شرکت‌های خارجی می‌مانند یا می‌روند؟
قرارداد‌های ایران با شرکت‌های خارجی پس از اجرای برجام در چند حوزه مختلف است که هر کدام از آن‌ها احتمالا سرنوشت متفاوتی پیدا خواهند کرد. ارزش این قرارداد‌ها و موضع گیری مدیران ارشد این شرکت‌ها پس از خروج آمریکا از برجام را مرور می‌کنیم.
کد خبر :
۵۶۵۰۰
بازدید :
۲۰۸۴
فرید عطارزاده | قرارداد‌های ایران با شرکت‌های خارجی پس از اجرای برجام در چند حوزه مختلف است که هر کدام از آن‌ها احتمالا سرنوشت متفاوتی پیدا خواهند کرد. ارزش این قرارداد‌ها و موضع گیری مدیران ارشد این شرکت‌ها پس از خروج آمریکا از برجام را مرور می‌کنیم.
خودروسازی: فعلا هستند
در مورد ارزش‌های قرارداد ایران با شرکت‌های خودروسازی هیچگاه رقم دقیقی اعلام نشده و همواره گفته شده بود که موضوع محرمانه است. مهم‌ترین قرارداد ایران در زمینه خودروسازی با فرانسوی‌ها است که به واسطه آن دو شرکت گردن کلفت پژو و رنو دوباره به ایران آمدند.
گفته میشود ارزش این قرارداد‌ها در مجموع حدود یک میلیارد و هشتصد میلیون دلار است (قرارداد با رنو در حدود یک میلیارد دلار و قرارداد با پژو در حدود ۸۰۰ میلیون دلار). ا. ۲ طبق قرارداد‌های ایران با شرکت‌های خودروسازی خارجی، برآورد شده بود تا سال ۲۰۲۰ ایران سالانه دو میلیون دستگاه خودرو تولید کند.
در حال حاضر ایران در سال یک میلیون و ۴۰۰ هزار خودرو تولید می‌کند. ||۳ شرکت زیمنس آلمان نیز قراردادی به ارزش حداقل ۱۵ میلیارد یورو برای ساخت واگن و ارتقای ریل‌های راه آهن در ایران منعقد کرده است. اما موضع گیری خودروساز‌های خارجی فعلا از سایر شرکت‌ها واضح‌تر است و گفته اند در برجام خواهند ماند.
سخنگوی پژو-سیتروئن گفته: «تا زمان تصمیم گیری مستقلانه اتحادیه اروپا در خصوص پایبندی به برجام منتظر خواهند ماند و تمامی فعالیت‌های آتی خود را با تصمیم کشور‌های اروپایی مطابقت خواهند داد.
او امیدوار است اتحادیه اروپا موضع مستقلانه و متکی به خود را درباره پایبندی به برجام اتخاذ کند. به هر حال، شرکت پژو نیز همانند بسیاری از شرکت‌های تجاری فعال در ایران، باید از قوانین و مقررات بین المللی و موضع اتحادیه اروپا در این خصوص پیروی کند.» | ا. ۵ شرکت زیمنس در مورد ادامه فعالیت خود در ایران گفت: «به دقت مواضع اتخاذ شده بین المللی و اروپایی را بررسی کرده و مطابق آن‌ها به پیش خواهد رفت. بدیهی است که ما نیز همانند سایر شرکت ها، از قوانین جهانی بازرسی بر صادرات متابعت کرده و باید منتظر باشیم تا ببینیم اتحادیه اروپا در این خصوص چه تصمیمی خواهد گرفت.»
نفتی ها: سکوت کرده اند
در حوزه نفت و گاز، تنها کنسرسیومی که قرارداد اجرایی امضا و کار خود را آغاز کرد، شرکت توتال فرانس است. ارزش این قرارداد پنج میلیارد دلاری است که برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی با ایران امضا شده و شرکت چینی «سی ان پی سی» نیز سهمی ۳۰ درصدی در این پروژه دارد.
گفتنی است سایر قرارداد‌هایی که نام آن‌ها در سال‌های اخیر شنیده می‌شد همگی در سطح تفاهم بودند و هیچکدام به مرحله توافق و اجرا نرسیدند؛ بنابراین در حال حاضر بزرگترین چالش ما شرکت فرانسوی توتال خواهد بود.
اما شرکت توتال فعلا سیاست سکوت را در پیش گرفته و یا مبهم صحبت می‌کند. این شرکت در سال ۲۰۰۸ نیز به دلیل تحریم‌ها ایران را ترک کرده بود. تنها موضع این شرکت، صحبت‌های مدیر اجرایی توتال است که در صحبت‌های دو پهلو به روزنامه فایننشال تایمز گفته: «اگر چارچوب و قوانین بازی تغییر کند، این شرکت مجبور است قرارداد پارس جنوبی را دوباره ارزیابی کند.»
مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس ایران نیز گفته: «با توجه به شرایط حضور یانبود این شرکت در ادامه قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی پیش بین شده و ادامه روند کاری کاملا مشخص است، اما اگر توتال نتواند به روند کاری خود ادامه دهد در ابت شرکت چینی و اگر چین نیز به میدان نیامد شرکت پتروپارس ادامه دهنده روند کاری خواهد بود.
توسع فاز ۱۱ خود به دو بخش تقسیم میشود که در بخش نخست مربوط به حفاری‌ها است که تاثیر گذار نبود، اما در بخش دوم که شامل تقویت فشار است ممکن است مشکلاتی ایجاد شود که در این صورت نیزد نظر خود تجدید نظر می‌کنیم.»
هواپیمایی‌ها می‌روند
از شرکت اروپایی ایرباس و بوئینگ آمریکا در مجموع قرارداد‌هایی را به ارزش ۴۰ میلیارد دلار با شرکت هواپیمایی ایران ایر و آسمان به امضا رسانده بودند و قرار بود هر کدام به ترتیب ۱۰۰ و ۸۰ فروند هواپیما را به ایران تحویل دهند.
شرکت هواپیمایی فرانسوی-ایتالیایی «ای تی آر» نیز قرارداد ۵۳۶ میلیون دلاری برای تحویل ۲۰ فروند هواپیما به ایران را امضا کرده است.
شرکت آمریکایی بوئینگ تاکنون هواپیمایی به ایران نداده، اما شرکت اروپایی ایرباس تا حالا سه فروند و شرکت فرانسوی ایتالیایی ATR نیز هشت فروند هواپیما به ایران داده است.
اما به نظر می‌رسد دو شرکت بوئینگ و ایرباس رفتنی هستند و موضع آمریکا و پاسخ شرکت‌ها نیز در مورد آن‌ها صریح و واضح است. وزیر خزانه داری آمریکا گفته است که مجوز‌های دو شرکت بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیمای مسافربری به ایران لغو خواهد شد.
به گزارش رویترز، وزارت خزانه داری آمریکا که مجوز صادرات را کنترل می‌کند، گفت: آمریکا پس از یک دوره ۹۰ روزه دیگر نمی‌تواند اجازه صدور هواپیمای مسافربری، قطعات و خدمات آن به ایران را بدهد.
سخنگوی بوئینگ گفته: «همانطور که از ابتدای این فرآیند گفته ایم، همچنان مقررات دولت آمریکا را دنبال می‌کنیم.»
شرکت ایرباس اعلام کرده تصمیم ترامپ برای خروج از برجام را بررسی خواهد کرد. حداقل ۱۰ درصد از قطعات هواپیما‌های تولیدی این شرکت در آمریکا ساخته میشود و بنابراین نیاز به مجوز وزارت خزانه داری آمریکا برای فروش محصولات خود به ایران دارد. تنها امید ایرباس این موضوع خواهد بود که مورد معافیت خاص وزارت خزانه داری آمریکا قرار گیرد.
سخنگوی «ای تی آر» به آسوشیتدپرس گفته که «ای تی آر» در نظر دارد بقیه هواپیما‌ها را نیز طبق برنامه زمان بندی شده به ایران تحویل دهد.
منبع: روزنامه هفت صبح
۰
