تفاوت‌تحریم‌های ۹۱ با تحریم‌های فعلی
هدف اصلی از فشار‌ها این بود که در مرحله اول به مردم ایران فشار بیاید و در تنگنای اقتصادی علیه نظام حرکت کنند و اگر موفق شوند نظام از داخل دچار فروپاشی شود و اگر نه حداقل به فروپاشی اقتصاد کشور منجر شود.
کد خبر :
۷۱۳۲۰
بازدید :
۸۶۶۷
همزمان با اجرایی شدن گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران، معاون اول رئیس‌جمهوری با تاکید بر عمل ایران به تعهدات خود طی یک سال گذشته با وجود خروج ایالات‌متحده از برجام، به مقامات اروپایی هشدار داد که «هر صبری دوره‌ای دارد.»
اسحاق جهانگیری که دیروز در دانشگاه الزهرا در نشستی با روسای دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی و فناوری حضور یافت، تاکید کرد که «اگر طرف‌های مقابل به تعهدات خود عمل کنند، کاهش تعهدات ایران در برجام قابل برگشت است. ما بعد از خروج آمریکایی‌ها از برجام یکسال در برجام ماندیم و به تعهدات خود عمل کردیم.»
معاون اول رئیس‌جمهوری همچنین با اشاره به اینکه در مذاکرات اخیر با رئیس‌جمهوری ایران، می‌خواستند که برای کاهش تعهدات فرصت بدهیم و خارج نشویم، گفت: یک سال گذشت و ما در این مدت صبر کردیم. اروپایی‌ها، چین، روسیه و همه کشور‌هایی که درگیر بودند، به ما توصیه می‌کردند که از برجام حفاظت شود و ما قبول کردیم و همه تعهداتمان را انجام دادیم، اما طرف‌های مقابل که ۵ کشور بزرگ دنیا بودند کمترین قدمی در حل مشکلات و خدماتی که در چارچوب برجام متعهد بودند، برنداشتند؛ بنابراین طبیعی بود که ایران در یک مقطعی وادار به عکس‌العمل شود، چراکه هر صبری دوره‌ای دارد و هر صبرکردنی را تا زمانی می‌شود ادامه داد.
معاون اول رئیس‌جمهوری همچنین با اشاره به اینکه در مذاکرات اخیر با رئیس‌جمهوری ایران، می‌خواستند که برای کاهش تعهدات فرصت بدهیم و خارج نشویم، گفت: یک سال گذشت و ما در این مدت صبر کردیم. اروپایی‌ها، چین، روسیه و همه کشور‌هایی که درگیر بودند، به ما توصیه می‌کردند که از برجام حفاظت شود و ما قبول کردیم و همه تعهداتمان را انجام دادیم، اما طرف‌های مقابل که ۵ کشور بزرگ دنیا بودند کمترین قدمی در حل مشکلات و خدماتی که در چارچوب برجام متعهد بودند، برنداشتند؛ بنابراین طبیعی بود که ایران در یک مقطعی وادار به عکس‌العمل شود، چراکه هر صبری دوره‌ای دارد و هر صبرکردنی را تا زمانی می‌شود ادامه داد.
به‌نظر می‌رسد این اظهارات جهانگیری به گفت‌و‌گوی جدی حسن روحانی و امانوئل مکرون روسای جمهور ایران و فرانسه درباره سرنوشت برجام اشاره دارد؛ گفتگو‌هایی که عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه روز یکشنبه در نشست خبری خود با خبرنگاران آن را گفت‌و‌گوی سازنده خواند.
ایالات‌متحده در ۱۸ اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷، به دستور شخص دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری این کشور، از برجام خارج شد؛ جمهوری اسلامی ایران نیز پس از گذشت فرصتی یکساله برای جبران این اقدام از سوی طرف‌های مذاکره‌کننده، در اولین سالگرد خروج آمریکا از برجام، نخستین گام خود در راستای کاهش تعهدات برجامی را برداشت و از سقف تعیین شده ۳۰۰ کیلوگرم برای نگهداری و ذخیره اورانیوم غنی شده عبور کرد.
از سوی دیگر، به سایر طرف‌های مذاکره فرصتی ۶۰ روزه داد که وضعیت خرید نفت از ایران و مشکل تبادلات مالی و بانکی را حل و فصل کنند. ایران در این مرحله هشدار داده بود که در غیر این صورت، فاز دوم کاهش تعهدات خود را در برجام آغاز خواهد کرد.
فرصت ۶۰ روزه ایران، سه روز پیش به پایان رسید و جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه رسما اعلام کرد که گام دوم کاهش تعهدات برجامی خود را برداشته است؛ مرحله‌ای که درآن میزان خلوص اورانیوم غنی شده را نسبت به آنچه در برجام توافق شده بود، افزایش داده است.
پیش از اینکه ایران رسما آغاز مرحله دوم کاهش تعهدات برجامی خود را اعلام کند، حسن روحانی رئیس‌جمهوری در جلسه ۱۲ تیرماه هیات‌دولت خبر داده بود که ۱۶ تیرماه، سطح غنی‌سازی ایران دیگر ۶۷/ ۳ درصد نخواهد بود و تهران این تعهد را کنار گذاشته و به هر مقداری که ضرورت و نیاز باشد، ارتقا خواهد داد.
ایران، اما تاکید کرده است که در صورت عملیاتی شدن خواسته‌های ایران ازسوی اروپا، به شرایط قبل باز خواهد گشت؛ موضوعی که معاون اول رئیس‌جمهوری نیز روز گذشته بار دیگر بر آن تاکید کرد. او گفت: «هر موقعی که معلوم شود طرف مقابل آمادگی دارد اقدامات خودش را انجام دهد ما هم از اقدامات خود برمی‌گردیم.»
البته اسحاق جهانگیری دیروز علاوه‌بر هشدار به اروپایی‌ها تاکید کرد که ایالات‌متحده چه قبل از خارج شدن از برجام و چه بعد از آن، نگذاشت ملت ایران از دستاورد‌های برجام استفاده کند. او گفت: آمریکایی‌ها سعی کردند فضای ناامنی بر اقتصاد ایران و روابط سیاسی ایران حاکم کنند و بگویند که بالاخره توافق به هم می‌خورد و شما نمی‌توانید کار دقیقی با این کشور (ایران) انجام دهید، بنابراین راهی برای کار کردن با این کشور وجود ندارد.
تا اینکه سال گذشته در اردیبهشت‌ماه رسما از برجام خارج شدند و تحریم‌های سنگینی وضع کردند. جهانگیری با تاکید بر این موضوع که تحریم‌های امروز با تحریم‌های سال ۹۱ تفاوت‌های بسیار فاحشی دارد، گفت: شرایط کشور در زمان آن تحریم‌ها با شرایط کشور در این تحریم‌ها و نحوه اعمال تحریم‌ها در آن مقطع و نحوه اعمال این تحریم‌ها در این مقطع تفاوت خیلی زیادی دارد.
او افزود: آمریکایی‌ها تمام توان و قدرت خود را به کار گرفته‌اند تا تحریم‌هایی که در این مقطع وضع کردند، به صورت قاطع اجرا و عملی شود. این بار آمریکایی‌ها طوری تحریم کردند که حتی در فاصله‌های بسیار دورتر از خاک آنها، اهدافشان اجرایی شود. آمریکایی‌ها، چین، روسیه، اروپایی‌ها و کشور‌های منطقه را وادار کردند و تماس گرفتند، نیرو گذاشتند و به معنای واقعی جنگ اقتصادی را با کشوری در حال توسعه مانند ایران شروع کردند.
معاون اول رئیس‌جمهوری همچنین گفت: هدف اصلی از فشار‌ها این بود که در مرحله اول به مردم ایران فشار بیاید و در تنگنای اقتصادی علیه نظام حرکت کنند و اگر موفق شوند نظام از داخل دچار فروپاشی شود و اگر نه حداقل به فروپاشی اقتصاد کشور منجر شود و خیلی هم رسمی و صریح این موضوع را می‌گفتند به همین دلیل هم می‌گفتند که مردم ایران جشن پیروزی چهل سالگی انقلاب را نخواهند دید.
او افزود: آمریکایی‌ها تمام توان و قدرت خود را به کار گرفته‌اند تا تحریم‌هایی که در این مقطع وضع کردند، به صورت قاطع اجرا و عملی شود. این بار آمریکایی‌ها طوری تحریم کردند که حتی در فاصله‌های بسیار دورتر از خاک آنها، اهدافشان اجرایی شود. آمریکایی‌ها، چین، روسیه، اروپایی‌ها و کشور‌های منطقه را وادار کردند و تماس گرفتند، نیرو گذاشتند و به معنای واقعی جنگ اقتصادی را با کشوری در حال توسعه مانند ایران شروع کردند.
معاون اول رئیس‌جمهوری همچنین گفت: هدف اصلی از فشار‌ها این بود که در مرحله اول به مردم ایران فشار بیاید و در تنگنای اقتصادی علیه نظام حرکت کنند و اگر موفق شوند نظام از داخل دچار فروپاشی شود و اگر نه حداقل به فروپاشی اقتصاد کشور منجر شود و خیلی هم رسمی و صریح این موضوع را می‌گفتند به همین دلیل هم می‌گفتند که مردم ایران جشن پیروزی چهل سالگی انقلاب را نخواهند دید.
معاون اول رئیس‌جمهوری با اشاره به جنگ روانی آمریکا علیه ملت ایران گفت: در جنگ روانی شاید ما مقداری فضا را از دست دادیم. اول توانستند شوک‌هایی را هم در بخش اقتصادی و هم در بخش‌های دیگر به جامعه ما وارد کنند، اما هم در بخش اقتصادی و هم در بخش روانی ما روز به روز وضعمان تثبیت و شرایط برای مقابله مهیا شد.
جهانگیری افزود: اگر می‌گویم شرایط ما حساس است به این خاطر است که در برجام اتفاقاتی می‌افتد که مردم ایران و دانشگاهیان باید با حساسیت آن را دنبال کنند و بخش‌های حقوقی و اجرایی دانشگاه‌ها و بخش‌های علمی مرتبط با دانشگاه‌ها باید این موضوع را دنبال کنند.
توصیه به اروپایی‌ها
معاون اول رئیس‌جمهوری بار دیگر به تماس برخی سران کشور‌ها با رئیس‌جمهوری اشاره کرد و گفت: گاهی اوقات اصرار می‌کنند که شما چند روز دیگر فرصت دهید مثلا یک هفته فرصت بدهید، ما که یکسال فرصت دادیم. الان ۱۴ ماه است فرصت دادیم با یک هفته چه اتفاقی قرار است بیفتد که ما وقتی تصمیم گرفتیم کاری انجام دهیم می‌گویید یک هفته فرصت دهید.
او گفت: الان فرصتی در اختیار این کشور‌ها هست و از این فرصت می‌توانند خوب استفاده کنند که ما بتوانیم به یک تفاهم برسیم. ما دنبال تعامل و گفتگو هستیم البته از حقوق ملت خودمان قاطعانه و به طور کامل دفاع می‌کنیم.
شرایط خاص کشور
جهانگیری در ادامه شرایط اقتصادی و منابع کشور را «خاص» خواند و گفت: شرایط منطقه هم بسیار حساس است. عربستانی‌ها و اسراییلی‌ها برای مقابله با ایران همدست شده‌اند، اما از این شرایط خطیر می‌شود به صورت توامان چنین برداشت کرد که ما هم با یک محدودیت‌ها و هم با یک فرصت‌هایی روبه‌رو هستیم. می‌شود از دل این محدودیت‌ها فرصت‌هایی برای کشور خلق کرد.
این محدودیت‌ها و فرصت‌ها به طور مستقیم و غیرمستقیم بر همه نهاد‌های کشور خصوصا دانشگاه‌های کشور تاثیر بسیار جدی و تعیین‌کننده دارد. جهانگیری با بیان اینکه دولت سقف بودجه سال ۹۸ را ۴۲۷ هزار میلیارد تومان تعیین کرد، گفت: رهبر معظم انقلاب پس از بررسی لایحه بودجه فرمودند که اگر کسی این بودجه را ببیند از بودجه شما استقبال نمی‌کند و استنباط نمی‌کند که کشور در شرایط ویژه‌ای قرار گرفته است و اگر شرایط سخت است این لایحه باید با شرایط سخت پیش‌بینی شود.
بر همین اساس دولت در جلساتی که با مجلس برگزار کرد سقف بودجه را به ۴۰۷ هزار میلیارد تومان کاهش داد و سازمان برنامه و بودجه نیز اعلام کرد که این رقم کمترین میزانی است که دولت می‌تواند با آن کشور را اداره کند و از این پایین‌تر نمی‌شود. معاون اول رئیس‌جمهوری در ادامه به سهم درآمد‌های نفتی در بودجه سال ۹۸ اشاره کرد و گفت: در بودجه امسال رقم ۱۵۰ هزار میلیارد تومان برای درآمد‌های مستقیم نفتی تعیین شده است.
از سوی دیگر در شورای عالی سران سه قوه در مصوبه‌ای سقف بودجه امسال از ۴۴۷ هزار میلیارد تومان به ۳۶۸ هزار میلیارد تومان کاهش یافت و این موضوع نیز از سوی رهبری مورد تأیید قرار گرفت. با این حال با توجه به وضعیت کنونی حتما این رقم نیز به طور کامل تحقق نخواهد یافت.
۰
