"اکالیپتوس" در شهر چنارها!

اسماعیل کهرم | در کشور سوییس که مساحت آن از کلانشهر‌های ما هم کوچک‌تر است و زمین برای ایجاد فضای سبز در سطح شهر به قدر کافی در اختیار نیست، دولت برای کسانی که با اصول مهندسی روی بام خانه‌های‌شان درخت بکارند، تخفیف مالیاتی در نظر می‌گیرد و به این ترتیب فضای سبز در سطح شهر ایجاد می‌کند.

اما در مورد روند گرامیداشت روز درختکاری در ایران باید گفت: «گویم که به دل دوست نداری ما را / قربان محبت زبانیت شوم» حتی انجام نمادین درختکاری و پیگیری نکردن وضعیت نهال‌ها توسط مردم و مسوولان شهری هم در این وانفسا نعمتی است.

ما تشکیلاتی داریم به نام سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری که وظیفه نگهداری از این درخت‌ها را دارند. اما یکی از نهاد‌هایی که در این مورد مشکل ایجاد می‌کند همین سازمان پارک‌هاست. به دلیل اینکه در روز‌های پایانی سال که تقاضا برای کاشت نهال بالاست از شهر‌های دیگر مثل تبریز با روش ناصحیح نهال‌ها را قطع می‌کنند تا به تهران بیاورند و به صورت نمادین بکارند.

در فاصله انتقال این نهال‌ها، ریشه‌ها باد می‌خورد و درخت می‌میرد. ریشه این نهال‌ها وقتی در زمین کاشته می‌شود، مرده است. بسیاری از این درخت‌ها بیمار هستند و حتی اگر از آن‌ها نگهداری هم شود، ریشه نمی‌دهند و دوام نمی‌آورند.

از طرف دیگر نوع درختی که در این مدت کاشته می‌شود، باید سازگار با محیط شهر‌ها باشد. در گذشته تهران را با نام «چنارستان» می‌شناختند، هر منطقه‌ای درخت مناسب با اقلیم خود را می‌طلبد. درختان «چنار»، «بید مجنون»، «داغداغان» مناسب تهران است. اما سازمان پارک‌ها و فضای سبز در تهران درخت اکالیپتوس می‌کارد، درختی که به ظاهر سبز است، اما این سبزی کجا و آن کجا...

علاوه بر این موارد، باید به این نکته هم توجه کنیم که وقتی نهالی را می‌کاریم، باید به وضعیت آن رسیدگی کنیم. کسی کودک شیرخوار را در خیابان به امان خدا رها نمی‌کند.

نهالی که می‌کاریم تا زمانی که تبدیل به یک درخت استوار شود، نیاز به رسیدگی دارد. این نهال‌ها موجود زنده هستند و می‌توانند ١٠٠ سال عمر کنند، خاک را حفظ کنند، هوا را تلطیف کنند و سایه بدهند.

اگر این موارد را رعایت کردیم که درختکاری خیلی هم خوب است، اما اگر قرار بر این است که این اصول را رعایت نکنیم، بهتر است نهال نکاریم که ٦ ماه بعد شهرداری برود درخت‌های خشک شده را جمع‌آوری کند و آماری برای روز درختکاری ارایه کند که در روز درختکاری یک میلیون و... نهال کاشته شد.