راه‌حل بحران یمن

فرانکفورتر آلگماینه| سیدحسین موسویان پژوهشگر ارشد دانشگاه پرینستون جنگ سعودی کشور یمن را در بدبختی غرق کرده، موجب از دست رفتن جان هزاران و آوارگی میلیون‌ها انسان شده و این کشور را در معرض فاجعه مصیبت‌بار بیماری مسری وبا قرار داده است. با این وجود در میان بحران‌های متعدد در خاورمیانه، شانس صلح در یمن بیشتر است. در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ، معاون وزیر خارجه ایران و چهار کشور اروپایی آلمان، فرانسه، انگلیس و ایتالیا درمورد یمن گفت‌وگو کردند.

این تحول مهمی است و اگر اروپایی‌ها بتوانند آمریکا و عربستان را همراه کنند، شانس شکستن بن‌بست بحران یمن از طریق دیپلماسی به‌وجود خواهد آمد. در هر صورت، ایران صرفا باید درصورت خواست حوثی‌ها وارد مذاکرات یمن شود؛ درغیر این‌صورت ورود ایران مقبولیت نخواهد داشت. دوقدرت منطقه‌ای ایران و عربستان روابط دیپلماتیک خود را قطع کرده و تقریبا در تمام بحران‌های منطقه‌ای، در دوجبهه مخالف یکدیگر ایستاده‌اند.

عربستان که در دوره اوباما از برجام حمایت کرد، اکنون درخط ترامپ برای نابودی آن تلاش می‌کند. متقابلا تنش‌ها بین ایران و آمریکا بالا گرفته و هیچ ارتباط درسطح رسمی و غیررسمی بین دوکشور وجود ندارد. چنین وضعیتی، ابتکاری از سوی قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای بهبود اوضاع منطقه را ضروری‌تر ساخته است.

حل بحران یمن ازطریق دیپلماسی بین‌المللی می‌تواند موجب سازش جناح‌های درگیر در داخل یمن شود، اختلافات ایران و سعودی را کاهش دهد، روند افزایش تشنج بین کاخ سفید و تهران را مهار کند و به بزرگ‌ترین فاجعه انسانی فعلی جهان خاتمه دهد. حل بحران یمن ساده‌تر از سوریه است؛ زیرا درسوریه قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بسیار زیادی دخیل هستند؛ درحالی‌که درمورد یمن، عربستان و آمریکا و ایران می‌توانند نقش کلیدی درمدیریت بحران ایفا کنند. فرمول حل سیاسی بحران یمن می‌تواند مشابه فرمول افغانستان و عراق باشد که عناصر اصلی آن بین گروه‌های اصلی داخلی، قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای، به‌ویژه آمریکا و ایران، توافق شد. اصول کلیدی مدیریت بحران افغانستان و عراق از این قراربود:

۱- حفظ تمامیت ارضی ۲- تشکیل دولت فراگیرملی با مشارکت گروه‌های اصلی ۳- احترام به خواست اکثریت و حقوق اقلیت ۴- انتخابات آزاد با نظارت سازمان ملل ۵- همکاری برای تامین کمک‌های انسانی ۶- بازسازی اقتصادی.

ایران، اروپا، آمریکا و عربستان می‌توانند روی چنین فرمولی برای حل بحران یمن توافق کنند، جنگ خونین فعلی را پایان دهند و جان انسان‌های بی‌شماری را نجات دهند. حل بحران یمن باید در قالب سازمان ملل و تایید شورای امنیت این سازمان باشد. چنین راه‌حلی موجب نجات عربستان و آمریکا از باتلاق جنگ یمن نیز خواهد شد. بحث داغ فعلی در آلمان در مورد توقف صدور سلاح به کشورهای درگیر درجنگ یمن، باید منجر به تصمیم‌گیری توسط اروپا و همه کشورها شود. حل بحران یمن با همکاری ایران و عربستان، زمینه‌ساز حل سایر بحران‌های منطقه از طریق دیپلماسی می‌شود و چشم‌انداز همکاری‌های کلان قدرت‌های منطقه‌ای برای تامین صلح و ثبات پایدار در خاورمیانه را فراهم خواهد کرد.

منبع: فرانکفورتر آلگماینه