت کوتاهی گفت که کاراکتر نقشش دختری بود که هیچ اسمی نداشت و همین نکته آن را بسیار جالب می‌کرد و می‌توانست هر کسی باشد.

مهدی فخیم‌زاده درباره بازی در فیلم «سوء تفاهم» گفت: من آخرین نفری بودم که به گروه پیوستم و ۱۵ روز از فیلم‌برداری مانده بود و در زمان خواندن فیلم‌نامه اولین چیزی که توجه من را به خود جلب کرد، این بود که داستان این فیلم‌نامه شبیه هیچ یک از پیشنهاد‌هایی که به من داده می‌شود، نبود و دوباره آن را خواندم تا متوجه آن شدم.

او ادامه داد: معتمدی یک علاقه‌مند به فلسفه است و سینما را یک وسیله‌ای کرده است که تفکرش را بازتاب دهد و الان هم به تداخل مجاز و واقعیت رسیده است. در عالم تئاتر این بحث‌ها زیاد وجود دارد، اما در سینما کمتر به چشم می‌خورد.

پژمان جمشیدی نیز درباره پیچیدگی بازی در این فیلم توضیح داد: فکر می‌کردم فقط در فیلم‌های کمدی خوش می‌گذرد، ولی دیدم در فیلم‌های فلسفی هم همین‌طور است. یک سکانسی بود که دوربین بعد از چند لحظه تاریکی روی صورت من روشن می‌شود. بعد از آن که دوربین برمی‌گردد، آقای شادمان‌فرد لباس من را می‌پوشد و کل آن صحنه توسط موبایل فیلم‌برداری شده است.

کامبیز دیرباز نیز با اشاره به جو مثبتی که در نشست خبری نسبت به این فیلم وجود داشت، بیان کرد: ما همیشه استرس نقد و سوال را در نشست‌های خبری داشته‌ایم و این خوب است که همه از فیلم راضی هستند؛ و

آخرین فیلم دیشب "دارکوب" بهروز شعیبی بود. شعیبی فیلم هایی، چون "دهلیز" و "سیانور" را در کارنامه کارگردانی خود دارد. در این فیلم سارا بهرامی نقش یک زن معتاد را داشت که شنیده می‌شود به عنوان نقش مکمل معرفی شده و همین موضوع در نشست خبری اشاره شد. او هم که به نظر می‌رسید این مسأله دغدغه‌اش باشد، گفت: منتظرم اسامی نامزد‌ها اعلام شود، ولی با این حال بازی‌ها و کیفیت آن‌ها مهم است.

محمود رضوی هم در پاسخ به این که با توجه به ریتم و موضوع فیلم چه آینده‌ای برای گیشه متصور است، بیان کرد: کسی فیلم نمی‌سازد که در گیشه موفق نباشد. ما گروه خوبی آوردیم و فکر می‌کنم فروش متوسط و روبه بالای فیلم را داشته باشیم.

همچنین درباره مسیر تهیه‌کنندگی خود که طی آن از «درباره الی» تا «دارکوب» را ساخته، گفت: سعی کرده‌ام برای کسب درآمد کار نکنم و یک‌سری دغدغه‌های اجتماعی را در فیلم‌هایم پیگیری می‌کنم.
بهروز شعیبی نیز درباره انتقاداتی که به تکراری بودن موضوع فیلمش مربوط بود، گفت: ما در دوره‌ای هستیم که پرداخت، جای ایده‌پردازی‌ها را می‌گیرد و ما هم با همین ایده فیلم را ساختیم؛ بنابراین اگر این نوع قصه‌پردازی قبلا مشابه داشته باشد، ما پرداخت متفاوتی داشتیم. من ادعایی ندارم فیلم‌هایم با تجربه‌ای که دارم در مرحله پیشرفت باشد و همین که گفته شود با آثار قبلی من شباهت نداشت، برای من کافی است.

وی درباره شباهت‌های فیلمش با «گنجشکک اشی مشی» غلامرضا رمضانی گفت: آن فیلم را ندیده‌ام، ولی درباره این که اتفاقی از این فیلم در فیلم‌های دیگر بوده، باید بگویم که به هرحال کسانی که دارکوب را نوشته‌اند، یک پیشینه ذهنی دارند. گرچه آن فیلم را ندیده‌ام، اما ممکن است اثراتی از آن ناخودآگاه گرفته باشد.

امین حیایی هم درباره مباحث مطرح شده، تأکید کرد: برای هر مقطع زمانی فیلم‌هایی تکرار می‌شوند و الان احساس می‌کنم امید موضوع مهمی است که در این فیلم بر آن تأکید شده است.

امروز آخرین روز از نمایش فیلم‌های جشنواره سی و ششم است و سالن رسانه با دو فیلم "کار کثیف" خسرو معصومی و مستند " زنانی با گوشواره‌های باروتی" به کار خود پایان خواهد داد. امشب ساعت ۲۰ اسامی نامزد‌های جشنواره اعلام می‌شود و فردا جوایز اهدا خواهد شد.