خانه تکانی کرونایی در گوگل پلی و اپ استور

میترا جلیلی | با شیوع گسترده کرونا و تأکید بر لزوم کاهش تردد در بیشتر کشور‌های دنیا، میزان استفاده از اپلیکیشن‌های خرید و... در اپ استور و گوگل پلی افزایش چشمگیری داشته و در این میان اپ‌هایی با موضوع کرونا، از محبوبیت بالایی برخوردار شده است. اما با توجه به احتمال انتشار اخبار جعلی و ارائه اطلاعات نادرست در این اپلیکیشن‌ها سختگیری‌های اپل و گوگل افزایش یافته و عملاً بسیاری از این اپ‌ها از گردونه خارج شدند.

حذف اپ‌های غیررسمی
علاوه بر شبکه‌های اجتماعی پرطرفدار جهان از جمله یوتیوب، توئیتر، فیس‌بوک و... که همگی به جدال با اخبار جعلی پرداخته و تلاش دارند تا از انتشار اطلاعات گمراه‌کننده توسط پلتفرم هایشان جلوگیری کنند، دو کمپانی بزرگ فناوری جهان هم به این جرگه پیوسته‌اند.

اپل و گوگل در تازه‌ترین اقدام خود دست به کار شده‌اند تا اپلیکیشن‌هایی با موضوع کرونا که از سازمان‌های مربوطه تأییدیه‌های لازم ندارند را از فروشگاه‌های اپ خود حذف کنند. اپل و گوگل اعلام کرده‌اند با انتشار اطلاعات نادرست درباره نحوه درمان بیماری کرونا، مواد ضدعفونی کننده، آمار و ارقام مربوط به کشور‌های درگیر و همچنین رژیم‌های غذایی برای مقابله با این ویروس مقابله می‌کنند. در این راستا همه اپلیکیشن‌های فعال در این زمینه باید از سازمان جهانی بهداشت یا دیگر سازمان‌های بهداشت و سلامت رسمی یا دولت‌ها تأییدیه داشته باشند.

در غیر این صورت از اپ استور و همچنین گوگل پلی حذف می‌شوند حتی اگر ظاهراً اطلاعات درستی را در اختیار مردم قرار بدهند و طرفداران زیادی هم داشته باشند. این دو کمپانی معتقدند که باید دقیق‌ترین اطلاعات در اختیار مردم قرار بگیرد به همین دلیل هم این تصمیم را گرفته‌اند.

توسعه دهندگان اپ نیز با تأیید این موضوع عنوان کرده‌اند که با دریافت پیامی از این کمپانی‌ها دریافتند که محصول آن‌ها جایی در فروشگاه‌های اپ استور و گوگل پلی ندارد و اگر بر حضورشان تأکید دارند باید از سازمان‌های رسمی و دولتی مجوز دریافت کنند.

انگشت اتهام به سوی گوگل و اپل
با اینکه بسیاری انگشت اتهام را به سوی اپل نشانه رفتند و این کمپانی را به سانسور اخبار مربوط به کرونا متهم کردند، اما باید گفت: چنین موضوع‌هایی پیش از شیوع کرونا نیز مورد توجه فعالان صنعت فناوری بوده است.

به‌عنوان مثال در برنامه‌ها و خط مشی اپل آمده است اپلیکیشن‌هایی که سرویس‌هایی با قوانین خاص ارائه می‌دهند و به‌عنوان مثال در حوزه بانکداری و سرویس‌های مالی، سلامت و سفر‌های هوایی فعال هستند یا اینکه به اطلاعات حساس کاربران نیاز دارند باید توسط یک شخصیت حقوقی به ثبت برسد و نه یک توسعه دهنده شخصی.

با نگاهی به اپ استور می‌بینیم که لیستی از اپ‌های رسمی سازمان‌های کنترل و پیشگیری از بیماری‌های عفونی و سازمان‌های هلال احمر دیده می‌شود و کاربران می‌توانند بیشترین اطلاعات را از این اپ‌های رسمی دریافت کنند.

گوگل نیز علاوه بر حذف اپ‌های غیررسمی مرتبط با کرونا، تمام جست‌و‌جو‌ها درباره این ویروس را در «گوگل پلی» مسدود کرده است. در حال حاضر درصورتی که کاربران واژه ویروس کرونا یا COVID-۱۹ را در گوگل پلی جست‌و‌جو کنند، نتیجه صفر است و این عبارت برای آن‌ها نمایش داده می‌شود: «متأسفانه نتیجه‌ای برای جست‌و‌جوی شما پیدا نشد».

گوگل نیز هدف انتقاداتی گسترده قرار گرفت چراکه بعضی معتقدند هرکدام از اپ‌ها می‌توانند به عده‌ای از مردم کمک کنند تا از نحوه شیوع ویروس و روش‌های محافظت خود آگاه شوند به همین دلیل هم حذف اپ‌ها از گوگل پلی عملاً سانسور محسوب می‌شود.

سخنگوی این کمپانی مطرح فناوری در پاسخ، ضمن رد این موضوع عنوان کرده است عبارت ویروس کرونا هرگز از موتور جست و جوی گوگل حذف نشده است و از سوی دیگر با وجود حذف این اپلیکیشن‌ها هنوزهم تعداد زیادی اپ تأیید شده در گوگل پلی وجود دارد که می‌تواند به افزایش اطلاعات مردم از این ویروس کمک کند.

علاوه بر احتمال انتشار اخبار جعلی از طریق اپلیکیشن‌هایی با توسعه دهنده‌هایی نامشخص، برخی محققان معتقدند گاه نیز این اپلیکیشن‌های پرطرفدار کرونا، عملاً بدافزار هستند و می‌توانند با سرقت اطلاعات شخصی و... به کاربران آسیب برسانند.

صدرنشینی دانلود اپ‌ها با موضوع کرونا/ با توجه به نگرانی گسترده مردم جهان از شیوع بیماری کرونا، درحال حاضر اپلیکیشن‌های مورد قبول گوگل و اپل درباره کروناویروس در صدر دانلود‌های گوگل پلی و اپ استور قرار گرفته‌اند. یکی از این اپلیکیشن‌ها virus tracker است که توسط کمپانی دولتی Healthlynked طراحی شده و بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.

این اپ پرطرفدار به زبان پرتغالی و ازسوی دولت برزیل طراحی شده و اطلاعات علمی و کاملاً صحیح درباره کروناویروس، چرخه بیماری و... را در اختیار کاربران قرار می‌دهد. یکی دیگر از این اپلیکیشن‌ها
HealthLynked COVID-۱۹ Tracker است که به زبان انگلیسی و توسط توسعه دهنده‌های امریکایی طراحی شده و البته از آنجا که مورد قبول اپل قرار دارد درحال حاضر در اپ استور ارائه می‌شود.

اپ‌های محبوب کرونایی در کره جنوبی/ محبوبیت اپلیکیشن‌های مربوط به کروناویروس در برخی کشور‌ها بیشتر از سایر نقاط دنیاست و کره جنوبی یکی از این کشور‌ها محسوب می‌شود. وقتی کروناویروس به کره جنوبی رسید توسعه دهندگان اپ می‌دانستند چگونه به این موضوع واکنش نشان دهند و شروع به کدگذاری کردند.

از میان اپ‌های مختلف این کشور که در اپ استور و گوگل پلی ارائه شده، تنها تعدادی که مورد تأیید این کمپانی‌ها بودند باقی ماندند و حالا در میان ۱۵ اپلیکیشن پردانلود در گوگل پلی و نیز اپ استور می‌توان نام ۶ اپ طراحی شده توسط کره جنوبی را دید.

توسعه دهندگان این اپلیکیشن‌ها که دیتا و اطلاعات مورد نیاز خود برای طراحی اپ‌ها را از اطلاعات دولت به دست آورده‌اند به سی‌ان‌ان گفتند از زمان رونمایی از محصولات خود در اوایل ماه جاری تاکنون شاهد رشد فوق‌العاده در میزان دانلود آن بوده‌اند.

یکی از این اپ‌ها Corona ۱۰۰m است و اگر در ۱۰۰متری شما یک فرد مبتلا به این ویروس وجود داشته باشد با ارسال یک هشدار، شما را از حرکت در این مسیر بازمی دارد.

این اپ همچنین شفاف‌سازی کرده و به مردم اجازه می‌دهد روزی که بیماری فرد کرونایی تأیید شده و همچنین جنس، سن و ملیت وی را بدانند و دریابند که وی بتازگی به کدام منطقه سفر داشته است. یکی از توسعه دهندگان Corona ۱۰۰m درباره میزان استقبال از این اپ گفت: نصب این اپلیکیشن به ۲۰هزار عدد در هر ساعت افزایش یافته و از روز ارائه آن یعنی ۱۱فوریه تاکنون بیش از یک میلیون بار از گوگل پلی دانلود شده است.

وی افزود: با افزایش تعداد بیماران کرونا در کره جنوبی، میزان دانلود‌ها نیز شدت گرفت تا جایی که حتی سرور ما دچار مشکل شد. یکی دیگر از این اپلیکیشن‌ها Corona Map است که دومین اپ پردانلود در کره جنوبی محسوب می‌شود.

توسعه دهنده این اپ نیز گفت: از آنجا که گاه اطلاعات علمی و دولتی برای مردم چندان قابل فهم نیست تصمیم گرفتم با کمک این اپ عملاً محل قرار گرفتن افراد بیمار یا مشکوک را روی نقشه به مردم نشان دهم.

چین نیز از کشور‌هایی است که از اپلیکیشن‌هایی با موضوع کرونا استقبال زیادی داشته است. به همین دلیل مشابه این اپ‌ها در چین نیز ارائه شد، ولی بسیار مورد انتقاد قرار گرفت. با اینکه برخی آن را برای عدم تردد مردم در نقاط آلوده شهر بسیار مناسب می‌دانستند، ولی برخی نیز آن را به‌دلیل نظارت شدید چین بر مردم، یک نمونه بارز از فعالیت تکنولوژی بدون توجه کافی به نگرانی‌های مردم و احتمال نقض حریم خصوصی آن‌ها می‌دانند.

نیم نگاه
با اینکه گوگل ادعا دارد اپلیکیشن‌های رسمی و دولتی را از فروشگاه خود حذف نکرده، اما اپلیکیشن ایرانی مربوط به کرونا با نام AC۱۹ که توسط دولت ایران طراحی شده است را از گوگل پلی حذف کرد. این اپ به کاربران کمک می‌کند تا به جای مراجعه به بیمارستان، تنها با پاسخ به چند سؤال ساده دریابند که بیمار هستند یا خیر.

گوگل این موضوع را ادعایی گمراه‌کننده خوانده و عنوان کرده است که یک اپ نمی‌تواند کووید-۱۹ را شناسایی کند. از سوی دیگر این اپ را بدافزاری برای جاسوسی از کاربران دانسته است. این درحالی است که «لوکاس استفانکو» پژوهشگر حوزه بدافزار پس از بررسی این اپ، با رد این ادعا گفت: هیچ نشانه‌ای دال بر سوء‌استفاده از اطلاعات کاربران وجود ندارد و اپ برای نصب شدن همان دسترسی‌های معمول را می‌خواهد.

گوگل هم در پاسخ گفته این اپ توسط گروه Smart Land Strategy طراحی شده که تاکنون متهم به ساخت چندین اپلیکیشن جاسوسی بوده‌اند.

منبع: روزنامه ایران