ماجرای خانه‌های «بانک رفاه کارگران»

دکتر امینی نخست‌وزیر و جمعی از وزرای کابینه‌اش روز دوازدهم دی‌ماه سال 1340 در یک مصاحبه مطبوعاتی در باشگاه انجمن مطبوعات به سوالات خبرنگاران پاسخ دادند.

در این جلسه یکی از سوالات مطرح‌شده از سوی مدیر روزنامه سیاسی آقای بیوک صابر بود: (که مشروح آن روز سیزدهم دی‌ماه به چاپ رسید) او پرسید:

اکنون دولت قصد دارد برای تامین مسکن مردم و کارگران اقدام کند، آیا بهتر نیست خانه‌های کارگرانی را که در گرو بانک است با کمک بانک رفاه نجات دهد؟! نخست‌وزیر در پاسخ این روزنامه‌نگار گفت: در این قسمت به جای بانک رفاه کارگران، بانک رهنی بین کارگر و غیر کارگر فرقی نمی‌گذارد؛ ولی چون سرمایه‌اش محدود است نمی‌تواند به همه در آنِ واحد وام بدهد، اگر بخواهیم به تمام این قبیل کارگران و متقاضیان وام بدهیم، سرمایه بانک رفاه تمام می‌شود و دیگر نمی‌توانیم برنامه خانه‌سازی را اجرا کنیم. بانک رهنی به شرط این که میزان این وام از پانزده هزار تومان تجاوز نکند، وام می دهد.

بیوک صابر: مسلما میزان تقاضای وام از این مبلغ بیشتر نیست.

نخست وزیر: بنابراین بانک رهنی هم به آنها وام می‌دهد.در این جلسه یزدان‌بخش مدیر روزنامه پیک ایران در مورد قانون «از کجا آورده‌ای؟!» جهان‌بانویی مدیر مجله فردوسی درباره «ضرورت آزاد شدن ابوالحسن ابتهاج از زندان» عباس شاهنده مدیر روزنامه فرمان درباره «ساختمان‌های نیمه‌تمام در بیجار» و نیز چند تن از مدیران جراید سوالات بسیاری از نخست‌وزیر و اعضای دولت او داشتند!

با این حال روزنامه اطلاعات در خبری مشروح و کامل موضوع «خانه‌های کارگری بانک رفاه» را در صفحات بعدی همین روز آورده و نوشته است:«امروز اطلاع حاصل شد که بانک رفاه کارگران در نظر دارد در هر واحد صنعتی که بیش از 500 نفر کارگر در آن مشغول به کار باشد،‌ یک شرکت تعاونی خانه‌سازی مسکن به وجود بیاورد.»

یک مقام مطلع در بانک مزبور در این مورد اظهار کرد: این بانک سعی می‌کند کارگران با ایجاد شرکت‌های تعاونی از کمک‌ها و وام‌های بانک استفاده کنند. بدین جهت یکی از برنامه‌های بانک رفاه افزایش شرکت‌های تعاونی کارگری است و در هر کارگاه یا کارخانه که حدود 500 نفر کارگر مشغول باشند، ایجاد شرکت تعاونی ضرورت دارد و بانک رفاه کارگران کشور برای کمک بیشتر به کارگران حدود نیمی از سرمایه خود را به امور بازرگانی و تجاری اختصاص داده تا از محل درآمد آن بتواند کمک‌های بیشتری به کارگران نماید و بقیه سرمایه بانک مستقیما به مصارف ضروری کارگری «ایجاد خانه‌سازی» و سایر مصارف می‌رسد.

برای آنکه ایجاد شرکت‌های جدید تعاونی براساس آخرین مطالعات و تجربیات صورت گیرد، قرار است کمیسیونی مرکب از مقامات مطلع در امور کارگری،‌ اساسنامه‌ها و مقررات شرکت‌های تعاونی خارج را تحت مطالعات لازم قرار داده و نظر خود را در این باره اعلام کنند.

تنظیم و تالیف: حسن فرازمند