انفجار عظیم در بازار خودرو

با وجود آنکه انتظار می‌رفت افزایش تیراژ و همچنین فروش فوری اخیر خودروسازان، از التهاب بازار بکاهد، منحنی قیمت تحت تاثیر عوامل قوی‌تر بیرونی، صعود شدیدی را تجربه کرد. آن طور که منحنی بازار نشان می‌دهد، در عرض تنها یک هفته، قیمت خودرو‌های داخلی حداقل چیزی حدود ۱۷ درصد افزایش یافته است که رکوردی شاید بی‌سابقه محسوب می‌شود.

بازار خودرو طی یک سال اخیر چندان روی آرامش را به خود ندیده و در چند نوبت با صعود قیمتی مواجه شده است؛ این موضوع ریشه در مسائل مختلفی دارد که بخشی از آن‌ها به مشکلات تولید مربوط می‌شود و بخشی دیگر نیز متاثر از اوضاع نابسامان اقتصاد کشور است.

با توجه به اعمال تحریم از نیمه تابستان امسال، روند تامین قطعات داخلی و خارجی مختل و به تبع آن، تیراژ پایین آمد. افت تولید سیگنال‌هایی منفی را برای مشتریان ارسال کرد و بازار خودرو نیز درست مانند سایر بازار‌ها (از پوشک بچه و دستمال کاغذی گرفته تا گوشت و مرغ) در مسیر گرانی افتاد.

افت شدید تولید و کمبود نقدینگی زنجیره خودروسازی، در نهایت دولت را بابت آزادسازی قیمت قانع کرد و بنا شد خودروسازان از ابتدای بهمن امسال، محصولاتشان را تا پنج درصد زیر نرخ بازار قیمت‌گذاری کنند. خودروسازان نیز وعده دادند به‌واسطه افزایش تولید و عرضه، بازار را کنترل و قیمت‌ها را پایین بیاورند و در همین راستا اقدام به پیش‌فروش و فروش‌فوری محصولات خود کردند.

آن‌ها پیش‌تر از افزایش تولید نیز خبر داده بودند و بنابراین انتظار می‌رفت با توجه به بالا رفتن تولید و انجام فروش و پیش‌فروش، حباب قیمت در بازار خودرو شکسته شود. این در حالی است که بازار خودرو بی‌توجه به این اتفاقات، کماکان به سیر صعودی خود ادامه می‌دهد و قیمت‌ها روزانه و حتی ساعتی تغییر می‌کنند.

شرایط به شکلی است که طی هفته جاری به‌نوعی «بیگ‌بنگ» (انفجار بزرگ) بازار خودرو رخ داده و قیمت‌هایی عجیب و غریب برای فروش خودرو‌ها ارائه می‌شود.

آن طور که فعالان بازار می‌گویند، پیش‌فروش اخیر خودروسازان بسیار محدود بوده و حتی به هزار دستگاه (در مجموع) نیز نرسیده است. به گفته آنها، سهم نمایندگی‌های منتخب خودروسازان از فروش‌فوری اخیر، دو تا سه خودرو بیشتر نبوده بنابراین نتوانسته افزایش قیمت را مهار کند. فعالان بازار همچنین بر این نکته تاکید می‌کنند که افزایش تیراژ مورد ادعای خودروسازان، بیشتر روی کاغذ بوده و با تعداد خودرو‌های تجاری‌شده همخوانی ندارد. به‌عبارت بهتر، اگرچه افزایش تیراژ اتفاق افتاده، با این حال بخشی از تولیدات، مربوط به سهمیه سال آینده است و از طرفی، به‌دلیل کمبود قطعات، همه محصولات تولیدی قابل‌تجاری شدن نیستند.

در کنار این مسائل، اتفاقات بیرونی نیز سبب افزایش قیمت خودرو‌ها در بازار شده است. در این بین، مسائلی مانند تورم انتظاری (ناامیدی از اوضاع آینده اقتصادی کشور به ویژه در بخش خودروسازی)، رشد نرخ ارز و سکه و همچنین افزایش تقاضای واقعی (به‌دلیل آغاز بازار شب عید) در کنار رشد تقاضای کاذب، چشم‌انداز قیمت را افزایشی کرده است. جولان دلالان نیز که به نوبه خود بر التهاب بازار افزوده و گزاف نیست اگر بگوییم آن‌ها نقش زیادی در تعیین قیمت خودرو‌ها در بازار دارند. در مجموع، اتفاقات شرح داده شده، فنر قیمت را در بازار خودرو بیش از پیش آزاد کرده و اگر اتفاقی ویژه در تولید و عرضه رخ ندهد و التهاب اقتصادی کشور آرام نگیرد، منحنی قیمت خودرو کماکان صعود خواهد کرد.

رشد قیمت‌ها
اما سری به بازار بزنیم و ببینیم قیمت‌ها طی هفته جاری تا چه اندازه رشد کرده‌اند. آن طور که نمایشگاه‌داران خودرو پایتخت عنوان می‌کنند، در حال حاضر پژو ۲۰۶ تیپ ۵ قیمتی برابر با ۹۴ میلیون تومان دارد که این موضوع از رشد ۱۴ میلیون تومانی این محصول در عرض یک هفته حکایت می‌کند.

از بازار پژو ۲۰۶ تیپ ۲ نیز خبر می‌رسد این محصول با توجه به جهش ۱۱ میلیون تومانی‌اش در هفته جاری، در حال حاضر ۸۲ میلیون تومان خرید و فروش می‌شود. به گفته نمایشگاه‌داران خودرو پایتخت، پژو ۲۰۷ اتومات نیز در حال حاضر قیمتی برابر با ۱۳۳ میلیون تومان دارد که نشان می‌دهد خودرو موردنظر ۱۵ میلیون تومان رشد را به خود می‌بیند.

از ۲۰۷ که بگذریم، از بازار ساندرو نیز خبر می‌رسد این محصول ۲۲ میلیون تومان رشد قیمت را در عرض یک هفته تجربه کرده و در حال حاضر خودرویی ۱۵۷ میلیون تومانی به حساب می‌آید. بنا به گفته فعالان بازار، اما دنا نیز قیمتی برابر با ۱۱۰ میلیون تومان دارد و قیمت مدل پلاس توربو این خودرو نیز از ۱۴۲ میلیون تومان عبور کرده است.

در بین دیگر خودرو‌های داخلی، رانا نیز در حال حاضر ۸۰ میلیون تومان قیمت دارد که نشان می‌دهد خودرو موردنظر ۱۵ میلیون تومان رشد قیمت داشته است. همچنین سمند مدل EF ۷ نیز با افزایش قیمتی بیش از ۲۰ میلیون تومان مواجه شده و در حال حاضر برای خرید آن باید حدود ۹۰ میلیون تومان هزینه کرد. فعالان بازار، اما در مورد قیمت پژو ۴۰۵ نیز عنوان می‌کنند، این محصول در حال حاضر قیمتی برابر با ۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار دارد که در مقایسه با هفته گذشته، رشدی بیش از ۱۸ میلیون تومان را نشان می‌دهد. از سوی دیگر، اما گفته می‌شود قیمت پژو پارس در مدل فول آن به حدود ۱۰۰ میلیون تومان رسیده که نشان از جهش قیمتی چند میلیون تومانی آن طی یک هفته دارد.

نگاهی هم به قیمت پراید و تیبا و ساینا بیندازیم و ببینیم آن‌ها چه رشدی را در هفته جاری تجربه کرده‌اند. به گفته فعالان بازار، در حال حاضر ساینا قیمتی برابر با ۵۸ میلیون تومان دارد و این یعنی خودرو موردنظر طی هفته جاری حداقل هشت میلیون تومان افزایش قیمت داشته است. در خانواده پراید نیز قیمت‌ها به بالای ۴۰ میلیون تومان رسیده است، حتی وانت پراید.

به گفته فعالان بازار، پراید در مدل ۱۳۱ با قیمت ۴۸ میلیون تومان به فروش می‌رسد و مدل ۱۱۱ (هاچ بک) نیز ۵۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شده است. با این حساب، دو خودرو موردنظر به ترتیب ۸ و ۱۱ میلیون تومان رشد قیمت را تجربه کرده‌اند. از بازار تیبا، اما خبر می‌رسد این محصول در مدل معمولی خود ۵۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد.

با این حساب، تیبا هفته جاری را با جهشی پنج میلیون تومانی به انتها رسانده است. در بین دیگر خودرو‌های داخلی، کیا سراتوی مونتاژی سایپا نیز به قیمت ۲۵۰ میلیون تومان رسیده و پژو ۲۰۰۸ هم ۲۶۰ میلیون تومان قیمت دارد. در میان خودرو‌های چینی نیز گفته می‌شود قیمت چانگان به ۱۶۳ میلیون تومان رسیده و هایما S. ۷ نیز ۲۴۲ میلیون تومان قیمت‌گذاری شده است.