معمای قطع درختان ارسباران

از همه چیز با انتشار یک عکس در فضای مجازی آغاز شد؛ عکسی که خبر از قطع وسیع درختان در منطقه «قره داغ» می‌داد، اما همین یک عکس نبود و ماجرای قطع درختان به همین جا ختم نشد.

پس از چند روز سکوت خبری، مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری آذربایجان شرقی در گفتگو با ایسنا مدعی شد که درختان منطقه «قره داغ» با مجوز جهاد کشاورزی قطع شده اند و این اقدام با اطلاع اداره کل منابع طبیعی استان و پس از بازدید فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان و شهرستان، کارشناسان محیط زیست و تهیه صورتجلسه و ثبت مستندات توسط همکاران منابع طبیعی انجام شده تا اطمینان حاصل شود که هیچ درخت جنگلی در میان درختان قطع شده وجود نداشته است.

داور نامدار گفت که صددرصد درختان قطع شده در منطقه قره داغ از نوع درختان جنگلی نبوده و یک سری چوب آلات باغی مسن و پوسیده بوده و اجازه قطع درختان تنها به علت پوسیده و مسن بودن درختان، آن هم در باغات درجه سه و پایین‌تر داده شده است. بخش عمده‌ای از این درختان، صنوبریا تبریزی بودند که جزو درختان غیر مثمره هستند.

تصاویر جدید منتشر شده، اما خلاف این ادعا را نشان می‌دادند و در میان درختان قطع شده، درختان چندصد ساله مثمره مثل گردو هم دیده می‌شد.

نامدار در ادامه علت قطع درخت از باغات شخصی در قره داغ را تنفس جنگل‌های شمال دانست و گفت: «امسال، اجازه برداشت چوب آلات جنگلی به کسی داده نشده است، از این رو صنایع و کارگاه‌ها مجبور به تأمین چوب از باغات شخصی شده اند، استان ما و منطقه قره داغ نیز از قاعده مستثنا نیست»؛ این گفته او واکنش‌های زیادی را به دنبال داشت.

نماینده مردم کلیبر، خداآفرین و هوراند در گفتگو با رسانه‌ها مدعی شد که بیشتر از یک سال است که کارخانجات چوب بری شمال به درختان باغات کلیبر روی آورده اند و باغداران حتی اجازه بریدن درخت‌هایی مثل درخت‌های گردو را که بارور هستند می‌دهند و اگر این روال ادامه داشته باشد، در آینده‌ای نه چندان دور کلیبر به کویری بی آب و علف تبدیل می‌شود.

رسول خدابخش، فرماندار کلیبر هم با بیان این که هیچ درخت جنگلی از ۸۰ هزار هکتار جنگل کلیبر قطع نشده است، اظهار کرد: «به علت تنفس ۱۰ ساله‌ای که برای درختان جنگل‌های شمال صادر شده است، کارخانه‌های نیازمند به چوب، برای تأمین نیاز‌های شان به باغات کلیبر رو آورده اند.»

او با تایید ادعای نماینده مردم کلیبر، مبنی بر فروش درختان برای تأمین معاش توسط باغداران گفت: «فروش درخت در باغات شخصی صحت داشته و به عنوان مثال تصویری که از قطع درخت گردو منتشر شده بود، مربوط به درخت
گردوی مسن با ارتفاع زیاد بود که باعث سقوط چند نفر شده بود و محصول چندانی نیز نداشت.»

او تاکید کرد: «از تاریخ ۶ دی ماه، با ابلاغ شیوه نام‌های مبنی بر ممنوعیت قطع درختان باغی و جنگلی توسط جهاد کشاورزی، قطع درخت متوقف شده است و در پی آن باغداران برای اصلاح شیوه نامه به ما مراجعه کرده اند، بهتر است همه جوانب در ابلاغ شیوه نامه‌ها در نظر گرفته شوند تا باغداران هم راضی باشند. اگر چند درخت از نوع جنگلی در باغ کسی رشد کرده است، نمی‌توان گفت که درختان جنگل را قطع کرده اند.»

سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی در تاریخ ۶ دی ماه، حکم قطعی ممنوعیت قطع درختان ارسباران را صادر کرد و در این نامه که به امضای ریاست جهاد کشاورزی استان رسیده بود، خطاب به مدیر جهاد کشاورزی شهرستان‌های کلیبر، خداآفرین، اهر، هوراند، ورزقان و جلفا نوشته شده بود که از قطع هر گونه درخت و چوب آلات باغی اعم از مثمره و غیر مثمره در مناطق ذکر شده، جلوگیری کنند.

جنگل‌های ارسباران منطقه‌ای در آذربایجان شرقی با ۱۲ هزار کیلومتر وسعت است که حیات وحش ایران هم لقب گرفته. ارسباران یا قره داغ از شرق با شهرستان مشگین شهر و مغان، در جنوب با شهرستان سراب و در غرب با شهرستان تبریز و شهرستان مرند هم مرز است.

منبع: هفت صبح