فیلم «پست»؛ در ستایش روزنامه نگاری افشاگر

الهام جوادپور l بهترین ابزار برای در هم آمیختن علاقه فراوان به تاریخ و اشتیاق به بازیگری را در اختیار «تام هنکس» قرار می‌دهد. بازی او در نقش بن بردلی، سردبیر واشینگتن پست در فیلم «پست»، نه تنها او را در فهرست شانس‌های نامزد‌های دریافت جوایز بازیگری این فصل جای داد، بلکه او را به مرکز مناظرات سیاسی هم وارد کرده است!

بدبین باش، ولی بدبین به نظر نیا!

فضای سیاسی آمریکا در بهار و تابستان سال ۱۹۷۱ بسیار ملتهب بود. در ماه مارس، یک گروه زیرزمینی بمبی در کاخ کنگره کار گذاشتند. در ماه آوریل نیم میلیون نفر علیه جنگ ویتنام راهپیمایی کردند و با فرا رسیدن ماه ژوئن، دولت نیکسون - رئیس جمهور وقت ایالات متحده - به نزاعی با روزنامه‌های واشینگتن پست و نیویورک تایمز بر سر انتشار اسناد طبقه بندی شده پنتاگون وارد شد، نزاعی که افشاگر سال‌ها فریبکاری در بالاترین سطوح دولت در زمان جنگ بود.

آن زمان قطعا «تام هنکس» از وقایع باخبر نبود. او چهارده سال داشت و هنگام تحصیل در دبیرستان برت هارت اوکلند، چیز‌هایی جز سیاست در سر داشت. خودش در این باره می‌گوید: «من توجهی به اتفاقات اطرافم نداشتم. بلکه توجهم به چیز‌هایی بود که یک نوجوان چهارده ساله را به خود جلب می‌کنند؛ مثل تیم‌های هاکی اوکلند رایدرز و کالیفرنیا گولدن سیلز و دختر‌ها و چیز‌های دیگر.»

اما در زمستان ۲۰۱۷، فضای سیاسی آمریکا بار دیگر ملتهب است. یکی از محبوب‌ترین ستاره‌های هالیوود، هنکس، حالا ۶۱ ساله است و اگرچه همچنان شوریدگی یک پسربچه را دارد، ولی این بار به شدت با حوادثِ در حال وقوع، درگیر شده است. هنکس در تازه‌ترین درام تاریخی استیون اسپیلبرگ با نام «پست»، نقش بن بردلی، سردبیر اسبق واشینگتن پست را ایفا می‌کند که همراه با کاترین گراهام (مریل استریپ) ناشر روزنامه، پس از شکایت دولت نیکسون از نیویورک تایمز برای توقیف آن، اقدام به انتشار اسناد پنتاگون کردند.

از نیکسون تا ترامپ؛ ما کجاییم؟
ستایش‌های منتقدان از بازی تام هنکس در نقش بردلی بی پروا و کاریزماتیک (که بیشتر توسط جیسون روباردز در فیلم «تمام مردان رئیس جمهور» در سال ۱۹۷۶ به تصویر کشیده شده بود) او را هم در فهرست شانس‌های جوایز و هم در کانون منازعات سیاسی قرار داده است.

هنکس به عنوان یک علاقه‌مند به تاریخ، متعجب از تکرار آن است؛ زیرا که دولت ترامپ هر روز با رسانه‌های خبری درگیر است. او می‌گوید: «زمان زیادی گذشته، ولی چیزی واقعا تغییر نکرده است؛ همان ادبیات و همان موضوع!» احتمالا هنکس شرایط را بسیار خطرناک‌تر می‌داند: «دولت نیکسون تقریبا غلبه اولین متمم قانون اساسی اعلان جنگ کرد. در آن زمان تمام حقایق در دسترس بود، اما چیزی که الان رخ می‌دهد، تقریبا نامشخص است.»

بدبین باش، ولی بدبین به نظر نیا!

از آنجایی که فیلمبرداری «پست» در تابستان اتفاق افتاد، هنکس این تکرار تاریخی را غیر عادی می‌داند. او می‌گوید: «یک روز اخباری مربوط به تحقیقات در مورد روسیه شنیدیم. به نظرم در مورد اخراج مایکل فلین، مشاور امنیت ملی بود و ما آن را در یک برنامه تاریخی در دفتر کاربن بردلی تماشا می‌کردیم. به خاطر ساخت فیلم، لباس‌های دهه هفتادی بر تن داشتیم و با تلویزیونی قدیمی داشتیم اخبار روز را نگاه می‌کردیم. واقعا در آن لحظه همه شگفت زده بودیم که در چه سالی هستیم؟ آیا این یکی از قسمت‌های سریال «نقطه تاریکی» راد سرلینگ است و ما تلویزیونی جادویی داریم که می‌توان آینده را در آن دید؟»

سال‌ها قبل هنکسی، بردلی (که در سال ۲۰۱۴ درگذشت) و همسرش، سالی کین را از طریق دوست مشترک شان نورا افرون، نویسنده و فیلمساز ملاقات کرده بود. او می‌گوید: «بن، شخصیتی بزرگ بود. هر کس داستانی از او می‌دانست و همه افسانه‌ای جالب از او تعریف می‌کردند.» هنگام تحقیقات درباره نقش، هنکس شیفته یکی از نقل قول‌های بردلی شد که به نظر می‌رسد تمامی منش سرسخت، اما کمالگرا و ژورنالیستی او را در خود خلاصه کرده است: «باید همواره بدبین باشی؛ بدون آن که بدبین به نظر بیایی.»

متفاوت‌ترین نقش هنکس از نگاه اسپیلبرگ
فیلم «پست»، پنجمین همکاری تام هنکس و استیون اسپیلبرگ پس از فیلم‌های «نجات سرباز رایان»، «اگه می‌تونی منو بگیر»، «ترمینال» و «پل جاسوسان» است. اما اسپیلبرگ بر این باور است که هنکس هرگز پیش‌تر چنین نقشی را ایفا نکرده؛ زیرا خود بردلی شخصیتی منحصر به فرد بوده است.

اسپیلبرگ می‌گوید: «بردلی، جذابیت خاصی در روش هدایت اتاق خبر و پافشاری بر سر یک موضوع و حتی جدال با ناشر یا هر کس که با او لجاجت می‌کرد، داشت. شخصیت او ابعاد و رنگ‌های متفاوتی داشت که معتقدم هنکس هرگز قبلا چنین نقشی ایفا نکرده است. نوعی قاطعیت مردانه در رفتار بردلی وجود داشت که هنکس تا به حال وارد شخصیت‌هایی که نقش آنان را بر عهده گرفته، نکرده بود.»

اسپیلبرگ و هنکس در طول سال‌های همکاری (از سال ۱۹۸۶ و فیلم کمدی «گودال پول» به تهیه کنندگی اسپیلبرگ) به یک ارتباط ذهنی عمیق و خلاق رسیده اند. اسپیلبرگ می‌گوید: «ما هر دو به فلسفه «کمتر، بیشتر است» معتقدیم، بار‌ها اتفاق افتاده که من قسمت‌هایی از دیالوگ‌ها را برای این که سریع‌تر به درونمایه اصلی صحنه برسیم، تغییر داده ام و بعد متوجه شده ام که هنکس دقیقا همان قسمت‌ها را با قلم قرمز در نسخه فیلمنامه خودش علامت گذاری کرده است.»

کریستی مکاسکو کریگر، تهیه کننده «پست» که بیش از دو دهه با اسپیلبرگ همکاری کرده، می‌گوید: «آن دو به یکدیگر اعتماد دارند، می‌دانند که هر کدام با بهترین ایده هایش سر کار حاضر خواهد شد و در طول روز با هم از آن‌ها استفاده خواهند کرد.»

همکاری هنکس با اسپیلبرگ در فیلم «پست» اتفاق تازه‌ای نیست. اما هنکس هرگز قبلا با استریپ کار نکرده بود؛ اتفاقی که هیچ کدام نمی‌توانند به خوبی شرحش دهند. «مریل استریپ» درباره همکاری با هنکس می‌گوید: «همه می‌پرسند چرا تا به حال با هنکس کار نکرده ای؟! چیزی که همیشه امیدوار بودم اتفاق بیفتد.»

او با شوخ طبیعی اضافه می‌کند: «هنکس ۶۱ سال دارد و من ۶۸ سال. پس فقط امکان داشت که نقش مادر یا مادربزرگش را بازی کنم!» امی پاسکال، دیگر تهیه کننده فیلم «پست» که مالکیت اولین فیلمنامه نوشته شده توسط لیز هانا را پاییز گذشته به دست آورد، می‌گوید: «مریل، معمولا در فیلم‌هایی بازی می‌کند که در مورد خودش است و تام نیز چنین است. من فکر می‌کنم این که موضوع فیلم یک رابطه دوستانه است، برای هر دوی آن‌ها بسیار عالی و جذاب بود. این موضوع را هرگز در فیلم‌های دیگر نمی‌بینید. عشقی افلاطونی بین مرد و زنی که همکار هستند.»

شایستگی هنکس از نگاه مریل استریپ
با وجود تمام این حرف‌ها که هنکس آن را فروتنانه اظهار فضل می‌نامد، به خوبی می‌داند که نه یک رهبر آکادمیک است و نه برگزیده. او بازیگر است و کاملا از این بابت خرسند است و می‌گوید: «بن بردلی می‌دانست روحیه‌ای دارد که مردم عاشقش می‌شوند. اگر زنده بود می‌گفت: فهمیدم! شادی! برای شغلم هم همین را می‌خواهم.»

تام هنکس، ژانویه ۲۰۱۷ روی فرش قرمز جشنواره پالم اسپرینگر رفت و جایزه «دستاورد سینمایی» این جشنواره را به دست آورد. مریل استریپ، بازیگر نقش مقابل هنکس در فیلم «پست» می‌گوید که ارزش و استعداد درخشان این بازیگر به چشم نیامده است. او روی پرده، چنان جذاب و بی خیال است که حتی با پنج بار نامزدی اسکار و دو بار برنده شدن آن، مریل استریپ عقیده دارد از او به عنوان یک بازیگر به شایستگی قدردانی به عمل نیامده است.

استریپ می‌گوید: «مساله این است که در طول این سال‌ها از استعداد درخشان تام قدردانی نشده است. جایگاه او در تالار مشاهیر سینما چندان بدیهی به نظر می‌رسد که گاهی فکر می‌کنم آرامش او را با سادگی کار اشتباه می‌گیریم. برای او تنها چیز ساده، اعتقاد کامل به حرفه اش است.» هنکس در برابر این سوال که آیا تصور می‌کند از او به اندازه کافی تحلیل نشده خنده بلندی سر می‌دهد و می‌گوید: «من سوار یک خودروی گرانقیمت «تسلا» می‌شوم. چطور ممکن است از من قدردانی نشده باشد؟»

او معتقد است بدون توجه به افتخاراتش، هنوز به اندازه روز‌های اول بازیگری اش در اوایل دهه ۸۰ که در یک کمدی تلویزیونی با لباس زنانه مشغول خنداندن مردم بود، درگیر حرفه اش است: «از برنامه شاد و مسخره‌ای مثل «رفقای جون جونی» تا فیلم «پست»، در حال امتحان کردن مضمونی هستی که به شدت وابسته به متن است و تلاش می‌کنی تمام این متون و رفتار‌ها را طوری تفسیر کنی که چیزی فراتر از خودت را آزمایش کرده باشی و این واقعا عالی است.»

او در حالی که شانه بالا می‌اندازد می‌گوید: «هیچ راه بهتری برای پول در آوردن نمی‌شناسم. چی می‌تونم بگم؟ احساس می‌کنم که خیلی خوش شانسم که هنوز ازم خواسته می‌شه بازی کنم.»

منبع: پژواک هنر