چه شد که سلبریتی‌ها در اینستاگرام وا دادند؟

سعید اصغرزاده | سلبریتی هر فرد تاثیرگذار، مشهور و شناخته‌شده‌ای در عرصه سیاست، اقتصاد، علم و فرهنگ، سینما، موسیقی، ورزش، مدلینگ و... است. آن‌ها این سلبریتی‌شدن را مدیون رسانه‌ها هستند که حضورشان را در هرجا پررنگ جلوه می‌دهند (و البته فراموش نشود که رسانه‌ها از این راه برای خود و صاحبان صنعت و ثروت درآمدزایی و مخاطب‌سازی می‌کنند).

اصل مطلب هم برمی‌گردد به آنجایی که صاحبان رسانه دریافتند مردم بیشتر به «رویداد‌های عادی» در «یک زندگی جالب» توجه دارند تا به «اتفاقات جالب» در «یک زندگی عادی»! اینطوری بود که سرک‌کشی به زندگی خصوصی سلبریتی‌ها باب شد و آن‌ها هم که دیدند با این اتفاق از شهرت و ثروت فربه‌تر می‌شوند، وا دادند!

سلبریتی در اصل تبدیل‌شده یک انسان است به کالای مصرفی؛ بنابراین تاریخ تولید و انقضا دارد! خودش هم این را می‌داند، بنابراین با سرعت می‌خواهد بارش را ببندد. برای همین هم سلبریتی‌های وطنی پر از اشتباه و اشکالند. (مگر آن‌هایی که مشاور رسانه‌ای دارند و می‌دانند که هر چقدر که بیشتر خرج کنند، بیشتر می‌برند!)

در جهان معاصر اینستاگرام که آمد، خرده‌سلبریتی‌ها هم جان گرفتند، یعنی آن‌هایی که دست‌شان از رسانه عمومی و سیمای ملی و سینمای نفتی جدا مانده بود و نمی‌توانستند بر مدار سنت یک‌سویه ارتباط با مخاطب، سری در میان سر‌ها دربیاورند، حالا با خرده تبحری چه در کلام و چه در زیبایی و چه در پوشش و حتی شیرین‌کاری (یا افتادن از آن‌طرف بام در ادبیات و تصاویر سخیف با شاخ و شانه کشیدن و طنازی)، دلبری‌ها کردند و ترکاندند و ملت را جذب خود کردند، یعنی شبکه‌های اجتماعی «سلبریتی درهم» آفریدند (هم نوبرانه دارد و هم کال و هم کرمو و گندیده).

یعنی زیاد هم دیگر لازم نیست برای سلبریتی‌بودن شاخص باشی و معرکه، بلکه با یک بسته‌بندی عالی می‌توانی خودت را بگذاری برای قضاوت و فروش و فالوور جمع کنی! و بدین‌گونه بود که دوران «سلبریتی موفق» سپری شد و دوره «موفق‌شدن در سلبریتی‌بودن» آغاز شد! این ماحصل دنیای مدرن، همان تجربه دنیای سرمایه‌داری و ورود به دوره اوج و حضیض یک کالاست. برند‌هایی که متولد می‌شوند و برند‌هایی که می‌میرند و برند‌هایی که تغییر نام می‌دهند.

این روز‌ها شرط اصلی سلبریتی دسترسی به یک موبایل و اینترنت و عضویت در یک شبکه اجتماعی است. مردم دیگر منتظر افاضات سلبریتی‌ها نیستند. افاضات را در هر جایی می‌توان شنید. افاضات، شاید ریاکارانه‌ترین بخش زندگی امروزی شده است.

چیزی می‌گویی که در عمل نشان نمی‌دهی. این خیلی مزخرف است. مردم دنبال این هستند که در لایو استوری اینستا، زاویه‌ای نادیده از یک زندگی نمایان شود. مردم می‌خواهند به زندگی‌های درونی سرک بکشند. اگر چیزی برای نمایش نداری برای سخنرانی می‌توانی به همان تلویزیون و سینمایی که از آن آمده‌ای برگردی!

اما اگر کالای جدید و لباس جدید و مراسم جدید و دوست جدید و چالش جدید داری، من با تو خوشم. خوش‌بودن مجازی در فضای مجازی، افیون کاربران است. اینستا شما را در لاک توهمات و خوشی‌های فرو می‌برد و سر که برمی‌دارید، می‌بینید که آسمان به سرخی صبح نیست غروب و سیاهی شب است.

حالا، اما با تمام محدودیت و بزن‌ودرو‌های به وجود آمده در اینستاگرام، بار دیگر سلبریتی‌ها مجبور شده‌اند از نشان دادن عمومی زوایای پنهانی زندگی‌شان در صفحه اصلی و قابل مراجعه گشت‌های محسوس و نامحسوس مجازی دست بشویند و به «طبقه‌بندی نرده‌ای» که دوره آن دیرزمانی است به پایان رسیده، پناه ببرند.

تقسیم فالوور‌ها به «قابل اعتماد» یا «دارای خرده‌شیشه» باعث شده سلبریتی‌ها سیاهچاله‌های مخفی را برای خودشان در اینستاگرام برپا کنند. برای ورود حتما باید دارای «مکنت» و «معرف» باشی. «وی‌آی‌پی» یک‌جور است و کانال «بازرگانی و تبلیغ» یک‌جور دیگر!