ساخت‌وساز در مناطق کلنگی پایتخت اوج گرفت

معاون وزیر راه و شهرسازی از تصویب «افزایش طول دوره بازپرداخت وام یکم مختص بافت فرسوده» در جلسه اخیر شورای پول و اعتبار خبر داد. مدت زمان بازپرداخت وام خرید مسکن یکم فقط در بافت‌های فرسوده، از ۱۲ سال به ۱۵ سال افزایش پیدا کرد.

با این مصوبه، مبلغ اقساط ماهانه وام یکم، ۱۴ درصد دیگر کاهش یافت. این دومین اقدام اصلاحی در مسیر پرداخت وام خرید مسکن طی ماه جاری است که با اعمال آن، تسهیلات یکم، برای گروه بیشتری از متقاضیان به «وام در استطاعت» تبدیل می‌شود.

معاون وزیر راه وشهرسازی از تصویب «افزایش طول دوره بازپرداخت وام یکم در بافت‌فرسوده» در جلسه سه شنبه هفته گذشته شورای پول و اعتبار خبر داد. بعد از تصویب و ابلاغ کاهش نرخ سود تسهیلات خرید مسکن از محل صندوق پس‌انداز مسکن «یکم» از ۸ به ۶ درصد در بافت‌های فرسوده وناکارآمد شهری در اوایل ماه جاری، شورای پول و اعتبار در دومین مصوبه سریالی خود برای حمایت از ساخت و خرید مسکن در بافت‌های فرسوده، طول دوره بازپرداخت تسهیلات یکم را صرفا در محدوده بافت‌های فرسوده سراسر کشور از ۱۲ سال به ۱۵ سال افزایش داد.

هوشنگ عشایری، معاون وزیر راه و شهرسازی از افزوده شدن ۳ سال به مدت زمان بازپرداخت این تسهیلات برای متقاضیان خرید مسکن در بافت‌های فرسوده خبر داد. بر این اساس، مدت زمان بازپرداخت تسهیلات خرید مسکن در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری از محل صندوق پس‌انداز مسکن یکم که پیش از این ۱۲ سال بود به ۱۵ سال افزایش یافت.

به این ترتیب، مبلغ اقساط ماهیانه تسهیلات خرید مسکن در بافت‌های فرسوده با افزایش مدت زمان بازپرداخت تسهیلات از ۱۲ به ۱۵ سال در تمام مناطق شهری کشور معادل ۱۴ درصد کاهش یافت. طول دوره بازپرداخت وام خرید مسکن یکم، در سایر مناطق شهری -خارج‌از‌بافت- همچنان ۱۲ سال است. این دومین محرک برای ورود سرمایه‌گذاران ساختمانی و متقاضیان خرید مسکن به بافت‌های فرسوده شهری برای ساخت و خرید واحد‌های مسکونی است.

متن مصوبه جدید شورای پول و اعتبار هنوز در سایت رسمی بانک مرکزی درج نشده است، اما متولی بخش مسکن با هدف ترغیب سازنده‌ها و سرمایه‌گذاران ساختمانی به ورود در بافت‌های فرسوده و همچنین افزایش تقاضای موثر خرید مسکن در این محدوده از شهرها، خبر کاهش مبلغ اقساط وام یکم از محل افزایش طول دوره بازپرداخت این تسهیلات را روز گذشته اعلام کرد.

پیش از این در جلسه چهارم اردیبهشت ماه، با موافقت شورای پول و اعتبار، کاهش نرخ سود تسهیلات خرید مسکن در بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری از ۸ به ۶ درصد نیز مصوب شده بود؛ بنابراین افزایش مدت زمان بازپرداخت تسهیلات خرید مسکن در بافت‌های فرسوده به ۱۵ سال دومین محرک مالی برای توسعه‌گران، سازندگان وبه خصوص متقاضیان خرید مسکن است که طی یک ماه اخیر از سوی شورای پول و اعتبار تصویب و ابلاغ شده است.

هوشنگ عشایری، معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان بازآفرینی شهری ایران، در این باره به «دنیای اقتصاد» اعلام کرد:کاهش نرخ سود تسهیلات خرید مسکن در بافت‌های فرسوده وهمچنین افزایش مدت زمان بازپرداخت این تسهیلات از ۱۲ به ۱۵ سال دو اقدام مهم در راستای حمایت از بازآفرینی شهری و ساخت مسکن در بافت‌های فرسوده است چراکه باعث تشویق به خرید واحد‌های مسکونی نوساز در بافت‌های فرسوده می‌شود.

این موضوع از آنجا که وام یکم در بافت فرسوده، بدون لحاظ شرط خانه اولی، به متقاضیان پرداخت می‌شود، باعث افزایش دامنه تقاضای خرید در این محدوده از شهر‌ها می‌شود بنابراین یک سیگنال مطمئن به سازنده‌ها از بابت وجود تقاضای موثر است.

بنابر اعلام عشایری، افزایش مدت زمان بازپرداخت تسهیلات خرید مسکن از محل صندوق پس‌انداز مسکن یکم تنها برای متقاضیان خرید مسکن در بافت‌های فرسوده مصوب شده است؛ این در حالی است که شرط خانه‌اولی بودن برای دریافت تسهیلات از این صندوق برای متقاضیان خرید مسکن در بافت‌های فرسوده نیز پیش از این برداشته شده بود و برخلاف متقاضیان خرید مسکن در سایر مناطق شهری، غیرخانه‌اولی‌ها نیز می‌توانند از این تسهیلات برای خرید مسکن در بافت‌های فرسوده استفاده کنند.

کاهش ۱۴ درصدی مبلغ اقساط وام یکم در بافت فرسوده با افزایش طول دوره بازپرداخت به ۱۵ سال، باعث می‌شود این تسهیلات برای گروه بیشتری از خریداران به «وام در استطاعت» تبدیل شود. در حال حاضر با مصوبه دوم شورای پول و اعتبار، مبلغ قسط وام‌های ۱۵ ساله صندوق یکم در بافت فرسوده نسبت به وام‌های ۱۲ ساله صندوق یکم در خارج از بافت فرسوده، کاهش ۲۲ درصدی پیدا کرده است بنابراین، جذابیت این تسهیلات در بافت، به مراتب بیشتر از سایر نقاط شهری است.

به گفته متولی نوسازی بافت‌های فرسوده در دولت طی هفته‌های پیش‌رو برنامه‌های جدیدی در راستای افزایش محرک‌های جدید مالی برای سرمایه‌گذاری و خرید مسکن در بافت‌های فرسوده وناکارآمد شهری نیز به تصویب خواهد رسید. تداوم تصمیم‌گیری‌های جدید در حوزه تامین مالی مسکن طی ماه‌های آتی می‌تواند نواقص باقی‌مانده در مسیر پرداخت تسهیلات خرید را برطرف کند.

پس از کاهش نرخ سود تسهیلات خرید مسکن در بافت‌های فرسوده و افزایش مدت زمان بازپرداخت این تسهیلات که در نهایت منجر به کاهش رقم اقساط ماهانه برای متقاضیان وام مسکن در این بافت‌ها شده است، به نظر می‌رسد اصلاح دو نقص دیگر وام صندوق پس‌انداز مسکن یکم مبنی بر «کاهش مبلغ سپرده اولیه برای دریافت تسهیلات» و همچنین «کاهش طول دوره انتظار سپرده‌گذاری» باید در دستور کار قرار بگیرد. در حال حاضر فرآیند سپرده‌گذاری متقاضیان خرید مسکن در صندوق یکم، به این صورت است که یک متقاضی مشروط به سپرده‌گذاری معادل نصف مبلغ وام، باید یکسال انتظار بکشد تا وام مورد نظر را دریافت کند.

پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی برای اصلاح این مسیر، کاهش طول دوره سپرده‌گذاری به ۸ تا ۱۰ ماه به جای ۱۲ ماه فعلی است. البته همه فرآیند‌های اصلاحی -چه مصوبات روز‌های اخیر و چه تصمیمات آتی- برای اجرایی شدن، نیازمند تخصیص منابع کمکی برای حفظ تعادل منابع و مصارف صندوق یکم است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد با افزایش طول دوره بازپرداخت تسهیلات خرید مسکن از محل صندوق پس‌انداز مسکن یکم در بافت‌های فرسوده به ۱۵ سال و کاهش نرخ سود این تسهیلات به ۶ درصد مبلغ اقساط ماهانه وام ۸۰ میلیون تومانی (سقف تسهیلات مسکن یکم برای متقاضیان انفرادی در تهران) از ۷۸۰ هزار تومان به ۶۷۵ هزار تومان کاهش می‌یابد.

همچنین مبلغ اقساط ماهیانه این تسهیلات برای زوجین (تسهیلات ۱۶۰ میلیون تومانی در شهر تهران) نیز که پیش از این معادل یک میلیون ۵۶۱ هزار تومان بود با افزایش طول دوره بازپرداخت به ۱۵ سال، به یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان می‌رسد.

در حال حاضر وام ۸۰ میلیونی یکم در خارج از بافت فرسوده تهران، با سود ۸ درصد پرداخت می‌شود که، چون طول دوره بازپرداخت آن، همچنان ۱۲ ساله باقی می‌ماند، قسط ماهانه آن ۸۶۶ هزار تومان است. همچنین مبلغ اقساط ماهانه وام ۱۶۰ میلیون تومانی زوجین در خارج از بافت فرسوده تهران، هم اکنون یک میلیون و ۷۳۲ هزار تومان است. پیش بینی می‌شود بعد از ابلاغ مصوبه شورای پول و اعتبار به بانک عامل بخش مسکن، تقاضا برای ثبت نام در صندوق یکم طی ماه‌های آتی به شکل تصاعدی افزایش پیدا کند.

در این صورت، لازم است هر چه سریعتر، منابع کمکی برای حفظ تعادل منابع و مصارف صندوق یکم، از محل‌هایی که پیشنهاد شده است، تخصیص پیدا کند. سال گذشته، ورودی متقاضیان به این صندوق حدود دو برابر ظرفیت مجاز بود.